13. Cuma kötüye işarettir hurafesi nasıl ortaya çıktı

Bu efsane o kadar yerleşmiştir ki, tarihin mantıksız korkusunu ve 13 sayısının korkusunu anlatan bilimsel bir isim vardır (Reuters)
Bu efsane o kadar yerleşmiştir ki, tarihin mantıksız korkusunu ve 13 sayısının korkusunu anlatan bilimsel bir isim vardır (Reuters)
TT

13. Cuma kötüye işarettir hurafesi nasıl ortaya çıktı

Bu efsane o kadar yerleşmiştir ki, tarihin mantıksız korkusunu ve 13 sayısının korkusunu anlatan bilimsel bir isim vardır (Reuters)
Bu efsane o kadar yerleşmiştir ki, tarihin mantıksız korkusunu ve 13 sayısının korkusunu anlatan bilimsel bir isim vardır (Reuters)

Batı kültüründe kötü talihin 13'üncü Cuma ile ilişkilendirilenler kadar yaygın olan birkaç batıl inanç daha var. Batıl inançlı insanlar nedenini tam olarak açıklayamasalar bile örneğin kara bir kediyle karşılaşmak, bir aynanın kırılması gibi durumlar kötüye yorumlanacak ve talihsizlik getirebilecek bir gün fikri derinden kökleşmiştir.
CNN’in haberine göre bu batıl inanç o kadar kökleşmiştir ki, mantıksız tarih korkusu diye tanımlanan bilimsel bir isim dahi verilmiştir.
13. Cuma nadir görülen bir fenomen gibi görünse de, Gregoryen takviminde herhangi bir ayın 13'ünün Cuma gününe denk gelme olasılığı haftanın diğer günlerinden daha fazla.
Öte yandan bu evrensel bir batıl inanç da değildir. Örneğin Yunanistan’da ve İspanyolca konuşulan ülkelerde 13. Salı kötü şans olarak kabul edilirken, İtalya'da birçok kişi 17.Cuma'nın kötü şans getirdiğine inanır.

Efsanenin doğuşu
Çeşitli kültürlerde zaman içinde gelişen birçok batıl inanç gibi, Cuma ve 13. günün kesin kökenlerini belirlemek zordur. Ancak bildiğimiz şey, hem Cuma hem de 13 sayısının tarih boyunca bazı kültürlerde uğursuz kabul edildiğidir. Charles Panati, The Extraordinary Origins of Everyday Objects (Günlük Adetlerin Olağanüstü Kökenleri) adlı kitabında, kötü şans kavramının kökenini, kötülük tanrısı Loki'nin Valhalla'da bir ziyafete girerek mevcut tanrı sayısını 13'e çıkardığı İskandinav mitolojisine kadar dayandırıyor. Loki’nin aldattığı kör tanrı Hodar, ışık, neşe ve iyilik tanrısı kardeşi Balder'i bir okla vurur ve anında öldürür.
Banati, batıl inançların İskandinavya'dan güneye Avrupa'ya yayıldığını ve Hıristiyanlık döneminin başlamasıyla birlikte Akdeniz boyunca3 sağlam bir şekilde yerleştiğini açıklıyor. Bu rahatsız edici rakamlar, İsa Mesih ve havarilerinin Kutsal Perşembe günü katıldıkları Son Akşam Yemeği hikayesiyle güçleniyor. Zira İsa’ya ihanet eden havari Yahuda İşkariyot o13. ve havariydi.
Hristiyan geleneğinde, kötü Cuma kavramı, İsa’nın ihanet gününün çok ötesine de uzanıyor. Çünkü Cuma günü Adem ve Havva'nın Yasak Ağaçtan meyve yediği gün olduğu söylenir. Hatta buna ek olarak Kabil’in kardeşi Habil'i öldürdüğü gün, Süleyman'ın tapınağının yıkıldığı gün ve Nuh'un gemisinin tufandan kurtulduğu gün. Bununla birlikte Steve Rudd'ın The Penguin's Guide to the Penguin of Britain and Ireland kitabında açıkladığına göre, 13. Cuma'nın talihsizlikle ilişkilendirilmesi ancak 19. Yüzyıla dayanıyor, Cuma ve 13 sayısının birleşimi ise 1907'de bir Viktorya icadı. Ayrıca Thomas W. Lawson'ın borsayı kasten çökertmek için o zamanlar bu tür mitleri sömüren bir komisyoncunun hikayesinin üzerine yazdığı “Friday the Thirteenth” 13. Cuma  adlı bir romanı da var. Dan Brown'un 2003 yılında yayınlanan romanı Da Vinci Şifresi, bu batıl inancın 13 Ekim 1307 Cuma günü yüzlerce Tapınak Şövalyesi üyesinin tutuklanmasıyla ortaya çıktığına dair yanlış iddianın yayılmasına da yardımcı oldu.

 


Bir haftada 516 milyon dakika izlenen aksiyon rekor kırdı

Emmy, Grammy, Oscar ve Tony ödüllü yıldız Viola Davis, 21. yüzyılın en iyi oyuncuları arasında gösteriliyor (Amazon Prime Video)
Emmy, Grammy, Oscar ve Tony ödüllü yıldız Viola Davis, 21. yüzyılın en iyi oyuncuları arasında gösteriliyor (Amazon Prime Video)
TT

Bir haftada 516 milyon dakika izlenen aksiyon rekor kırdı

Emmy, Grammy, Oscar ve Tony ödüllü yıldız Viola Davis, 21. yüzyılın en iyi oyuncuları arasında gösteriliyor (Amazon Prime Video)
Emmy, Grammy, Oscar ve Tony ödüllü yıldız Viola Davis, 21. yüzyılın en iyi oyuncuları arasında gösteriliyor (Amazon Prime Video)

Oscar ödüllü Viola Davis'in başrolünde yer aldığı G20, 10 Nisan'daki prömiyerinden bu yana dünya genelinde Amazon Prime Video üzerinden 50 milyondan fazla izleyici tarafından izlendi. Bu etkileyici rakamla birlikte, Patricia Riggen'ın yönettiği yapım, Amazon MGM Stüdyoları'nın platformdaki en çok izlenen 10 aksiyon filmi arasına girmeyi başardı.

Amazon'un verilerini destekleyen bir başka gösterge ise Nielsen'dan geldi. Film, yayına girdiği ilk haftada 516 milyon dakikalık izlenme süresiyle Nielsen'ın film sıralamasında zirveye oturdu.

Prime Video, resmi açıklamasında filmin konusunu şöyle özetliyor:

G20 zirvesine saldırı düzenlenir. ABD Başkanı Danielle Sutton bir numaralı hedeftir. Aksiyon dolu bu macera filminde saldırganların eline düşmekten kurtulan Sutton, ailesini kurtarmak, ülkesini savunmak ve dünya liderlerini korumak için zekasını kullanmak zorundadır.

G20'de Davis'e Anthony Anderson, Marsai Martin, Ramón Rodríguez ve Douglas Hodge gibi isimler eşlik ediyor.

G20, Prime Video özellikle kadın izleyiciler arasında büyük ilgi gördü. Amazon MGM, son dönemde kadın karakterlerin merkezde yer aldığı birçok yapımıyla dikkat çekiyor. Bu projeler arasında Madelaine Petsch'in başrolde olduğu Maintenance Required, 18 Haziran'da prömiyer yapan Yalancılar (We Were Liars) ve 16 Temmuz'da yayımlanacak Güzelleştiğim O Yaz'ın (The Summer I Turned Pretty) final sezonu yer alıyor.

Filmin senaryosu Caitlin Parrish, Erica Weiss, Logan Miller ve Noah Miller tarafından kaleme alındı. Hikaye ise Logan Miller ve Noah Miller'a ait. 

Davis'in yapım şirketi JuVee Productions, Amazon MGM Stüdyolar'ıyla özel bir anlaşma kapsamında işbirliği yapıyor. Davis ve Tennon şu sıralar stüdyoyla Ally Clark adlı yeni bir gerilim filmi üzerinde çalışıyor. Yönetmenliğini Phillip Noyce'un üstleneceği filmde, Davis uluslararası bir şirketin karıştığı esrarengiz bir ölümü araştıran dedektif Ally Clark'a hayat verecek. 

Independent Türkçe, Deadline, MovieWeb