Mısır’dan Türkiye ile diplomatik ilişkileri yeniden başlatma sinyali

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, Türkiye ile ilişkilerin yeniden başlaması için ‘askıda bekleyen meselelerin çözülmesi’ şartını koştu.

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli (Mısır devlet televizyonu)
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli (Mısır devlet televizyonu)
TT

Mısır’dan Türkiye ile diplomatik ilişkileri yeniden başlatma sinyali

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli (Mısır devlet televizyonu)
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli (Mısır devlet televizyonu)

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, ülkesinin bu yıl içinde Türkiye ile diplomatik ilişkilerini yeniden başlatabileceğinin sinyalini verdi ancak bunun gerçekleşmesi için “askıda bekleyen meselelerin çözülmesini” şart koştu.
Medbuli, ABD merkezli Bloomberg haber ajansına verdiği mülakatta, “Libya’daki Türkiye (müdahalesi) meselesi, Mısır için asıl mesele olmaya devam ediyor” dedi. Rusya'nın resmi haber ajansı Sputnik'in önceki gün aktardığı habere göre, Medbuli konuşmasının devamında, “Başka hiçbir ülkenin Libya’ya müdahale etmesi veya oradaki kararları etkilemesi gerekmez. Bırakalım da Libyalılar geleceklerine kendileri karar versinler istiyoruz” dedi. Mısırlı ve Türk yetkililer arasındaki istikşafi istişarelere de değinen Medbuli, “Son birkaç ayda birçok hamle yapıldı. Fakat halen çözüm bekleyen bazı meseleler var” ifadelerini kullandı.
Gözlemciler, Medbuli’nin bu açıklamasını, Mısır-Türkiye ilişkilerinin yeniden normalleşmesi yolunda “olumlu bir üslup” şeklinde niteledi fakat bunun devamının gelmesinin “iki ülke arasındaki bazı meselelerin çözümüne bağlı olduğuna” dikkat çekti.
Medbuli’nin açıklaması, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin iki ülke ilişkileriyle ilgili yaptığı değerlendirmeden sonra geldi. Mısır’ın iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme noktasında gerekli çözüm ve formüle ulaşmak için heyecanlı olduğunu ifade eden Şukri, ancak halen çözülmesi ve değerlendirilmesi gereken konuların olduğunu belirtmişti.
Mısır cephesinden yapılan bu açıklamalar, Ankara ve Kahire arasındaki istikşafi görüşmelerin ikinci turunun ardından geldi. Görüşmelerin ikinci turu geçen hafta Ankara’da gerçekleşti. Türkiye Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal ve Mısır Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hamdi Loza başkanlığındaki heyetler arasında yapılan istikşafi istişarelerin ardından Türkiye Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, “Taraflar, ele alınan konularda ilerleme sağlanmasına ve ilişkilerin normalleştirilmesini teminen ilave adımlar atılmasına ilişkin arzularını teyit etmiş, istişarelerin sürdürülmesinde mutabık kalmışlardır” ifadelerini kullandı.
Görüşmelerden sonra Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, “İki heyet ikili konuların yanı sıra Libya, Suriye, Irak, Filistin ve Doğu Akdeniz’deki gelişmeler dahil bazı bölgesel konuları ele aldı” denildi.
İki ülke arasındaki istikşafi görüşmelerin birinci turu 5-6 Mayıs’ta Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlendi. Mısır Dışişleri Bakanlığı söz konusu tarihte gerçekleşen görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, “Görüşmeler açık ve derindi. İki taraf bölgesel meselelerin yanı sıra iki ülke arasındaki meseleleri ele aldı” ifadelerine yer verdi.
Türkiye geçen aylarda, Kahire’nin ‘olumlu’ diye nitelediği bazı adımlar attı. Türkiye’nin İhvan örgütüne destek veren ve İstanbul’dan yayın yapan bazı televizyon kanallarına sınırlama getirmesi ve Mısırlı yetkililere yapılan saldırıları durdurması, Ankara’nın bu yönde attığı adımlar arasında gösterilebilir.
Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, Bloomberg’e verdiği röportajda, “Bu aşamada, görüşmelerin ikinci turundan çıkan sonuçları özellikle de ikili ilişkilerin bağlamı ve Türkiye’nin aldığı ve bir nevi iyileştirilmeye ihtiyaç duyan bazı tedbirleri halen değerlendirmemiz gerekiyor. Bu meselelerin çözümünden memnun kaldığımızda, bu durum daha fazla ilerleme sağlamak için kapı açacak. Kahire yaptığı değerlendirmeyi ve taleplerini Türk tarafına sundu. Bence Türk tarafı bunu çok iyi anlayacak ve bu meseleleri halledebilir. İlerlemeye devam etmemiz için bunu yapmasını ümit ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Türkiye geçtiğimiz günlerde Mısır ile karşılıklı büyükelçi atayabileceğinin sinyalini verdi. Bu işaret, Mısır’ın terör örgütü olarak kabul ettiği İhvan örgütünün 2013’teki düşüşüne karşı Türkiye’nin gösterdiği tavır yüzünden iki ülke arasında patlak veren kriz sonucu iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin en alt seviyede seyrettiği 8 yılın ardından geldi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Deniz yetki alanları ile ilgili onlar (Mısır) da isterse müzakerelere başlarız. Bizimle anlaşırlarsa daha fazla alan elde ederler. Bunlar mümkün olan ve olması gereken şeyler. Ekonomik ilişkimiz her geçen gün artıyor” dedi.

 


Filistinlilerden İsrailli protestoculara destek: Biz ölümü kutlamıyoruz

Filistin'deki örgütlerden biri, İsrail'deki protestoculardan etkilenerek "Birlikte yaşar, birlikte ölürüz" mesajı veriyor (Gazze Gençlik Komitesi/AP)
Filistin'deki örgütlerden biri, İsrail'deki protestoculardan etkilenerek "Birlikte yaşar, birlikte ölürüz" mesajı veriyor (Gazze Gençlik Komitesi/AP)
TT

Filistinlilerden İsrailli protestoculara destek: Biz ölümü kutlamıyoruz

Filistin'deki örgütlerden biri, İsrail'deki protestoculardan etkilenerek "Birlikte yaşar, birlikte ölürüz" mesajı veriyor (Gazze Gençlik Komitesi/AP)
Filistin'deki örgütlerden biri, İsrail'deki protestoculardan etkilenerek "Birlikte yaşar, birlikte ölürüz" mesajı veriyor (Gazze Gençlik Komitesi/AP)

Öldürülen Filistinli çocukların fotoğraflarını taşıyan İsrailli eylemcilere karşı taraftan destek mesajı iletiliyor. Gazzeli eylemciler, Hamas'ın öldürdüğü İsrailli çocukların fotoğraflarıyla poz veriyor. 

Gazze Gençlik Komitesi'nin üyeleri, "Filistinli çocukların fotoğraflarını kaldırdıklarını gördük ve biz de açık bir şekilde 'İsrailli çocukların öldürülmesine biz de karşıyız' demek istiyoruz" ifadesini kullanıyor.

Geçen hafta İsrail'deki sosyal medya kullanıcıları arasında yayılmaya başlayan fotoğrafların bazıları, 4 yaşındaki Ariel Bibas ve 9 aylık kardeşi Kfir'i de içeriyor. 

İsrail'de Hamas öncülüğündeki örgütlerin 7 Ekim 2023'te düzenlediği saldırıların sembolü haline gelen bu iki çocuk, anneleri Şiri Bibas'la birlikte kaçırılmıştı. Bir yıl sonra üçünün de cesetleri iade edilirken Hamas, bu ölümlerden İsrail'in hava saldırılarını sorumlu tutmuştu. 

Gazze Gençlik Komitesi, Tel Aviv, Kudüs ve Hayfa'da hem Binyamin Netanyahu yönetimini hem de savaşı protesto eden ve İsrail'in öldürdüğü Filistinli çocukların fotoğraflarını her hafta gündeme getirmeye çalışan göstericilere "barış içinde birlikte yaşama" mesajı verdi. 

İbranice ve Arapça "Yaşamak istiyoruz" yazıyor 

Örgütün Mısır'da yaşayan kurucusu Rami Aman, İsrail gazetesi Haaretz'e şöyle konuştu:

İsraillilere, çektiği tüm acılara rağmen Filistinlilerin de 'öteki'nin insanlığını tanıdığını göstermek istedik. Şiddeti meşru kılmayı asla düşünmedik, Filistinlilerin ölümleri kutladığı fikrine karşı çıkmayı hedefliyoruz. Gazze halkı bu savaşın bitmesini, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını istiyor.

Aman, Gazze Şeridi'nin nüfusuna işaret ederek "7 Ekim'de yaşananlar, 2,5 milyon kişinin ölümünü meşrulaştıramaz. Mesajımız duymak isteyen her İsrailliye ulaştı. Fotoğraflar ve mesajlar beklediğimizden daha çok yayıldı" dedi. 

2010'de kurulan Gazze Gençlik Komitesi, 500'ü aşkın aktif üyesinin olduğunu bildiriyor. 

Sosyal medyada İsraillilerin "Bu bana barış umudu verdi" ve "Irkçılık ve korku dolu bir gerçekliğe üflenen taze bir nefes" gibi yorumlar yaptığı görüldü. 

Gazze Gençlik Komitesi'nin Hamas gibi örgütler tarafından hedef alınmasından korkanlarsa "Onlar kendilerini tehlikeye atmadı mı?" ve "Cesur adamlar. Umudun kazanmasını sağlamalıyız" gibi ifadeler kullandı. 

Diğer yandan bu mesajı samimi bulmayanlar da var: 

Bu, Hamas'ın psikolojik savaş hamlesi. Bebekleri ve çocukları öldürdüler ve şimdi onların fotoğraflarıyla birlikte acınası biçimde boy gösteriyorlar.

Gazze Gençlik Komitesi'nin kurucularından Aman, İsrail'in kamu yayımcısı Kan'ın da aralarında bulunduğu medya kuruluşlarının bunu Hamas'a karşı bir eylem gibi lanse etmesinden rahatsız olduğunu da söyledi. 

Amaçlarının İsrail'deki ailelere seslenmek olduğunu vurgulayan Aman, "Son 10 yılda Hamas'a karşı lafını sakınmayanlar ya Gazze'yi terk etmeye zorlandı ya da kendilerine uygulanan siyasi baskıları kullanarak yurtdışına iltica etti" demeyi de ihmal etmedi.

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı.

Hamas öncülüğündeki örgütlerin 7 Ekim 2023'te düzenlediği saldırılar, 1219 kişinin ölümüne neden olmuştu. 251 rehineden 49'u hâlâ Gazze'de. İsrail ordusu bunlardan 27'sinin öldüğünü bildiriyor. 

Independent Türkçe, Haaretz, AFP