Genel seçimlere hazırlanan Rusya’dan Batı’yı müdahale uyarısı

Anketler, iktidar partisinin Duma’daki hâkimiyetini sürdüreceğini gösteriyor)

Putin ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu. (EPA)
Putin ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu. (EPA)
TT

Genel seçimlere hazırlanan Rusya’dan Batı’yı müdahale uyarısı

Putin ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu. (EPA)
Putin ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu. (EPA)

Hafta sonunda genel seçimleri düzenlenemeye hazırlanan Rusya’da seçmenler Devlet Duma’sına girecek 450 milletvekilinin yanı sıra bölge ve şehirlerdeki yerel ve belediye meclisleri üyeleri ile bir dizi valiyi belirlemek için cuma günü sandık başına gidecekler. Oylama pazar akşamına kadar sürecek.
Başta özellikle son yirmi yılda parlamentoda ağırlıklarını hisettiren dört büyük parti (Birleşik Rusya, Rusya Komünist Partisi, Liberal Demokrat Parti ve son zamanlarda demokratik solun bazı güçlerinin ittifakıyla saflarını genişleten Adil ve Doğru Rusya) olmak üzere 14 parti, meclis ve belediye meclislerinde sandalye kazanmak için yarışacak. Son kamuoyu anketleri, merkez partilerin önceki seçimlerden çok farklı sonuçlarla karşılaşmayacağını ve bir sonraki mecliste de varlıklarını sürdüreceklerini gösteriyor. Dolayısıyla seçimlerde bir sürpriz yaşanması beklenmiyor. Geçen aylarda ortaya çıkan göstergeler, iktidar partisine destekte düşüş yaşandığı yönündeydi. Ancak son anketler, bir sonraki parlamentoda iktidar partinin yüzde 45 oyla hakimiyetini sürdüreceğini ortaya koydu. Anketlere göre ikinci sırada yüzde 20 ile Komünist Parti yer alıyor. Onu yüzde 12 oyla Liberal Demokrat Parti takip ediyor. Adil Rusya ise yüzde 8 oy oranı ile dördüncü sırada yer alıyor. Anketlere göre yeni ve küçük partiler arasında parlamentoda temsil için yüzde beş barajını aşma şansına sahip tek parti ise Yeni Halk.
Bu sonuçlara göre iktidar partisinin bireysel seçim bölgelerinde geniş oy elde etmenin yanı sıra yeni mecliste başarılı olamayan küçük partilerden de oy alarak mutlak hakimiyetini sürdürmesi bekleniyor.
Son haftalarda ise seçimlere katılım oranlarına ilişkin beklentiler açısından önemli veriler belirdi. Seçmenler, sandık başına gitme konusunda isteksiz davranırken Rus yetkililerin ülkedeki seçmenlerin neredeyse yarısının katılımını güvence altına aldığı görüldü. Anketler, Rusya’da ilk kez oy kullanma süresinin üç güne uzatılması ile katılım oranın yüzde 60’ın üzerine çıkacağını gösterdi.
Rus medyasına göre seçim süreci hazırlıklarının tamamlandığı ülkede iktidar, ‘düzensiz’ muhalif partilere yönelik söyleminde ses tonunu yükseltti. Burada kast edilen muhalif oluşum bazı partilerin seçim sürecine katılımına karşı çıkan liberal sağ güçler olarak ön plana çıkıyor. Zira hapis cezasına çarptırılan Rus muhalif Aleksey Navalni’yi destekleyen partinin faaliyetleri kısıtlandı. Seçim sürecini kışkırtmaya veya sorgulamaya yönelik her türlü girişimi engellemek için yakın zamanda çıkarılan çok sayıda yasaya rağmen yetkililer, muhalefetin birkaç gün önce Navalni destekçileri tarafından başlatılan ‘akıllı oylama’ teknolojisini teşvik etmeye çalıştığını bildirdiler. Amaçlanan ise iktidar partisi adaylarının şansını azaltmak için seçmenleri parti yönelimine bakılmaksızın tüm seçim bölgelerindeki en şanslı adaylara oy vermeye yönlendirmek.

Rusya’dan ABD’ye tepki
Rusya Dışişleri Bakanlığı 13 Eylül’de ABD’yi ‘akıllı oylama’ uygulamalarının mobil cihazlarda ve internet ağlarında dolaşımını etkinleştiren şirketleri ve kurumları desteklemekle suçlayarak sert bir dille eleştirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı cumartesi günü ABD’nin Moskova Büyükelçisi John Sullivan’ı bakanlığa çağırdı ve kendisine büyükelçiliğin muhalefet destekçilerinin faaliyetlerini desteklemesi dolayısıyla protesto notası verdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova dün, akıllı oylama uygulamasının geliştirilmesinde ve yayınlanmasında rol oynayan şirketlerin Pentagon’a bağlı olduğunu söyledi. Zaharova, Büyükelçi’nin Rusya Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmasının, Washington’ın muhalefete ilan ettiği destek nedeniyle gerçekleştiğini ve bu durumun, seçimlere müdahaleyi ve sonuçları manipüle etme girişimini yansıttığını dile getirdi. Sözcü, söz konusu projenin geliştirilmesinde yer alan tüm şirketlerin şu ya da bu şekilde ABD Savunma Bakanlığı ile bağlantılı olduğuna dikkat çekti. Aynı şekilde mobil akıllı oylama uygulamasını destekleyen IP adreslerinin ve sunucuların çoğunun ABD’de bulunduğunu vurguladı.
Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumu (Roskomnadzor) daha önce yaptığı açıklamada, Navalni’nin kurduğu ve Rusya’da mahkeme kararıyla yasaklanan ‘Yolsuzlukla Mücadele Fonu’nun faaliyetlerine verdikleri destek nedeniyle ‘radikalizm yanlısı örgüt ve yabancı ajan’ nitelendirmesiyle ‘akıllı oylama’ programlarıyla bağlantılı sitelere erişimin engellendiği bildirmişti.
Kremlin bugün, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in seçim süreci hazırlıklarının gidişatını görüşmek üzere iktidardaki ‘Birleşik Rusya’ partisi üyelerinin düzenleyeceği bir toplantıya başkanlık edeceğini duyurdu. Putin, partiyi desteklemek için ağırlığını koyarken seçim kampanyalarının başlatılmasıyla eş zamanlı düzenlenen bir dizi toplantıya daha katıldı.



İrlanda'daki anne ve bebek tesisinde mezarlık bulundu: "796 ceset olabilir"

İrlanda'nın Tuam bölgesindeki bir anne ve bebek evinde yaklaşık 800 çocuğun öldüğünü keşfeden Catherine Corless tarafından yapılan bir maket (AP)
İrlanda'nın Tuam bölgesindeki bir anne ve bebek evinde yaklaşık 800 çocuğun öldüğünü keşfeden Catherine Corless tarafından yapılan bir maket (AP)
TT

İrlanda'daki anne ve bebek tesisinde mezarlık bulundu: "796 ceset olabilir"

İrlanda'nın Tuam bölgesindeki bir anne ve bebek evinde yaklaşık 800 çocuğun öldüğünü keşfeden Catherine Corless tarafından yapılan bir maket (AP)
İrlanda'nın Tuam bölgesindeki bir anne ve bebek evinde yaklaşık 800 çocuğun öldüğünü keşfeden Catherine Corless tarafından yapılan bir maket (AP)

Maira Butt 

Geçmişte İrlanda'nın Galway Kontluğu'nun Tuam bölgesinde bekar anneler ve çocuklarının kullanımına ayrılmış bir kuruluşta, bir mezara dair kanıtlar bulundu.

Anne ve bebek evi, yerel tarihçi Catherine Corless'in başını çektiği araştırmanın, 796 bebek ve küçük çocuğun defin kaydı olmadan orada öldüğünü ortaya koymasının ardından, 2014'te uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmişti.

Temmuzda tesisteki çalışmalarına başlamasından bu yana dördüncü güncellemesini yapan Tuam Yetkili Müdahale Direktörlüğü (Office of the Director of Authorised Intervention, Tuam/ODAIT), "Bu bölgedeki mezarların varlığı artık doğrulandı" diye yazdı.

1925'ten 1961'e kadar faaliyet gösteren tesisin kenarında "çocuk veya bebek büyüklüğünde mezarlar" bulunduğu yeni güncellemede belirtildi:

Mezarların yerleşimi ve büyüklüğü, tesisin bu bölümünde anne ve bebek kurumunun faaliyet gösterdiği zamandan kalma bir mezarlık bulunduğuna dair tutarlı bir kanıt.

İlk değerlendirmelere göre kazıda 4 grup bebek kalıntısı bulundu ve bunlar hepsi geçen ay keşfedilen tabutlara gömülmüş 7 grup insan kalıntısına eklendi. Adli analiz çalışmaları sürdürülüyor.

ODAIT'in aktardığına göre, tarihi belgeler bir mezarlık olasılığını işaret etse de bunun varlığına dair ilk işaretler zemin veya yüzey seviyesinde görünmüyordu.

2017'de yürütülen resmi bir soruşturmada, tesisin başka bir yerine sadece 100 metre mesafedeki yeraltı odalarında "önemli miktarlarda" insan kalıntısı bulunmuştu.

ODAIT Direktörü Daniel MacSweeney, cesetlerin kimlere ait olduğunun belirlenmesi için en az 160 kişinin DNA örnekleri vermeyi teklif ettiğini RTÉ'ye söyledi:

Deneyimlerimden biliyorum ki bazen kalıntıların keşfi, insanların öne çıkması için bir katalizör görevi görebilir.

Görsel kaldırıldı.Pembe dikdörtgenle çevrilen alan, kazı çalışmalarında mezarlara dair kanıtların bulunduğu çadırı gösteriyor (ODAIT)

2021'de İrlanda lideri Micheal Martin, ülke genelindeki anne ve bebek evlerine yerleştirilen kadın ve çocuklara gösterilen muameleden dolayı devlet adına özür dilemişti.

Bu özür, evlilikdışı hamile kalan anneleri barındıran 18 anne ve bebek evinde 9 binden fazla çocuğun öldüğü sonucuna varılan bir soruşturmanın nihai raporunun ardından gelmişti.

İrlanda parlamentosunda "Orada olmamalıydılar" demişti:

Devlet sizi, bu evlerdeki anneleri ve çocukları hayal kırıklığına uğrattı.

Bu evlerdeki tüm çocukların yüzde 15'inin hastalık ve mide gribi gibi enfeksiyonlardan öldüğü, raporda belirtilmişti. Bu rakam, ülke çapındaki bebek ölüm oranının neredeyse iki katı.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news/uk


UAEA: Çernobil Nükleer Santrali’nin koruyucu kalkanı hasar gördü

Çernobil Nükleer Santrali'ndeki hasarlı dördüncü reaktörü kapatan eski kubbenin üzerindeki Yeni Güvenli Muhafaza (NSC) yapısının genel görünümü (Reuters)
Çernobil Nükleer Santrali'ndeki hasarlı dördüncü reaktörü kapatan eski kubbenin üzerindeki Yeni Güvenli Muhafaza (NSC) yapısının genel görünümü (Reuters)
TT

UAEA: Çernobil Nükleer Santrali’nin koruyucu kalkanı hasar gördü

Çernobil Nükleer Santrali'ndeki hasarlı dördüncü reaktörü kapatan eski kubbenin üzerindeki Yeni Güvenli Muhafaza (NSC) yapısının genel görünümü (Reuters)
Çernobil Nükleer Santrali'ndeki hasarlı dördüncü reaktörü kapatan eski kubbenin üzerindeki Yeni Güvenli Muhafaza (NSC) yapısının genel görünümü (Reuters)

Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) dün yaptığı açıklamada, 1986’daki Çernobil felaketinin ardından radyoaktif maddelerin sızmasını önlemek için inşa edilen Çernobil nükleer santralindeki koruyucu kalkanın artık temel güvenlik işlevini yerine getiremediğini bildirdi. Ajans, bu hasarın bir insansız hava aracı (İHA) saldırısı nedeniyle oluştuğunu ve Ukrayna’nın, sorumluluğun Rusya’da olduğunu öne sürdüğünü belirtti.

UAEA, geçen hafta tamamlanan çelik izolasyon yapısının denetiminde, şubat ayında meydana gelen İHA saldırısının, Ukrayna’daki Rusya kaynaklı çatışmanın başlamasından üç yıl sonra yapıyı olumsuz etkilediğini ortaya koyduğunu duyurdu.

UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi yaptığı açıklamada, “Denetim heyeti, koruma yapısının temel güvenlik işlevlerini, özellikle de radyoaktif maddeyi izole etme kapasitesini kaybettiğini doğruladı. Ancak yapının taşıyıcı sistemleri veya izleme cihazlarında kalıcı bir hasar bulunmadığı sonucuna varıldı” dedi.

Grossi, onarımların yapıldığını, ancak uzun vadeli nükleer güvenliği sağlamak ve daha fazla bozulmayı önlemek için kapsamlı bir restorasyonun gerekli olduğunu vurguladı.

BM, 14 Şubat’ta yayımladığı açıklamada, Ukrayna yetkililerinin, yüksek patlayıcı başlığa sahip bir İHA’nın tesise saldırdığını, yangına yol açtığını ve 1986 felaketinde hasar alan 4 numaralı reaktörü çevreleyen koruyucu kaplamaya zarar verdiğini bildirdiğini aktarmıştı.

Ukrayna yetkilileri, İHA’nın Rusya’ya ait olduğunu belirtirken, Moskova saldırıyı reddetti.

BM, şubat ayında yaptığı açıklamada, radyasyon seviyelerinin normal ve stabil olduğunu, herhangi bir sızıntı rapor edilmediğini bildirdi.

1986’daki Çernobil patlaması, radyasyonun Avrupa’nın dört bir yanına yayılmasına yol açmış ve Sovyet yetkililerini olaya müdahale etmek için büyük sayıda insan ve ekipman seferber etmeye zorlamıştı. Santraldeki son çalışan reaktör ise 2000 yılında kapatılmıştı.

Şarku'l Avsat'ın aldığı bilgiye göre Rusya, Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgalinin ilk haftalarında santrali ve çevresini bir aydan fazla süreyle işgal etmiş; kuvvetleri başlangıçta başkent Kiev’e ilerlemeye çalışmıştı.

UAEA, Ukrayna ile Rusya arasında yaklaşık dört yıldır süren savaşın elektrik trafo merkezlerine verdiği hasarı ülke çapında araştırırken, aynı zamanda bu incelemeyi de gerçekleştirdi.


Avrupa, ABD'nin Ukrayna'daki savaşı sona erdirme "acelesi" konusunda endişeli

Almanya Başbakanı Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Kanada Başbakanı Carney ile (Reuters)
Almanya Başbakanı Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Kanada Başbakanı Carney ile (Reuters)
TT

Avrupa, ABD'nin Ukrayna'daki savaşı sona erdirme "acelesi" konusunda endişeli

Almanya Başbakanı Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Kanada Başbakanı Carney ile (Reuters)
Almanya Başbakanı Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Kanada Başbakanı Carney ile (Reuters)

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında gerçekleşen hassas bir telefon görüşmesinin içeriği ortaya çıktı. Bu görüşme, Avrupa'nın Moskova ile barış müzakerelerini yönetme konusundaki yeni Amerikan yaklaşımına ilişkin endişelerinin boyutunu gözler önüne seriyor.

Alman Der Spiegel gazetesinin protokol dışı olarak yayınladığı görüşmeye göre, özellikle Steve Wittkoff ve Jared Kushner'in müttefiklerle önceden koordinasyon sağlamadan Moskova'ya yaptığı ziyaretin ardından ABD'nin gözle görülür ivmesi, Rusya'nın gelecekteki boşlukları istismar etmesini önlemek için herhangi bir sağlam güvenlik taahhüdü oluşturulmadan Ukrayna'yı belirsiz tavizler vermeye itebilecek "aceleci bir anlaşma" korkularını güçlendirdi.

Mertz, Washington'un "oyunları" ve "Washington'un Kiev'e ihanet etme olasılığı" konusunda uyarıda bulunurken, Macron, Kiev'in gerçek bir caydırıcılık sistemi üzerinde anlaşmaya varmadan önce sınır anlaşmalarını kabul etmesi için dolaylı baskıya maruz kalabileceği ihtimaline işaret etti.