Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun ulusa seslendi

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, ulusa sesleniş konuşmasında yerel seçimler öncesi ülkedeki muhtemel tehditlere ve risklere değindi

Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, vefatından önce Abdülkadir bin Salih ile birlikte (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, vefatından önce Abdülkadir bin Salih ile birlikte (AFP)
TT

Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun ulusa seslendi

Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, vefatından önce Abdülkadir bin Salih ile birlikte (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, vefatından önce Abdülkadir bin Salih ile birlikte (AFP)

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, geçen Haziran ayında yapılan yasama seçimlerinde "Çete’ye mensup 750 kişinin aday olmaya çalıştığını" söyledi.
“Çete” kelimesi, yolsuzluğu ve zimmete para geçirmeyi simgeleyen Buteflika dönemindeki bazı siyasileri tanımlamak için resmi söylemde ve medyada sıkça kullanılıyor. 22 Şubat 2019'da Buteflika’yı ve üst düzey yetkililerini deviren halk hareketinin patlak vermesinin ardından güvenlik güçleri, onlarla bağlantısı olan yüzlerce iş insanının parlamento adaylığını iptal etmiş ve siyaset yasağı koymuştu.
Tebbun bu konuda, “Valiler, yolsuzluk yapan zenginlerin aday olma girişimlerine karşı çok uyanık olmalılar” açıklamasında bulundu. Bu, 27 Kasım'da yapılması planlanan belediye seçimleri anlamına geliyor. Yerel seçimlerde aday listelerinin elenmesinde valinin en önemli halka olduğu ve dilediği kişinin adaylığını iptal etmek gibi geniş yetkilere sahip olduğu biliniyor. Kanun ayrıca, vali, hükümet tarafından atanmış, belediye başkanı, halk tarafından seçilmiş olmasına rağmen valiye belediye başkanını görevden alma yetkisi veriyor.
Cezayir Cumhurbaşkanı bazı Cezayirlilere, "Cezayir'in vurucu bir güç olduğunu bilmediklerini" söyleyerek sitem etti. Ona göre tüm dünya bunu kabul ederken, onların bir "istisna" oluşturduğunu belirtti. Ülkesinin bir "barış getiren" bir ülke olduğunu vurguladı.
Dün hükümetinin başkentte 58 valiyle yerel kalkınma projelerini görüşmek üzere yaptığı toplantıda Tebbun, "bazı kimseleri" “ulusal onurunu kaybetmekle” nitelendirerek eleştirdi. Bu kimselerin kim olduklarından bahsetmeden "ülkelerini küçük düşürmek için her gün çalıştıklarına" dikkat çekti. Ancak sözlerinden, hedefin güncel siyasi meseleleri yoğun bir şekilde ele alan ve sosyal medya üzerinden yaptıkları müdahaleleri geniş çapta takip edilen yurt dışındaki muhalifler olduğu anlaşıldı. Çok sayıda kişinin yurt dışındaki muhalifleriyle ilişkisi olduğu şüphesiyle hapse atıldığı biliniyor.
Cumhurbaşkanı Cezayir'in nasıl bir "vurucu güç" olduğunu da açıklamadı. Ancak resmi siyasi söylemde de yaygın olan bu ifade, Cezayir’in, Mali ve Libya krizleri gibi bölgesel sorunların çözümünde "önemli" roller üstlenmesinden ve son zamanlarda Rönesans Barajı krizinin taraflarıyla çözüm bulmak için çalışmalara başlamasından dolayı kullanılıyor olabilir. Cumhurbaşkanının, ülkesini "barış getiren" olarak tanımlamasının nedeni de bu olabilir.
Ekonomik alanda Tebbun, 2020 yılında hidrokarbon dışı ihracat gelirinin 1 milyar 900 milyon dolar olduğunu doğruladı. Cezayir, Tebbun’un uzun yıllar İskan ve Ticaret Bakanı, ardından sadece iki ay Başbakan olarak yer aldığı Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika iktidarı döneminden bu yana son 20 yıl içinde ilk kez bu rakamlara ulaşmayı başarabildi.
Tebboune, 2021 yılı itibariyle hidrokarbon dışı ihracat gelirinin yılbaşından bu yana 3 milyar dolara ulaştığını ve yılsonuna kadar 405 milyon dolar daha getiri sağlamasının beklendiğini ifade etti. Ancak Cumhurbaşkanı hangi ürünlerin ihraç edilerek bu benzersiz rakama ulaşıldığını açıklamadı.
Cezayir ekonomisinin tamamen uluslararası piyasalardaki petrol fiyatına bağlı olduğu biliniyor. Cezayir’in döviz rezervleri 2014 yılında 200 milyar dolar civarındaydı ancak Maliye Bakanlığı'nın aktardığına göre akaryakıt fiyatlarının düşmesinden bu yana petrol gelirleri azaldı ve döviz rezervleri 2020 sonu itibariyle 30 milyar dolara yaklaştı.
Diğer yandan Cumhurbaşkanı, 29 Eylül itibariyle bir Çin laboratuvarı ile ortaklaşa Cezayir'de bir Kovid-19 aşısının ilk dozunun üretileceğini duyurdu. Ülkenin "günde 500 bin litre tıbbi oksijen üretme kapasitesine sahip olduğunu" belirtti.
Geçtiğimiz Temmuz ve Ağustos aylarında, devlet hastaneleri ve kliniklerinde Kovid-19 hastası yüzlerce kişi oksijen tüplerinin tükenmesi nedeniyle hayatını kaybetmişti.
Tebbun konuşmasında, Cezayir'deki üniversite ve enstitülerin her yıl daha yüksek dereceler elde eden çeyrek milyon kişinin mezuniyetine tanık olduğunun altını çizdi. Yıllık doğum rakamlarının 850 bin civarından olduğunu aktardı. Ekonominin yeni mezunları işgücü piyasasına kazandırmak ve 45 milyona ulaşan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için büyük bir üretim kapasitesine ihtiyaç duyduğunu atıfta bulundu.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.