Kültepe'de 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulundu

Kültepe Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Kulakoğlu, bu yılki kazı çalışmasında 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulunduğunu bildirdi.

AA
AA
TT

Kültepe'de 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulundu

AA
AA

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, Kültepe'de gazetecilere yaptığı açıklamada, 2021'de bölgede büyük bir binanın bodrum katında çok sayıda hayvan kemikleri ve büyük depo kütükleri bulduklarını belirtti.
Kültepe Kazı Heyeti üyesi İtalya Salento Üniversitesinden zoo arkeolog Prof. Dr Claudia Minniti'nun bulunan bu hayvan kemikleri üzerinde bilimsel çalışmalar yaptığına değinen Kulakoğlu, "Kültepe’de ilk kez bir aslana ait çene kemiği tespit edildi." dedi.
Kulakoğlu, "Ön Asya kazıları" denilen döneme ilişkin kazılarda daha çok seramik, metal ve kemik objeler çıkarıldığını anlattı.
Kemik buluntuların Kültepe ve Anadolu için son derece önemli olduğuna dikkati çeken Kulakoğlu, şöyle konuştu:
"Bu yıl yaptığımız kazılarda bir açma içinde iki aslan, ayı, dağ koyunu, geyik, yabani domuz kemiklerinden oluşan grup ele geçirdik. Bu kemikler toplu olarak bulundu. Bu hayvan kemiklerinin hepsi iri, büyük boydaki ve vahşi hayvanlara ait. İlk kez Anadolu'da bu dönemde iki farklı aslana ait iki ayrı çene kemiği, çok büyük boyda bir ayı ve yine büyük geyiklere ait kemikler bulduk. Bunları şöyle değerlendirmek lazım, bu bölgede yetiştiğini kabul edeceğimiz hayvanlar bunlar. Erciyes'in etrafında ya da dağlık alanlarda ya da Sivas civarına kadar yaşayan hayvanlar. 4 bin sene öncesine ait başka bölgelerde çıkarılan aslan kemiği yok. Tabii ki birkaç milyon yıl öncesine ait kemikler var. Ancak insanın yerleşimden itibaren en erken örneklerden ikisi bunlar. Bu kemikleri günümüzden 4 bin yıl öncesine tarihlendiriyoruz. Bunlar yabani hayvanlar, bunlar mutlaka avlanarak Kültepe'ye getirilmiş." 

"Hayvan kemikleri mitosla ilgili olabilir"
Kültepe'de bulunan bu hayvan kemiklerinin bir mitosla ilgisi olabileceğini dile getiren Kulakoğlu, şunları kaydetti:
"Boğazköy'de bulunan bir tablet var, adı Anitta tableti. Bu tablete göre, Anitta isimli kral babasıyla Neşa'yı zapt etmişler, kimseye dokunmamışlardır. Hatta saraylar, tapınaklar yaptırmışlardır. Bu kemikler bu tapınakların ve sarayların olduğu alanda bulundu. Bu kralın yazdığı iddia edilen yazıtta, ava gittiği yazar. 'İki aslan, leopar, panter, ayı, geyik ve vahşi hayvanlar olmak üzere 100'den fazla hayvan avlayıp getirdim.' diye yazar. Bu alan da tapınağın hemen yanındaki alan. Tabii ki kesin olarak bu kemiklerin bu hikayeyle ilgili olduğunu düşünmüyoruz ama olma ihtimali de yüksek. Çünkü bulduğumuz hayvan kemikleri arasında yaralamaya ait izler de var, yani bunlar avlanarak getirilmiş. Bunun mutlaka Kültepe'de bir tarihsel önemi ve bir konuyla ilişkisi olması gerekiyor." 



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news