Facebook ve Instagram'daki kesinti nedeniyle ticari kayba uğrayanlar dava açabilecek

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Facebook ve Instagram'daki kesinti nedeniyle ticari kayba uğrayanlar dava açabilecek

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Facebook, Instagram ve Whatsapp'ın kullanıcılarına uzun bir süre hizmet veremediği hatırlatılarak, kayba uğrayan kişi ve kurumların dava açabileceği kaydedildi.
Bilişim Hukuku Derneği Başkanı Avukat Kürşat Ergün, Facebook, Instagram ve Whatsapp'ta yaşanan kesinti nedeniyle ticari kayba uğradığını iddia eden kişi ve kurumların dava açabileceğini, bu süreçte tebligatları temsilcilik vasıtasıyla gerçekleştirebileceklerini bildirdi.
Ergün, yaptığı yazılı açıklamada, Facebook, Instagram ve Whatsapp'ın kullanıcılarına uzun bir süre hizmet veremediğini anımsatarak, bu platformların ticari amaçla da oldukça sık kullanıldığına işaret etti.

Tacirler, işletme sahipleri ve ticari maksatlı içerik üreticilerin, platformlarla yaptıkları sözleşmeler kapsamında yayınladıkları reklamlar vasıtasıyla ticari gelir elde ettiklerini, dolayısıyla kesinti süresince zarara uğradıklarını aktaran Ergün, şunları kaydetti:
"Bu durumda yaşanılan bu gelir kaybının nasıl tazmin edileceği sorusu akıllara geliyor. 5651 sayılı internete ilişkin temel düzenlemelerin yapıldığı yasa da yapılan son değişiklikle Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının; yetkili en az bir kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirlemesi ve bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer vermesi zorunlu hale getirildi.
Facebook ve Instagram da Türkiye temsilcilerini belirledi. Yasada açıkça belirtildiği üzere bu temsilciler, adli veya idari makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğini yerine getirmek zorunda. Dolayısıyla ticari kayba uğradığını iddia eden kişi ve kurumlar, açacakları davalarda Facebook ve Instagram şirketlerini taraf olarak gösterip; dava süresince tebligatları temsilcilik vasıtasıyla gerçekleştirebilir."
Ergün, davanın görülmesinde hangi ülke hukukunun uygulanacağına dair çeşitli ülkelerde yerel mahkemelerin yetkili olacağı hususunda kararlar verildiğini ifade ederek, birçok ülkenin kendi mahkemelerinde kendi hukuklarına göre yaptığı yargılamalarla Facebook'u tazminat ödemeye mahkum ettiğini dile getirdi.



Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)
TT

Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)

Andrew Griffin 

Evrenin erken dönemlerinden gelen bir radyo sinyali, çevremizdeki her şeyin nasıl başladığını anlamamızı sağlayabilir.

21 santimetre sinyali diye bilinen bu sinyal, ilk yıldızların ve galaksilerin nasıl yanmaya başladığını ve evreni karanlıktan ışığa nasıl çıkardığını nihayet anlamamızı mümkün kılabilir.

Cambridge Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Anastasia Fialkov yaptığı açıklamada, "Bu, karanlık evrendeki ilk ışığın nasıl ortaya çıktığını öğrenmek için eşsiz bir fırsat" diyor. 

Soğuk, karanlık bir evrenden yıldızlarla dolu bir evrene geçiş hikayesini yeni yeni anlamaya başlıyoruz.

Sinyal, 13 milyar yıldan fazla bir süre önceden, Büyük Patlama'nın sadece 100 milyon yıl sonrasından bize ulaşıyor. Zayıf parıltı, yıldızların oluştuğu uzay bölgeleri arasındaki boşluğu dolduran hidrojen atomları tarafından yaratılıyor.

Bilim insanları artık bu sinyalin doğasını kullanarak erken evreni daha iyi anlayabileceklerine inanıyor. Bunu, evrenin başlangıcıyla ilgili verileri ortaya çıkarmak için radyo sinyallerini yakalamaya çalışacak REACH (Radio Experiment for the Analysis of Cosmic Hydrogen / Kozmik Hidrojen Analizi için Radyo Deneyi) adlı radyo anteniyle yapacaklar.

Araştırmacılar bu projenin nasıl işleyeceğini daha iyi anlamak için REACH ve Kilometre Kare Dizisi adlı başka bir projenin, ilk yıldızların kütleleri ve diğer ayrıntıları hakkında nasıl bilgi sağlayabileceğini öngören bir model oluşturdu.

Profesör Fialkov, "İlk yıldızların kütlelerinin 21 santimetre sinyaline bağımlılığını ve ilk yıldızlar öldüğünde üretilen, X ışını ikililerinden gelen ultraviyole yıldız ışığı ve X ışını emisyonlarının etkisi de dahil olmak üzere tutarlı bir şekilde modelleyen ilk grubuz" diyor.

Bu bilgiler, Büyük Patlama'nın ürettiği hidrojen-helyum bileşimi gibi, evrenin ilkel koşullarını birleştiren simülasyonlardan elde edildi.

REACH teleskobunun baş araştırmacısı ve çalışmanın ortak yazarı Eloy de Lera Acedo, "Bildirdiğimiz tahminler, evrendeki ilk yıldızların doğasını anlamamız açısından muazzam önem taşıyor" ifadelerini kullanıyor.

Radyo teleskoplarımızın, ilk yıldızların kütlesi ve ilk ışıkların bugünkü yıldızlardan ne kadar farklı olabileceği hakkında ayrıntılı bilgiler verebileceğine dair kanıt sunuyoruz.

REACH gibi radyo teleskopları, evrenin bebeklik döneminin gizemlerini çözme yolunda umut vaat ediyor ve bu tahminler, Güney Afrika'daki Karoo'dan yaptığımız radyo gözlemlerine rehberlik etmesi açısından hayati önemde.

Çalışma, hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan "Determination of the mass distribution of the first stars from the 21-cm signal" (21 santimetre sinyalinden ilk yıldızların kütle dağılımının belirlenmesi) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/space