Buzulların erimesi Dünya'nın kabuğunda bükülmeye neden oluyor

Bu yıl Nature akademik dergisinde yayımlanan başka bir araştırma dünya genelindeki buzulların giderek daha hızlı eridiğini ortaya koymuştu (Reuters)
Bu yıl Nature akademik dergisinde yayımlanan başka bir araştırma dünya genelindeki buzulların giderek daha hızlı eridiğini ortaya koymuştu (Reuters)
TT

Buzulların erimesi Dünya'nın kabuğunda bükülmeye neden oluyor

Bu yıl Nature akademik dergisinde yayımlanan başka bir araştırma dünya genelindeki buzulların giderek daha hızlı eridiğini ortaya koymuştu (Reuters)
Bu yıl Nature akademik dergisinde yayımlanan başka bir araştırma dünya genelindeki buzulların giderek daha hızlı eridiğini ortaya koymuştu (Reuters)

Yeni bir araştırmaya göre buzullarda ve Grönland'la Antarktika gibi kara kütlelerinde eriyen buz, Dünya'nın kabuğunda hafif bükülmeye neden oluyor.
Geophysical Research Letters dergisinde geçen hafta yayımlanan araştırmaya göre dünya genelindeki buz tabakalarının ve buzulların erimesiyle su yeniden dünyanın her yanındaki okyanuslara dağılıyor. Bu da yerkabuğunun üzerindeki ağırlıktan kurtularak yükselmesine yol açıyor.
Araştırmayı yürüten, ABD'deki Harvard Üniversitesi'nden Sophie Coulson'ın da aralarında bulunduğu bilim insanlarına göre erime, buz kaybından 1000 kilometreden uzak mesafedeki yerlerde bile Dünya yüzeyinde üç boyutlu (3D) karmaşık bir hareket örüntüsü oluşturabilir.
Çalışmada, "Bu 3D yüzey hareketi, yılda ortalama milimetrenin onda biri kadar ve her yıl önemli ölçüde değişiklik gösteriyor" dendi.
Bilim insanları, Dünya kabuğunun kütlesindeki değişiklikler sonucu nasıl şekil değiştirdiğini tahmin edebilmek için araştırmada 21. yüzyılın başlarında Grönland, Antarktika, dağ buzları ve buzullarda meydana gelen buz kaybının uydu verilerini kullandı.
Araştırmacılar, 2003 ile 2018 arasında Grönland ve Arktik buzullarındaki erimenin Kuzey Yarımküre'nin büyük kısmının "zemininde yatay kaymaya neden olduğunu", bunun da Kanada ve ABD'nin büyük bölümlerini yılda 0,3 milimetre (mm) kadar değiştirdiğini söyledi.
Bilim insanları çalışmada, "Grönland Buz Levhası ve Arktik buzullarının erimesinin yalnızca buz kaybının meydana geldiği bölgelerle kalmayıp Kuzey Yarımküre'nin büyük kısmına yayılan yerkabuğunda da yatay ve dikey olarak kaydadeğer derecede şekil değişimine neden olduğunu gösteriyoruz" diye yazdı.
Çalışma, Kanada ve ABD'nin çoğu yerinde yılda 0,05-0,3 mm'lik; Finlandiya, Norveç ve İsveç'ten oluşan Fenoskandiyen bölgesi de dahil Avrupa'daysa yılda 0,05-0,2 mm'lik bir kabuk deformasyonu öngördü.
İklim araştırmacıları, navigasyona bağlı uydu sistemlerinin hem yatay hem de dikey ölçümlerini iyileştirip buz erimesinden kaynaklanan kabuk bükülmesini daha iyi değerlendirmek için gelecekte de çalışmaların devam etmesi çağrısında bulunuyor.
Independent Türkçe



Fırlatmaların daha çok izlenmesini isteyen NASA, Netflix'le ortaklık kurdu

Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
TT

Fırlatmaların daha çok izlenmesini isteyen NASA, Netflix'le ortaklık kurdu

Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)

Netflix, bu yazdan itibaren platformunda roket fırlatmalarını canlı yayımlamak için NASA'yla işbirliği yaptı.

Pazartesi günü duyurulan yeni ortaklık, yayın devinin canlı etkinlik kapsamını genişletmek istediği bir dönemde geldi.

İzleyiciler roket fırlatmalarının yanı sıra astronotların uzay yürüyüşlerini, görev yayınlarını ve Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan Dünya'nın çarpıcı canlı görüntülerini de izleyebilecek.

Ajansın Washington'daki merkezinde NASA+ Genel Müdürü görevini üstlenen Rebecca Sirmons, "1958 tarihli Ulusal Havacılık ve Uzay Yasası bizi uzay keşfi hikayemizi mümkün olan en geniş kitleyle paylaşmaya çağırıyor" dedi.

Birlikte, ister koltuklarında ister avuçlarının içindeki telefonlarda olsun, yeni nesillere ilham verecek bir İnovasyon ve Keşif Altın Çağı yaratmaya kararlıyız.

Bu yeni ortaklıkla NASA, Netflix'in 700 milyondan fazla kişiden oluşan küresel kitlesinden yararlanmayı umuyor.

NASA'dan yapılan açıklamada, "Ajansın daha geniş kapsamlı çabaları arasında video, ses, sosyal medya ve canlı etkinlikler aracılığıyla mümkün olduğunca çok kişiyle bağlantı kurmak yer alıyor" dendi.

Amaç basit: Ajansın keşiflerinin, icatlarının ve uzay araştırmalarının heyecanını nerede olurlarsa olsunlar insanlara ulaştırmak.

Bu yayınların Netflix'e özel olmayacağını, NASA uygulaması ve NASA.gov üzerinden ücretsiz olarak izlenebileceğini belirtmekte fayda var.

NASA+ içeriğinin Netflix'te ne zaman yayımlanacağına dair kesin bir tarih henüz açıklanmadı ancak bu yaz başlayacak.

Aboneler NASA+ canlı yayınlarını hesaplarıyla entegre bir şekilde, en sevdikleri dizilerin hemen yanında bulabilecek.

Bu yeni girişim Netflix'in canlı yayın dünyasına ikinci büyük adımını oluşturuyor. Platformun ilk büyük spor etkinliğini, yani Jake Paul ve Mike Tyson arasında Kasım 2024'te gerçekleşen karşılaşmayı canlı yayımlamasından aylar sonra geliyor.

Maç Netflix'te rekor kırarak 108 milyon küresel izleyici çekerken, yayında teknik zorluklar ve donma sorunları yaşanması büyük bir öfkeye neden olmuştu. Daha sonra Floridalı bir adam, yayın sırasında sürekli yaşanan teknik sorunlardan etkilenen tüketiciler adına yayıncıya karşı dava açmıştı.

Bir sonraki ay ilk kez ABD Ulusal Futbol Ligi Noel Maçı'nı yayımlayan platform, Kansas City Chiefs-Pittsburgh Steelers ve Baltimore Ravens-Houston Texans maçlarını ekrana getirmişti. Bu canlı yayın etkinliği oldukça sorunsuz geçmiş ve izleyicilerden önemli bir şikayet gelmemişti.

Öte yandan şubatta, Netflix'in Formula 1'in Birleşik Devletler'deki canlı yayın haklarına göz diktiği bildirilmişti. ABD'de F1'in canlı yayın haklarını ESPN elinde bulunduruyor ancak kanalın F1 yöneticileriyle şartları görüşmek için münhasırlık süresi sona erdi. 2026 ve sonrasındaki sezonlar için teklif verme süreci bu yıl başlayacak.

Independent Türkçe