IEA, küresel petrol talebinde gelecek yıl yüzde 3,4 artış öngörüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

IEA, küresel petrol talebinde gelecek yıl yüzde 3,4 artış öngörüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), bu yıl için küresel petrol talebine yönelik artış beklentisini günlük 5 milyon 200 bin varilde sabit tutarken, 2022 yılı için 3 milyon 200 bin varil (yüzde 3,4) artış tahmininde bulundu.
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) ağustos ayına ilişkin petrol piyasası raporuna göre, küresel petrol talebinin gelecek yıl sonunda bu yıla göre 3 milyon 200 bin (yüzde 3,4) artışla 99 milyon 400 bin varil olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Bu rakam bir önceki rapordaki tahminin yaklaşık 100 bin varil üstünde kalıyor.
Gelecek yıl için öngörülen artışın 1,5 milyon varillik kısmı Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkelerinden, 1,7 milyon varillik kısmı ise OECD dışı ülkelerden gelecek.
Bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarındaki düşüş, aşılama çalışmalarında kaydedilen ilerleme ve birçok ülkede salgın önlemlerinin gevşetilmesinin küresel petrol talebi açısından iyimser olduğuna işaret raporda, talepte toparlanmanın yıl sonuna kadar yavaş da olsa devam edeceği ve talebin son çeyrekte 98 milyon 800 bin varile ulaşacağı öngörüldü.
Buna göre, yıllık ortalama petrol talebinin bu yıl sonunda geçen yıla göre 5 milyon 200 bin varil (yüzde 5,8) artışla 96 milyon 100 bin varil seviyesinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Petrol talebinde bu yıl günlük 35 milyon 600 bin varille Asya Pasifik Bölgesi'nin başı çekmesi beklenirken, bu bölgeyi 30 milyon 300 bin varille Amerika ve 13 milyon 600 bin varille Avrupa'nın izleyeceği tahmin ediliyor.

Küresel petrol arzı ağustosta azaldı
Rapora göre, küresel petrol üretimi, geçen ay bir önceki aya göre 540 bin varil azalışla günlük 96 milyon 140 bin varil seviyesinde gerçekleşti.
OPEC'in günlük ham petrol üretimi ise ağustosta bir önceki aya göre yaklaşık 210 bin varil artışla 26 milyon 890 bin varile yükseldi.
Bu dönemde ham petrol dışındaki diğer konvansiyonel olmayan OPEC üretimi ise günlük 5 milyon 320 bin varil olarak kayıtlara geçti. Böylece, OPEC'in toplam petrol üretimi geçen ay günlük 32 milyon 210 bin varil olarak gerçekleşti.
OPEC dışı ülkelerin günlük petrol üretimi ise söz konusu dönemde bir önceki aya göre yaklaşık 740 bin varil azalışla 63 milyon 930 bin varil oldu.
Raporda ayrıca, ABD'de ağustos ayı sonunda Meksika Körfezi kıyısı boyunca etkili olan ve 1,7 milyon varillik kayba sebep olan İda Kasırgası'nın verdiği zararın, bölgenin petrol altyapısında son 15 yılda meydana gelen en ciddi hasar olduğu belirtildi. Bölgenin petrol arzı üzerindeki en büyük etkinin bu ay görüleceği tahmin ediliyor.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.