200 kedi ve köpeğiyle Kabil'den Londra'ya dönen emekli asker, yaşadıklarını anlattı

2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
TT

200 kedi ve köpeğiyle Kabil'den Londra'ya dönen emekli asker, yaşadıklarını anlattı

2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)
2007'de kurulan Nowzad adlı barınakta 69 Afgan çalışıyordu (Reuters)

Afganistan'ın başkenti Kabil'de işlettiği barınaktaki 200 kedi ve köpeğiyle pazar Birleşik Krallık'a (BK) dönen emekli asker Paul Farthing, tahliye sürecini ve yaşadıklarını anlattı.
BK'nin Daily Mail gazetesiyle dün yaptığı röportajda Farthing, bir arkadaşının köpeklerinin Taliban militanları tarafından öldürüldüğünü öne sürüp hayvanları bu yüzden çıkarmaya çalıştığına işaret etti.
Farthing, "Taliban'la konuşmaktan başka bir şey yapamazsınız çünkü insanları silahlarla kontrol ediyorlar" derken personeli geride bırakmak zorunda kaldığı için suçluluk hissettiğini söyledi. Ancak eski askere göre bunun sebebi gereken izinlerin çok geç verilmesi.
Eski asker, BK Savunma Bakanı Bel Wallace'ın özel danışmanı Peter Quentin'i "sosyal medyada yok etmekle" tehdit ettiği ve sızan sesli mesajdan dolayı da özür diledi.
"Bunu yaptığımı bile hatırlamıyorum" diyen Farthing, şöyle konuştu:
"Anlık bir şeydi. Personelin ve ailelerinin havaalanına gidebilmesi için bazı evraklara ihtiyacımız vardı. Peter Quentin bana 6 gün önce personelin ülkeyi terk etmesinin onaylandığını söylemişti ama her nedense evraklar bana ulaşmadı. Quentin, telefon numarası bende olan tek yetkiliydi. Galiba bu yüzden ona yüklendim. Sarf ettiğim sözlerden dolayı özür dilerim."
Zira Nowzad adlı barınakta çalışan Afganlar, Kabil Havalimanı'na vizesi ve pasaportu olmayanların alınmaması yönündeki karardan sadece üç saat sonra havalimanına ulaşabilmiş ve karardan dolayı tahliye edilememişti.
"Doğru evraklarla hepimiz içeri girebildik ama üç saat geç kalmıştık. (ABD Başkanı Joe) Biden kuralları değiştirmişti. Eğer gerekli izinleri bir gün önce gönderselerdi personelim benimle gelebilirdi."
Farthing, personelin kendilerini bırakıp hayvanları ülkeden çıkarmasını istediğini de sözlerine ekledi:
"Çalışanlar, 'Burada kalma. Köpekleri ülkeden çıkarmalısın. Taliban onları vuracak' dedi."
Emekli asker, havalimanında belgeleri kabul edilmeyen bir Afgan erkeğin silah zoruyla sıradan çıkarıldığını ve bu sırada talihsiz adamın, eşiyle çocuklarına el sallamaya çalıştığını söyledi:
"Onu nereye götürdüklerini bilmiyorum. Sanırım son 5-6 gündür, 4 yaşımdan beri ağladığımdan daha fazla ağladım."
Farthing, havalimanına geldikten sonra uçağın kalkması için gereken izin yüzünden hayvanlarla 24 saat boyunca beklediğini kaydetti. Bu sırada Britanyalı bir askerle yaşadığı diyaloğu anlattı.
Askerin kendisine ordunun kaynaklarını boşa harcadığı yönünde tepki gösterdiğini kaydeden Farthing, şu cevabı verdiğini söyledi:
"Askere, 'Bu bir kargo uçağı. Köpekler ve kediler, insanların seyahat edemeyeceği ambar kısmına konabiliyor. Herhangi bir ordu kaynağı kullanmadım. Hiçbirinizi içeriye girerken tehlikeye de atmadım çünkü askerler her zaman durduğu yerde duruyorlardı' dedim. Zira askerler havalimanına girmemi kolaylaştırmak için bir şey yapmadı. Asker de 'Hadi be, özür dilerim dostum' dedi."
Farthing, havalimanına giden yolda 5 kedinin yaşamını yitirdiğini ve bir köpeğin bıçaklandığını söyledi. Birleşik Krallık'a ulaşan hayvanların durumuysa gayet iyi.
Independent Türkçe, Daily Mail, Guardian



Kelliğe sürpriz çözüm: Şeker jeli saçları yeniden çıkarıyor

Deoksiriboz, DNA diye de bilinen deoksiribonükleik asidin oluşumunda etkili (Unsplash)
Deoksiriboz, DNA diye de bilinen deoksiribonükleik asidin oluşumunda etkili (Unsplash)
TT

Kelliğe sürpriz çözüm: Şeker jeli saçları yeniden çıkarıyor

Deoksiriboz, DNA diye de bilinen deoksiribonükleik asidin oluşumunda etkili (Unsplash)
Deoksiriboz, DNA diye de bilinen deoksiribonükleik asidin oluşumunda etkili (Unsplash)

Pek çok kişi saçlarının azalmasını dert ederken bilim insanları da çözüm için uğraşıyor. 

Birleşik Krallık'taki Sheffield Üniversitesi ve Pakistan'dan COMSATS Üniversitesi'ndeki araştırmacılarsa bu konuya odaklanmadıkları bir çalışma sırasında ilginç bir bulguya rastladı. 

Vücutta kendi kendine oluşan bir şeker cinsi olan deoksiribozun bölgesel uygulamada farelerin yarasını nasıl iyileştirdiğini araştıran bilim insanları, yaraların etrafındaki tüylerin normalden daha hızlı uzadığını fark etti. 

Bunun üzerine testosteron kaynaklı tüy kaybı yaşayan erkek farelerin sırtlarındaki kılları alıp onlara düşük dozda deoksiriboz jeli verdiler.

Kılların çıplak deriden kalın, uzun ve sağlıklı bir şekilde çıktığı görüldü. 

Jelin minoksidil adlı ilaçla aynı etkiyi sağladığı tespit edildi. Kılların yüzde 80-90'a varan oranda yeniden uzadığı saptandı. 

Hem jel hem de minoksidilin verildiği durumlardaysa anlamlı bir farka rastlanmadı. 

Sheffield Üniversitesi'nden Sheila MacNeil çalışmalarıyla ilgili şöyle diyor:

Araştırmamız saç kaybında, doğal bir şekilde oluşan deoksiriboz şekerini kullanıp kıl foliküllerine giden kanı artırarak saçın uzamasını sağlamak kadar basit bir çözümü ortaya koyuyor.

ık8ol
Üç haftalık süreçte çekilen fotoğraflar etkiyi gözler önüne serdi (Muhammad Anjum ve çalışma arkadaşları/COMSATS)

Kalıtsal kellik ya da erkek tipi saç dökülmesinde genler, hormon seviyeleri ve yaşlanma rol oynuyor. 

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) toplumun yüzde 40'ını etkileyen bu duruma dair yalnızca iki ilacı onayladı. 

Minoksidilin etkili olmadığı durumlarda finasterid kullanılıyor. Vücuttaki testosteron akışını sağlayan bu ilaç, henüz kadınların kullanımına açık değil.

Erkeklerde saç kaybını yüzde 80-90 azaltabilen bu ilaç, bir kere başlandığında bırakılamıyor. Ereksiyon bozukluğu, göğüs ve testis ağrısı, düşük libido ve depresyon gibi yan etkileri de var.

Deoksiriboz jeli insanlarda olumlu sonuç verebilirse kemoterapi sonrasında saç, kaş ve kirpiklerini kaybedenler dahi bu tedaviden faydalanabilir. 

Frontiers in Pharmacology adlı bilimsel dergide yayımlanan makalenin yazarlarından MacNeil şöyle diyor:

Araştırmamız henüz çok erken safhada ancak sonuçlar umut verici ve daha fazla araştırma yapılmasını gerektiriyor.

Independent Türkçe, ScienceAlert, MDLinx