200 kedi ve köpeğiyle Kabil'den Londra'ya dönen emekli asker, yaşadıklarını anlattı

2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
TT

200 kedi ve köpeğiyle Kabil'den Londra'ya dönen emekli asker, yaşadıklarını anlattı

2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)

Afganistan'ın başkenti Kabil'de işlettiği barınaktaki 200 kedi ve köpeğiyle pazar Birleşik Krallık'a (BK) dönen emekli asker Paul Farthing, tahliye sürecini ve yaşadıklarını anlattı.
BK'nin Daily Mail gazetesiyle dün yaptığı röportajda Farthing, bir arkadaşının köpeklerinin Taliban militanları tarafından öldürüldüğünü öne sürüp hayvanları bu yüzden çıkarmaya çalıştığına işaret etti.
Farthing, "Taliban'la konuşmaktan başka bir şey yapamazsınız çünkü insanları silahlarla kontrol ediyorlar" derken personeli geride bırakmak zorunda kaldığı için suçluluk hissettiğini söyledi. Ancak eski askere göre bunun sebebi gereken izinlerin çok geç verilmesi.
Eski asker, BK Savunma Bakanı Bel Wallace'ın özel danışmanı Peter Quentin'i "sosyal medyada yok etmekle" tehdit ettiği ve sızan sesli mesajdan dolayı da özür diledi.
"Bunu yaptığımı bile hatırlamıyorum" diyen Farthing, şöyle konuştu:
"Anlık bir şeydi. Personelin ve ailelerinin havaalanına gidebilmesi için bazı evraklara ihtiyacımız vardı. Peter Quentin bana 6 gün önce personelin ülkeyi terk etmesinin onaylandığını söylemişti ama her nedense evraklar bana ulaşmadı. Quentin, telefon numarası bende olan tek yetkiliydi. Galiba bu yüzden ona yüklendim. Sarf ettiğim sözlerden dolayı özür dilerim."
Zira Nowzad adlı barınakta çalışan Afganlar, Kabil Havalimanı'na vizesi ve pasaportu olmayanların alınmaması yönündeki karardan sadece üç saat sonra havalimanına ulaşabilmiş ve karardan dolayı tahliye edilememişti.
"Doğru evraklarla hepimiz içeri girebildik ama üç saat geç kalmıştık. (ABD Başkanı Joe) Biden kuralları değiştirmişti. Eğer gerekli izinleri bir gün önce gönderselerdi personelim benimle gelebilirdi."
Farthing, personelin kendilerini bırakıp hayvanları ülkeden çıkarmasını istediğini de sözlerine ekledi:
"Çalışanlar, 'Burada kalma. Köpekleri ülkeden çıkarmalısın. Taliban onları vuracak' dedi."
Emekli asker, havalimanında belgeleri kabul edilmeyen bir Afgan erkeğin silah zoruyla sıradan çıkarıldığını ve bu sırada talihsiz adamın, eşiyle çocuklarına el sallamaya çalıştığını söyledi:
"Onu nereye götürdüklerini bilmiyorum. Sanırım son 5-6 gündür, 4 yaşımdan beri ağladığımdan daha fazla ağladım."
Farthing, havalimanına geldikten sonra uçağın kalkması için gereken izin yüzünden hayvanlarla 24 saat boyunca beklediğini kaydetti. Bu sırada Britanyalı bir askerle yaşadığı diyaloğu anlattı.
Askerin kendisine ordunun kaynaklarını boşa harcadığı yönünde tepki gösterdiğini kaydeden Farthing, şu cevabı verdiğini söyledi:
"Askere, 'Bu bir kargo uçağı. Köpekler ve kediler, insanların seyahat edemeyeceği ambar kısmına konabiliyor. Herhangi bir ordu kaynağı kullanmadım. Hiçbirinizi içeriye girerken tehlikeye de atmadım çünkü askerler her zaman durduğu yerde duruyorlardı' dedim. Zira askerler havalimanına girmemi kolaylaştırmak için bir şey yapmadı. Asker de 'Hadi be, özür dilerim dostum' dedi."
Farthing, havalimanına giden yolda 5 kedinin yaşamını yitirdiğini ve bir köpeğin bıçaklandığını söyledi. Birleşik Krallık'a ulaşan hayvanların durumuysa gayet iyi.
Independent Türkçe, Daily Mail, Guardian



Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
TT

Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)

Köpekbalığı derisinden ilhamla uçaklara film kaplama geliştiren Avustralyalı bilim insanları, sürükleme kuvvetini azaltabileceklerini ve havayolu endüstrisinde milyarlarca dolarlık yakıt tasarrufu sağlayabileceklerini iddia ediyor.

Delta Air Lines, Avustralya merkezli havacılık şirketi MicroTau'yla işbirliği yaparak yakıt verimliliğini artırmak üzere uçaklara uygulanabilecek özel bir filmin kullanımını araştırdı.

Avustralya Ulusal İmalat Tesisi'yle (ANFF) birlikte geliştirilen teknoloji, köpekbalıklarının suda sorunsuzca süzülmesini sağlayan, üst üste binmiş binlerce küçük pula sahip derisini taklit ediyor.

Araştırmacılar yapay film kaplamanın da benzer şekilde uçakların türbülansı azaltmasına, uçuş hızını artırmasına ve yakıt maliyetlerini düşürmesine katkı sağladığını söylüyor.

Bir uçağın içinde ilerlediği hava, uçağın yüzeyini ovalayıp direnç yaratan, saç tokası girdabı (hairpin vortex) adlı küçük girdaplar oluşturur.

Yeni film kaplamasının üzerinde, bu girdaplardan daha dar olan ve girdapların uçak yüzeyinin yakınında oluşmasını engelleyen küçük oluklar var.

İşin zor kısmı filmi sürtünmeye dirençli hale getiren bu tür minik olukların olduğu bölümler oluşturmaktı.

Özel lazer üretim teknolojisini kullanan MicroTau, köpekbalığı derisi benzeri deseni hafif bir malzemeyle hızla üretip bunları kendinden yapışkanlı yamalar haline getirerek bu engeli aştı.

Şirket film kaplamanın, mevcut ulaşım araçlarına uyarlanabilen ölçeklenebilir bir çözüm sunarak taşımacılık endüstrilerinin karbon ayak izini en aza indirebileceğini belirtiyor.

Firma bu teknoloji sayesinde ticari havacılık ve nakliye şirketlerinin yakıt maliyetlerinde 34 milyar doların üzerinde tasarruf sağlayabileceğini ve yüzlerce milyon ton civarında karbondioksit emisyonunu azaltabileceğini iddia ediyor.

MicroTau, örneğin filmin Airbus A380 gibi bir uçağa uygulanması halinde, Sidney'den Los Angeles'a uçuş başına 5 bin dolardan fazla yakıt ve 18 tondan fazla karbondioksit emisyonu tasarrufu sağlanabileceğini ifade ediyor.

Şirket, bu rakamın bir uçağın ömrü boyunca milyonları bulabileceğini dile getiriyor.

MicroTau, kaplamayı Lockheed Martin'in devasa C-130J nakliye uçakları ve Boom Supersonic'in şık XB-1 prototipi de dahil bir dizi hava aracında halihazırda test ediyor.

New Scientist'e konuşan Boom Supersonic sözcüsü "Yamalar gözle görülür bir bozulma olmadan bu koşullara rahatlıkla dayandı" diyor.

Delta'nın Sürdürülebilir Gökyüzü Laboratuvarı Direktörü Sangita Sharma ise CBC News'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanıyor:

Köpekbalığı derisini taklit eden teknoloji, bu mikro oluklardan yararlanarak yüzeydeki bir tür sürükleme kuvvetini azaltıyor. Yüzeydeki bu sürükleme kuvveti yüzde 4'e varan bir yakıt avantajı sağlayabilir.

Sharma'ya göre havayolu şirketleri bu sayede yılda 15 milyar litre yakıt tasarrufu yapabilir. 

Avustralya merkezli şirket, teknolojinin daha da geliştirilmesiyle havayolu şirketlerinin verimliliği yüzde 10'a kadar artırmasını sağlamayı umuyor.

Independent Türkçe