عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA İran

İran dini lideri Hamaney: Afganistan'daki krizlerin kaynağı ABD'dir

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Afganistan'daki krizlerin sorumlusunun 20 yıl önce bu ülkeyi işgal eden ABD olduğunu söyledi.

İran Dini Lideri Ali Hamaney (AFP)
İran Dini Lideri Ali Hamaney (AFP)
    Ankara/AA
TT
TT

İran dini lideri Hamaney: Afganistan'daki krizlerin kaynağı ABD'dir

İran Dini Lideri Ali Hamaney (AFP)
İran Dini Lideri Ali Hamaney (AFP)

İran devlet televizyonunun haberine göre, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin kurduğu 13'üncü hükümet üyelerini kabul eden Hamaney, burada yaptığı konuşmada, önceki hükümet döneminde halkın hükümete yönelik güven duygusunun zayıfladığını ve yeni hükümetin bu durumu düzeltmesini istedi.
Dış politikanın önemine işaret eden ve ekonomi diplomasisinin güçlendirilmesine ihtiyaç duyulduğuna dikkati çeken Hamaney, 15 komşu ülke başta olmak üzere dünyadaki birçok ülkeyle dış ticaretin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.

"Mevcut ABD yönetimi öncekinden farklı değil"
Konuşmasında nükleer müzakereleri ve Afganistan'daki gelişmeleri değerlendiren Hamaney, "Amerikalılar nükleer anlaşma konusunda çok utanmazca davrandı ve herkesin gözü önünde anlaşmadan tek taraflı ayrılmalarına rağmen sanki İran anlaşmadan ayrılmış gibi taleplerde bulundular. Müzakerelerle alay ettiler ve Avrupalılar da ABD gibi davrandı." diye konuştu.
ABD Başkanı Joe Biden'ı, nükleer anlaşmayı canlandırmak için yapılan görüşmelerde selefi Donald Trump ile aynı taleplerde bulunmakla suçlayan Hamaney, "Mevcut ABD yönetimi, öncekinden farklı değil çünkü nükleer meseleyle ilgili İran'dan talepleri sözde farklı ancak aslında Trump'ın isteklerinin aynısını talep ediyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

"ABD, Afganistan'ı kalkındırmak için tek bir adım dahi atmadı"
Hamaney, Afganistan'daki krizlerin kaynağının ABD olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:
"ABD, Afganistan'ı kalkındırmak için tek bir adım dahi atmadı. Bugünkü Afganistan, kalkınma açısından 20 yıl öncesinin gerisinde değilse bile ileride de değildir. Afganistan'daki krizlerin kaynağı ABD'dir. Amerikalılar, 20 yıllık işgal boyunca düğünleri ve cenazeleri bombalamak, masumları hapse atmak ve uyuşturucu üretimini 10 kat artırmak dahil her türlü vahşeti bu ülkede gerçekleştirdiler."
Afganistan halkını desteklemeye devam edeceklerini belirten Hamaney, "Biz Afganistan ulusunu destekliyoruz. Hükümetler gelir gider ancak Afganistan halkı kalıcıdır. Hükümetlerle ilişkimizin mahiyeti onların bizimle ilişkisine bağlıdır." ifadelerini kullandı.

 

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.