ABD'de gökyüzünde yanarak ilerleyen parlak ateş topu heyecan uyandırdı

Ekran görüntüsü
Ekran görüntüsü
TT

ABD'de gökyüzünde yanarak ilerleyen parlak ateş topu heyecan uyandırdı

Ekran görüntüsü
Ekran görüntüsü

İnanılmaz video görüntülerinde, Kuzey Karolina üzerinde alevler içindeki bir meteor yer alıyor.
NASA, ABD'nin farklı bölgelerinde cuma günü en az 5 "ateş topu" meteorun görüntülendiğini doğruladı. Ancak bunların içinde çoğu insanın gözüne çarpanı, Kuzey Karolina üzerindeki oldu. Eyalette 80'den fazla yıldız gözlemcisi alev alan uzay kayasını 19.40 sularında tespit etti.
The Independent'ın haberine göre, NASA Meteor İzleme biriminden yapılan açıklamada, "Bu bildirimlerin analizi meteorun, Kuzey Carolina kıyılarını sıyırdığını, Camp Lejeune açıklarında okyanusun 77 km. üzerinde görünür hale geldiğini ve saatte 51 bin 500 km. hızla kuzeydoğuya hareket ettiğini gösteriyor" ifadelerine yer verildi.
"Meteor Dünya'nın üst atmosferinde 42 km. yol aldıktan sonra Morehead Kenti'nin 45 km. üzerinde parçalandı."
Bir bölge sakininin verandasından çekilen, olayın siyah beyaz bir videosunda, ufukta aşağı doğru inerken alevler içinde patlayan parlak meteor açıkça görülebiliyor.

Bir sürücünün araç kamerasından alınan renkli bir video da aynı ateş topu farklı açıdan gösteriyor.
Amerikan Meteor Topluluğu'na (AMS) göre, cuma gecesi 5 farklı eyaletten 161 kişi bir ateş topu gördüğünü bildirdi: Kuzey Karolina, Maryland, Güney Karolina, Virginia ve Batı Virginia.
Bazıları gördüklerini paylaşmak için NASA'nın Facebook gönderisinin altına yorum yaptı.
Bir yıldız gözlemcisi, "Onu gördüm!" diye yazdı.
"RDU Havalimanı'nın 45 dakika kuzeybatısında yaşıyorum ve 'Bir uçak mı patladı?' diye merak etmiştim! Ağaç hattının biraz üzerindeydi, kuzey yönünde hareket etti ve ağaç hattına ulaşmadan önce yandı."
Bir başkası da, "Cuma akşamı Güney Karolina'nın Pawleys Adası'ndaki plajdan bunun gökyüzünde bir uçtan diğerine hızla ilerlediğini gördük" diye anımsadı:
"Muhteşemdi. Parçalandığını da gördük. Suya çarpacağından emindik."
AMS'in belirttiği gibi, ateş topu terimi "çok parlak meteorlar için kullanılan bir başka terim". Bunlar, Venüs gezegeninin gece göğündeki tipik görüntüsünden de parlak oluyor.
AMS, her gün birkaç bin ateş topu meteorun Dünya atmosferine girdiğini ifade ediyor. Ancak bunların çoğu, genellikle gün içinde,  yani görülmelerinin daha zor olduğu zamanlarda, okyanuslarda veya diğer ıssız alanlarda yanıyor.
AMS, ateş topuna tanık olan herkesi gördüklerini bildirmeye davet ediyor.
Birim, "Bu unutulmaz olaylardan birine şahit olursanız, mümkün olduğunca çok ayrıntıyı hatırlayarak bunu Amerikan Meteor Topluluğuna bildirmenizi rica ediyoruz" diyor:
"Buna parlaklık, gökyüzünde çizilen rotanın uzunluğu, renk ve süre gibi şeyler de dahil."



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space