Türkmenistan, hiç vaka kaydedilmediğini açıklarken, aktivistler bu açıklamanın gerçeği yansıtmadığını ifade ediyor

Aşkabat'ta bir otobüs durağında bekleyen maskeli kadınlar (Reuters)
Aşkabat'ta bir otobüs durağında bekleyen maskeli kadınlar (Reuters)
TT

Türkmenistan, hiç vaka kaydedilmediğini açıklarken, aktivistler bu açıklamanın gerçeği yansıtmadığını ifade ediyor

Aşkabat'ta bir otobüs durağında bekleyen maskeli kadınlar (Reuters)
Aşkabat'ta bir otobüs durağında bekleyen maskeli kadınlar (Reuters)

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının başlamasından bu yana bir yılı aşkın süre geçmesine rağmen Türkmenistan, herhangi bir virüs vakası kaydedilmediğini açıkladı. En azından Orta Asya ülkesi Türkmenistan hükümetinin iddia ettiği şey bu.
Johns Hopkins Üniversitesi ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, yaklaşık 6 milyon nüfuslu eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Türkmenistan, herhangi bir koronavirüs vakası bildirmemiş en az beş ülkeden biri. CNN'e göre bu ülkelerden üçü Pasifik Okyanusu'ndaki izole adalar ve dördüncüsü sıkı kontrol altında olan kapalı bir ülke olan Kuzey Kore.
2006'dan beri ülkeyi yöneten Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov, ülkesinde Kovid-19 kaydedildiğine dair raporları "sahte" olarak nitelendirdi. Türkmenistan Cumhurbaşkanı Salı günü Birleşmiş Milletler'de yaptığı konuşmada salgınla mücadelenin "siyasileştirilmemesi" gerektiğini söyledi.
Ancak Türkmenistan dışındaki bağımsız örgütler, gazeteciler ve aktivistler, ülkede hastanelerin koronavirüs hastaları ile dolup taştığını ve düzinelerce insanın ölümüne neden olabilecek bir üçüncü dalgayla mücadele edildiğine dair kanıtlar olduğunu söylüyor. Söz konusu çevreler cumhurbaşkanının ölümcül virüs tehdidini küçümsediğini ifade ediyor.
Hollanda merkezli bağımsız haber kuruluşu Turkmen News'in genel yayın yönetmeni Ruslan Myatiev, aralarında öğretmenlerin, sanatçıların ve doktorların da bulunduğu 60'tan fazla kişinin virüs nedeniyle hayatını kaybettiğini ve bu isimlerin listesini kişisel olarak düzenlediğini bildirdi.
Myatiev, sağlık kayıtlarında kaydedilen tüm ölümleri kontrol ettiğini ve ciddi akciğer hasarı ve koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerle benzer tedavi görmüş ve hayatını kaybetmiş hastalar tespit ettiğini belirtti.
Myatiev, "Türkmenistan konuyu kabul etmek ve uluslararası toplumla işbirliği yapmak yerine ülkede olanları saklamaya karar verdi" dedi.
Türkmenistan'ın uzun bir kara sınırını paylaştığı İran, yaklaşık 5,5 milyon vaka ile dünyanın en büyük koronavirüs bilançolarından birini bildirdi.
İngiltere ve Avustralya Dışişleri Bakanlıkları, Türkmenistan'a yapılan tüm uçuşların şu anda askıya alındığını ve ülkeye yalnızca Türkmen vatandaşlarının girmesine izin verildiğini kaydetti.
Diğer yandan Türkmenistan bu yılın Ocak ayında, ülkede kullanılmak üzere Rus "Sputnik-V" aşısını onayladığını duyurdu. Ardından Haziran ayında Dünya Bankası, Türkmen hükümetine çoğunluğu sağlık tesisleri için kullanılmak ve yeni tesisler inşa etmek üzere 20 milyon dolar borç vermeyi kabul etti.
Türkmenistan Cumhurbaşkanı Berdimuhammedov, Salı günü yaptığı açıklamada, pandemi ile mücadelede uluslararası toplumun çabalarının "yetersiz" olduğunu söyledi, ancak ülkesindeki duruma değinmedi.
Berdimuhammedov, "Pandemi, virüsle uluslararası mücadelede ciddi sistematik başarısızlıkları ortaya çıkardı" şeklinde konuştu.



Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
TT

Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)

Çin, otomotiv sektörü güçlü olan ve Avrupa'yla ticaret anlaşmasına sahip Fas'a yatırımlarını artırıyor.

New York Times'ın (NYT) analizinde, son yıllarda Çinli enerji, elektrikli araç ve batarya üreticilerinin Fas'a 10 milyar dolarlık yatırım yaptığı belirtiliyor. Aralarında batarya üreticisi Gotion High-tech'in de bulunduğu onlarca Çinli firma, Fas'ta otomobil üretimi yapıyor.

Haberde, Fas'ın Avrupa Birliği'yle (AB) serbest ticaret anlaşmasına sahip olduğuna dikkat çekilerek, ABD'yle ticaret savaşında Çin'in buraya yatırımlarını artırdığı ifade ediliyor.

Auto World Journal'a göre Fas, 2023'te Çin, Japonya ve Hindistan'ı geride bırakarak AB'nin önde gelen otomobil ihracatçısı oldu.

Stratejik danışmanlık platformu Multipolarity Report'un kurucusu ekonomist Alexandre Kateb, Pekin'in "Fas'ın temel avantajlarından yararlanmak istediğini" söylüyor.

Kateb, Avrupa ve Afrika'yı birbirine bağlayan Fas'ın son 20 yıldır bir "otomotiv endüstrisi ekosistemi" inşa ettiğini belirtiyor. Ülke, Tanger Med gibi limanları ve araba aküsü üretiminde kullanılan büyük fosfat rezervlerini içeren sofistike bir ulaşım ağına sahip. Ayrıca temiz enerjiye geçiş konusunda da hızlı hareket ediyorlar.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Ahmed Aboudouh, Meksika'nın ABD'nin gümrük vergilerinden kaçınmak isteyen üreticiler için oynadığı rolü, Fas'ın da Çinli firmalar için üstlenebileceğini belirtiyor.

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın, Fas'a gümrük vergilerini yükselterek Pekin yönetiminin önünü kesmeye çalışabileceği değerlendirmesi paylaşılıyor.

Aboudouh, Fas'ın Pekin'i "büyük bir ortak olarak gördüğünü" ancak Trump'ın Çin'le ticaret yapan ülkelere baskı uygulama riskinin de farkında olduğunu söylüyor.

Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında sağladığı krediler ve yaptığı yatırımlar, Fas'ın ekonomik kalkınmasına güç kattı. Pekin yönetimi, yüksek hızlı tren hattı, güneş enerjisi santralleri ve Tanca'da 10 milyar dolarlık bir teknoloji merkezi gibi projelerle altyapının güçlendirilmesini sağladı.

Ayrıca bu yıl, Nijerya ve Fas arasında planlanan 26 milyar dolarlık doğalgaz boru hattının inşaatına çelik sağlaması için Çinli bir şirketle anlaşıldı.

Independent Türkçe, New York Times, APA News