İsrail'de dini partiler arasında iç savaş

Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
TT

İsrail'de dini partiler arasında iç savaş

Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)

İsrail’de çeşitli Yahudi dini partiler ve akımlar içindeki siyasi şiddet, siyasetin içindeki kıdemli bir din adamının sakalını yolma ve kapısına yangın çıkarıcı kimyasallar dökme girişimi boyutuna kadar ulaştı.
Birleşik Tevrat Yahudiliği (BTY) partisi milletvekili Meir Porush’un (66) polise yaptığı şikayete göre Porush, kendisi ve ailesinin hayatına karşı gerçek bir tehdit olarak gördüğü zulüm, hakaret ve bir dizi kanlı saldırıya uğradı.
Porushlar, İsrail’de dini alanda tanınmış bir ailedir. Meir Porush’un babası Menachem Porush, 30 yıl boyunca Agudat Yisrael Partisi’nin liderliğini yaptı. 37 yıl boyunca İsrail parlamentosu Knesset’in üyeliğine seçildi. Büyükbabası Moshe Porush, İsrail'in kurulmasından önce Yahudi dini partilerinin kurucularından biriydi. Ancak iki hafta önce rakip bir akımdan iki dindar genç, Meir Porush’a evinin önünde makasla saldırıp sakalını kesmeye çalıştılar. Porush, komşuların da yardımıyla gençlerin elinden kurtulmayı başardı.
Meir Porush, dün sabah uyandığında burnuna kapısının önünden kesif bir koku geldi.Porush kapıya çıktığında, evinin önüne keskin kokulu bir kimyasalın döküldüğünü gördü. Başbakan Naftali Bennett polisin, olayı, büyük bir ciddiyetle ele aldığını açıklarken, alternatif Başbakan ve Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile koalisyondaki ve muhalefet kanadındaki çeşitli partilerin liderleri saldırıyı kınadılar. Buna karşın polis failleri bulamazken kimse de mahkemeye çıkarılmadı.
İsrail'deki Yahudi dini partilerin parlamentoda iki bloğu bulunuyor. Bunlardan biri Mizrahi Yahudilerinin yer aldığı ve Knesset’te 9 sandalyeye sahip Şaş Partisi. Diğeri ise Agudat Yisrael ve Degel HaTorah partilerinin çatısı altında birleştiği BYT partisidir. BYT’nin Knesset’te Porush dahil 7 milletvekili var.
İsrail’de bu partilere karşı çıkan dini akımlar var. Bu akımlar, partilerle çeşitli dini ve sosyal konularda, kişisel ve partizan rekabet düzeyinde çatışmalara giriyor. Ama bu anlaşmazlıklar hiçbir zaman son günlerde olduğu gibi şiddet ve hakaret boyutuna ulaşmamıştı. Birçok milletvekili bu kötü eğilim konusundaki endişelerini dile getirirken, olayı, İsrail'in kurulmasından önce laik siyasi arenada tanık olunan siyasi suikastların yeniden yaşanabileceği bir tehdit olarak gördüler. Yigal Amir isimli bir Yahudi yerleşimci, 1995 yılında dönemin İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin'i öldürmüştü.



Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında

Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında
Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında
TT

Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında

Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında
Baltık Denizi'nde "sabotaj" tartışması büyüyor: Çin'e ait gemi İsveç'in de radarında

Baltık Denizi'nde Finlandiya, Almanya, İsveç ve Litvanya arasında bağlantı kuran denizaltı telekomünikasyon kablolarının kopmasıyla sabotaj şüpheleri artıyor. 

Olayla ilgili inceleme başlatan İsveç polisi, kabloların kopmasından sorumlu olabileceği gerekçesiyle Çin'e ait bir kargo gemisine odaklanıldığını bildirdi. 

İsveçli su altı arama ekipleri, hasar gören iki denizaltı fiber optik kablodan biri olan "C-Lion 1" hattının bulunduğu bölgede dalış gerçekleştirdi. Bu kablo, Finlandiya ve Almanya arasında uzanıyor. İsveç ve Litvanya arasındaki kablo hattı da hasar gördü.

İsveç Ulusal Operasyon Teşkilatı'ndan Per Engström, Çin'e ait kargo gemisiyle ilgili detayların inceleme kapsamında gözden geçirildiğini belirtti. 

Sahil güvenlik ekiplerinin olay bölgesinde "gözetimi artırdığını" söyleyen Engström, hatlarda yaşanan kopmanın sebebini açıklığa kavuşturmaya çalıştıklarını ifade etti. 

Danimarka Savunma Komutanlığı'ndan dün yapılan açıklamada da Çin merkezli Ningbo Yipeng şirketine ait Yi Peng 3 adlı geminin yakın takibe alındığı bildirilmişti. Salıyı çarşambaya bağlayan gece Danimarka ve İsveç arasındaki Kattegat Boğazı'nda demirleyen geminin, pazarı pazartesiye bağlayan gece "C-Lion 1" kablo hattının yakınlarında görüldüğü aktarılmıştı. 

Gemi hareketlerini takip eden Vesselfinder'ın verilerine göre, Yi Peng 3 en son 15 Kasım'da Rusya'nın Leningrad Oblastı'ndaki Ust-Luga limanına uğradı. Guardian'ın aktardığına göre, Yi Peng 3'ü limandan çıkarmak için gemiye binen Rus kılavuz kaptan Aleksandr Steçentsev, gemide olağandışı bir durum olmadığını söyledi.

Ust-Luga liman idaresinde çalışan Steçentsev, gemiyi yaklaşık 18 kilometre açıktaki bir şamandıraya götürdüğünü belirtti. Kılavuz kaptan, mürettebatı Çin vatandaşlarından oluşan gemiden aynı gün öğleden sonra indiğini ifade etti. 

ABD'nin Ukrayna'ya Rus topraklarına uzun menzilli füzelerle saldırma izni vermesinin ardından yaşanan olay, Avrupa'da sabotaj paniği yarattı. 

Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, "Kimse bu kabloların kazara koptuğuna inanmıyor" demişti. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen de durumun "sabotaj olduğu ortaya çıkarsa şaşırmayacağını" söylemişti.

Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, "Hiçbir sebep yokken her şey için Rusya'yı suçlamaya devam etmek oldukça saçma" diyerek iddialara tepki gösterdi. Peskov, Rusya'nın olayla alakası olmadığını savunurken, Baltık Denizi'nde sabotaj faaliyeti yürüten tarafın Ukrayna olduğunu iddia etti.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, ülke bayrağını taşıyan gemilerin sıkı kanunlarla denetlendiğini ve yasalara uygun şekilde hareket ettiğini savundu.

Independent Türkçe, Guardian, AFP