BM, Afganistan’da olası savaş suçları konusunda uyardı

Son çatışmalarda yaralanan bir çocuk Kabil’deki Uluslararası Kızılhaç tesisinde rehabilitasyon tedavisi görüyor (AP)
Son çatışmalarda yaralanan bir çocuk Kabil’deki Uluslararası Kızılhaç tesisinde rehabilitasyon tedavisi görüyor (AP)
TT

BM, Afganistan’da olası savaş suçları konusunda uyardı

Son çatışmalarda yaralanan bir çocuk Kabil’deki Uluslararası Kızılhaç tesisinde rehabilitasyon tedavisi görüyor (AP)
Son çatışmalarda yaralanan bir çocuk Kabil’deki Uluslararası Kızılhaç tesisinde rehabilitasyon tedavisi görüyor (AP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, ofisine Afganistan’daki olası savaş suçlarıyla ilgili raporlar geldiğini söyleyerek, Taliban’a şehirlere yönelik saldırısını durdurma çağrısında bulundu.
AFP’ye göre, Bachelet konuya ilişkin yazılı açıklamasında, “Taliban, şehirlerdeki askeri operasyonlarını durdurmalı. Tüm taraflar müzakere masasına dönmedikçe ve barışçıl bir çözüme varmadıkça pek çok Afgan için zaten vahim olan durum çok daha kötü hale gelecektir” ifadelerini kullandı.
Taliban’ın şehirler ve bölgeleri ele geçirmesinin Afganlar arasında korku yaydığına vurgu yapan Bachelet, Taliban’a karşı harekete geçirilen hükümet yanlısı milislerin çoğalmasının sivilleri de tehlikeye atabileceği konusunda uyardı.
Şehirlerde yaşanan savaşlarının çok sayıda sivilin öldüğünü bildiklerini söyleyen Bachelet, 9 Temmuz’dan bu yana Laşkargah, Kandahar, Herat ve Kunduz’da en az 183 sivilin öldüğünü ve aralarında çocukların da olduğu bin 181 kişinin ise yaralandığı bilgisini verdi.
Bunların BM’nin belgeleyebildiği sivil kayıplar olduğunu ve gerçek rakamların çok daha yüksek olabileceğini de vurguladı.
Bachelet, Taliban’ın ele geçirdiği ve çatışmaların devam ettiği bölgelerde, yargısız infazlar, eski ve mevcut hükümet yetkililerine ve ailelerine yönelik saldırıların yanı sıra evler, okullar ve kliniklerin askeri üs olarak kullanıldığı ve tahrip edildiğine dair ofisine raporlar geldiğini ifade etti.
Sivillere yönelik saldırılar düzenlemenin uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlali olduğunu ve bir savaş suçu teşkil ettiğine dikkat çeken Bachelet, uluslararası insan hakları ve insancıl hukukun ciddi ihlallerinin faillerinden hesap sorulması çağrısında bulundu.
Taliban’dan güvenliklerini garanti altına aldıktan sonra teslim olan Afgan güvenlik güçlerinin infaz edildiğine dair ‘son derece rahatsız edici’ raporlar aldıklarını açıklayan Bachelet, uluslararası toplumun Afganistan’da gerilimi azaltmak, çatışmaları sona erdirmek ve barış sürecini yeniden canlandırmak için sahip oldukları her türlü nüfuzu kullanma gibi bir görevi olduğunu belirtti.
BM’ye göre, Mayıs ayında Taliban saldırısının başlamasından bu yana yaklaşık 241 bin kişi yerinden edildi.
 



Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
TT

Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)

Ukrayna topraklarına saldırılarda kullanılan Kuzey Kore menşeli füzelerin, Batı yapımı devrelerle çalıştığı belirtiliyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN'in, Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne ait verilerden derlediği rakamlara göre bu yıl Ukrayna topraklarına düzenlenen saldırılarda toplamda 194 balistik füze kullanıldı. Kuzey Kore yapımı KN-23 füzeleri bunun üçte birini oluşturuyor. 

Ukrayna Başsavcılığı, Kuzey Kore üretimi füzelerle bu yıl düzenlenen saldırılarda toplamda en az 28 kişinin öldürüldüğünü, 213 kişinin de yaralandığını belirtiyor. 

Ukraynalı yetkililer, KN-23 kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerde, füzelerde ABD ve Avrupa yapımı devrelerin kullanıldığının tespit edildiğini savunuyor. 

Bağımsız Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (NAKO) adlı sivil toplum kuruluşunun (STK) 17 Ekim tarihli raporuna göre, sözkonusu devrelerin çoğu ABD merkezli 5 firma tarafından üretildi.

Bunun yanı sıra füzelerde İsviçre'den iki şirketin, Hollanda ve Birleşik Krallık'tan da birer firmanın mikroelektronik devrelerinin tespit edildiği savunuluyor. Raporda devrelerin 2021, 2022 ve 2023'te üretildiği, 2021-2024'te Kuzey Kore'ye gönderildiği ileri sürülüyor.

Kiev Adli Uzmanlık Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nden Andriy Kulçitski, incelemelere dair şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Füzeyi yönlendiren ve uçuran her aksam yabancı menşeli parçalardan oluşuyor. Tüm elektronik aksam yabancı, Kuzey Kore yapımı hiçbir şey yok.

Britanyalı araştırma kuruluşu Conflict Armament Research'ün (CAR) bu yıl şubatta yayımladığı raporda da Kuzey Kore yapımı füzelerdeki aksamın yüzde 75'inin ABD merkezli firmalar tarafından üretildiği iddia edilmişti. 

CNN, Batı menşeli aksamların Kuzey Kore'ye nasıl gönderildiğinin henüz tespit edilemediğini aktarıyor. Ancak uzmanlar, parçaların Çin üzerinden Pyongyang'a ulaştırılabileceğine işaret ediyor. CAR'dan Damien Spleeters, Çin'deki bazı şirketlerin bu parçaları alıp Kuzey Kore'ye sattığını savunuyor. NAKO'dan araştırmacı Victoria Vişnivska ise şu iddiaları paylaşıyor: 

Bu bileşenlerin bazı parçaları fason olabilir, Çin'de üretilme ihtimali var.

Diğer yandan araştırmacı, şirketlere ulaşamadıklarından bunu doğrulayamadıklarını söylüyor. 

Başta ABD ve Ukrayna olmak üzere birçok Batılı ülke, Kuzey Kore'nin Ukrayna cephesine en az 10 bin asker gönderdiğini iddia etmişti. CNN, KN-23 füzelerinin, Pyongyang-Kremlin hattındaki askeri dayanışmanın bir göstergesi olduğu yorumunu paylaşıyor.

Independent Türkçe, CNN, Moscow Times