Çin'in Mars keşif araçları 'güneş kesintisi' nedeniyle faaliyetlerine ara verdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Çin'in Mars keşif araçları 'güneş kesintisi' nedeniyle faaliyetlerine ara verdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Çin'in Tienvın-1 görevi kapsamında Mars'a gönderdiği keşif araçlarının, "güneş kesintisi" nedeniyle faaliyetlerine ara verdiği bildirildi.
Çin Ulusal Uzay İdaresi, yaptığı açıklamada, yörünge uydusu, iniş aracı ve gezgin robottan oluşan araçların eylül ortasından bu yana uyku durumunda olduğunu belirtti.
Mars ve Dünya'nın Güneş'in iki ayrı tarafında konumlandığı ve artan radyasyon nedeniyle iki gezegen arasında iletişimin kesildiği durumu ifade eden "güneş kesintisinin" ekim ortasına kadar süreceği kaydedildi.
Tienvın-1 misyonu, 23 Temmuz 2020'de fırlatılmış, keşif araçları, 10 Şubat 2021'de Kızıl Gezegen'e ulaşmıştı.
Çince "göklerdeki hakikati aramak" anlamına gelen "Tienvın" misyonu, adını milattan önce 4. yüzyılda yaşamış Çinli şair Çu Yuen'in dizelerinden alıyor. Gezgin robot ise Çin mitolojisinde ateş ve savaş tanrısı olan Curong'un adını taşıyor.
Çin, son yıllarda Ay ve Mars keşif görevleri, uydu teknolojisi ve insanlı uzay seferlerine yönelik iddialı adımlarıyla ABD ve Rusya'nın öncülük ettiği uzay yarışında yeni güç olarak ortaya çıkıyor.
Son 20 yılda ürettiği uydu, roket, mekik, keşif araçları ve diğer donanımlar ile kendine yeterli uzay programı geliştirme konusunda ciddi mesafe kaydeden Çin, Ay keşif programı Çang-ı'nın yanı sıra kendi uzay istasyonunu kurmak için çalışmalar yürütüyor.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT