Araştırma: Yılanlar dinazorların neslinin tükenmesinden sonra evrim geçirdi ve çoğaldı

Yılanlar ekosistemlerin sağlığı için son derece büyük bir önem teşkil ediyor (Reuters)
Yılanlar ekosistemlerin sağlığı için son derece büyük bir önem teşkil ediyor (Reuters)
TT

Araştırma: Yılanlar dinazorların neslinin tükenmesinden sonra evrim geçirdi ve çoğaldı

Yılanlar ekosistemlerin sağlığı için son derece büyük bir önem teşkil ediyor (Reuters)
Yılanlar ekosistemlerin sağlığı için son derece büyük bir önem teşkil ediyor (Reuters)

Yeni bir araştırma, yılanların kısmen de olsa bir asteroidin Dünya ile çarpışması ve dinozorları yok etmesi sebebiyle evrim geçirdiklerini, çoğaldıklarını ve hayatta kalma yeteneği kazandıklarını belirtti.
İngiltere merkezli BBC’ye göre, dinazorların nesli 66 milyon yıl önce bir asteroitin Dünya’ya çarpmasının ardından tükendi. Zira bu çarpışma büyük bir yıkıma neden oldu. Depremler, tsunamiler ve orman yangınları çıktı ardından gökyüzünü kaplayan kül bulutları güneşi gizledi ve bitki ve hayvanların tahminen yüzde 76’sı yok oldu.
Ancak bilim adamları, bu yıkıma rağmen diğer bazı memelilerin, kuşların, kurbağaların ve balıkların yanı sıra yılanların hayatta kalmayı başardıklarını söylüyorlar.
İngiltere bulunan Bath Üniversitesi’ne bağlı bilim adamları, hayatta kalan az sayıdaki yılan türlerinin, Dünya’yı vuran felaketin ardından gelen depremlerin sonrasında yeraltında saklanıp uzun süre yiyeceksiz kalarak evrim geçirdiklerine ve çoğaldıklarına inandıklarını belirtiler.
Sonrasında ise, yeni koşullara adapte olan yılanlar dünyaya yayıldılar ve günümüzde bilinen 3 bin veya daha fazla sayıdaki türlere dönüştüler.
Çalışmayı yöneten Dr. Catherine Klein şunları söyledi:
“Yılanlar bu zorlu çevreye adapte olabildiler. Besin sıkıntı sebebiyle, felaketten sonra karanlıkta yiyecek arama ve avlanma yeteneklerinin hayatta kalmalarında büyük bir fayda sağlamış olması mümkün.”
Klein “Bu asteroit Dünya ile çarpışmasaydı, yılanların bugünkü oldukları duruma ulaşmamış olacaklarını düşünüyorum” ifadelerini sözlerine ekledi.
Araştırmada yer alan Dr. Nick Longrich ise büyük orandaki nesil tükenmelerinin ardından gelen dönemlerdeki evrimlerin “en şiddetli ve en iyi hallerde” olduğunu belirtti.
Yılanlar ekosistemlerin sağlığı için son derece önemliler ve zararlı böcekleri kontrol ederek insanlığa yardımda bulunurlar. Ancak insanlığa karşı verdikleri mücadele sebebiyle birçok türü yok olma tehdidi ile karşı karşıya kalıyor.



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging