İran asıllı Amerikalılar, Reisi'nin göreve başlamasını Washington'da protesto etti

(İran Milli Direniş Konseyi)
(İran Milli Direniş Konseyi)
TT

İran asıllı Amerikalılar, Reisi'nin göreve başlamasını Washington'da protesto etti

(İran Milli Direniş Konseyi)
(İran Milli Direniş Konseyi)

İran Milli Direniş Konseyi üyelerinin de aralarında bulunduğu İran asıllı Amerikalılar, Capitol Hill'de miting düzenledi. Mitingde ABD Kongresi üyelerinin de dahil olduğu konuşmacılar İran'ın yeni cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi kınadı.
The Independent'ın haberine göre, akrabaları çeşitli suçlar işledikleri iddiasıyla İran hükümeti tarafından öldürülen İran asıllı Amerikalılar, pazartesi günü Union Meydanı'ndaki mitingde hayatını kaybeden yüzlerce kişinin yüzlerini gösteren bir anıt dikti.
Aralarında hem İran asıllı Amerikalıların hem de Kongre'den ve ABD siyaset dünyasından önde gelen isimlerin bulunduğu konuşmacılar, kalabalığa hitap ederken yaptıkları hararetli açıklamalarda Reisi'yi kınadı ve onun uluslararası insan hakları suçlamalarıyla karşı karşıya kalması için çağrıda bulundu.
Mevcut ve eski Kongre üyelerinin yanı sıra katılan ABD'li diğer ileri gelenlerin büyük kısmı da ABD dış politikasının müesses nizam kanadındandı. Konuşmacılar arasında eski senatör Joe Lieberman'la birlikte Justice Democrats (Adalet Demokratları) platformunun rakibini desteklediği ön seçimlerde koltuğunu kaybedene kadar Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne başkanlık eden eski Temsilciler Meclisi üyesi Eliot Engel de vardı.
Eski senatör Lieberman, yaptığı açıklamada İran'ın yeni cumhurbaşkanının Lahey'e çıkartılıp insanlığa karşı suç iddialarıyla yargılanması için çağrı yaptı ve seçimin meşruiyetini reddetti. Diğer katılımcılar da Reisi'nin geniş çaptaki boykotların hedefinde olduğunu The Independent'a vurguladı.
Lieberman, Reisi'yle ve İran hükümetindeki diğer isimlerle bağlantılı muhalif cinayetlerine dair, "İnsanlığa karşı işlenen bu suçlar karşısında sessiz kalamayız" dedi.
Eski Dışişleri Bakanı Yardımcısı Lincoln Bloomfield gibi diğer isimler de Reisi'ye ve 2019 kadar yakın tarihlerde ülkede muhaliflerin katledildiği iddialarına karşı ABD destekli bir BM insan hakları soruşturması açılması için çağrı yaptı.
Mitingdeki pek çok kişi, Başkan Joe Biden'ı ABD yaptırımlarıyla İranlı üst düzey yetkililer ve İran ekonomisi üzerinde kurulan baskıyı sürdürmeye davet etti. Biden, seçim kampanyası sırasında ABD'yi, Trump yönetiminde çıkılan İran nükleer anlaşmasına yeniden katılacak şekilde yönlendireceğine dair söz vermişti.
Bazıları bu yaptırımların artırılmasını dahi istedi. Bu, İran hükümetinin yeniden uyumlu olmak için lüzumlu gördüğü şeyin tam tersi.
Engel, The Independent'a verdiği demeçte İran hükümeti üzerindeki baskının sürdürülmesi yönündeki çağrıları yinelerken, Obama yönetiminin 2015'te imzaladığı anlaşmaya "hayran olmadığını" belirtti ve "arkadaşı" Biden'ı "İran'ı demokrasiye yaklaştıran yeni, daha iyi bir anlaşma" yapmaya çağırdı.
Independent Türkçe

 


İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.