Cezayir, Macron'un açıklamalarını ‘iflas’ olarak nitelendiriyor

Aşırı sağcı lider, Macron'a Cezayirli göçmenleri mali olarak kuşatmaya çağrısında bulundu.

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra (AP)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra (AP)
TT

Cezayir, Macron'un açıklamalarını ‘iflas’ olarak nitelendiriyor

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra (AP)
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra (AP)

Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Cezayir'e yönelik açıklamalarını "hafızanın iflası" olarak nitelendirerek kınadı.
Cezayir devlet televizyonu dün, Lamamra'nın Mali ziyareti sırasında yaptığı açıklamaları aktardı. Lamamra açıklamasında, "Tarihi olarak iflas etmiş bazı açıklamalar, Fransa'nın bazı ülkelerle ilişkilerini krizlere itiyor. Bu da ancak kararlarımızda bağımsızlığa ve egemenliğimize koşulsuz saygı duyulmasıyla ve katı eşitlik kuralları çerçevesinde her iki taraftaki ortaklıkların kabulü ile giderilebilir” diye konuştu.
Lamamra açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
"Yurt dışındaki ortaklarımızın tarihlerine bağımsızlık vermeleri ve kendilerini Mali ve Cezayir'de ve birçok Afrika ülkesinde insanlığa karşı işlediği suçları örtmek için ideolojik örtü olan sözde Batı medeniyetinin getirdiği bazı davranış ve vizyonlardan kurtarmaları gerekiyor” dedi.
Lamamra, Fransız yetkililere yönelik açıklamasında, "Fransız tarafı ile ilişkilerimizde, her iki taraftan da alıp verme ilkesine inanıyoruz. Tek taraflı hediye yok, var olan sadece karşılıklı saygı ve menfaat dengesi ile devam edebilecek stratejik çıkarlardır” ifadesini kullandı.
Lamamra, Macron'a, eğer eşit ilişkiler geliştirmek istiyorsa Afrika ülkelerine koşulsuz saygı gösterilmesi gerektiğini belirterek, "Dünya, Afrika'nın insanlığın beşiği ve işgal mezarı olduğunu unutmamalı" açıklamasında bulundu.
Cezayir Dışişleri Bakanlığı, ülkenin iç işlerine karışmayı reddettiğini açıklamıştı. Bu, Fransız cumhurbaşkanına atfedilen birkaç Fransız kaynağının yaptığı yanlış açıklamaların ardından geldi. Cezayir Devlet Başkanı Abdulmecid Tebbun da Macron'un Fransız basınında dolaşan "Fransız sömürgesinden önce Cezayir ulusu var mıydı?" ifadesinin ardından ülkesinin Fransa Büyükelçisi’ni çağırdı. Macron söz konusu açıklamalarda ayrıca, “Türkler, Cezayirlilere ülkelerini sömürgeleştirdiklerini unutturmayı başardılar” ifadelerini kullandı. Ayrıca “Türklerin gerçekleştirdiği gerçeklerin tahrifi durumunu ortadan kaldırmak için Cezayir tarihinin Cezayir dilinde yeniden yazılması" çağrısında bulundu. Hirak (halk hareketi) liderleri de iki ülke arasındaki kriz hattına girerek, Macron'un açıklamalarını sert bir dille eleştirdi. Liderlerden Kerim Tabu, Facebook sayfasından yaptığı paylaşımda, “Emmanuel Macron'un sömürgecilikten önce Cezayir'in varlığına dair sorgulayıcı ifadesi gülünç bir durum” dedi. Ayrıca, Fransız cumhurbaşkanının Cezayir hakkında söylediklerinin, ‘büyük savaşları kazanamayan ve en azından seçim savaşını kazanmayı uman bir adamın aşırı endişesini gösterdiğini’ belirtti. Tabu, “Macron yaptığı açıklamayla, Cezayir'le ilgili tartışmayı, aşırıya kaçma ve popülizme dayalı bir yaklaşımla Fransız siyasi arenasına çekmeye çalışıyor” dedi. Cezayirli muhalif, "ne insan hakları durumunun ne de özgürlüklerle ilgili konuların şu ya da bu partiyi ilgilendirmediğini" vurgulayarak, " Fransa ekonomik çıkarlarını ilerletmeye devam ediyor, Cezayir ise siyasi destek istiyor" ifadesini kullandı. 
Lamamra'nın açıklamaları, Fransa'daki aşırı sağın lideri Marine Le Pen'in Pazartesi günü yaptığı ve iki ülke arasındaki ilişkilerdeki son krizin arka planına karşı Cezayir'e saldırdığı sert açıklamalarının ardından geldi. Aşırı sağcı lider, Twitter hesabında yayınlanan bir videoda, Cezayir'in Fransa'ya saygı duyması gerektiğini belirterek, Cezayir'in Fransız yetkililerin zayıflığına alıştığını ifade etti.
Marine Le Pen, Cezayir'in Fransız askeri uçaklarının kendi toprakları üzerinde uçmasını yasaklama kararına ilişkin yaptığı açıklamada, bu kararın İslamcı teröre karşı mücadeleyi engellediğini belirterek, “Kararın kendisi Fransa ve çıkarları içinde güvenlik için bir tehdit oluşturuyor” dedi.
Fransa Ulusal Birlik Partisi başkanı, ülkesinin yetkililerini Cezayir ile açık ve katı bir söylem benimsemeye çağırırken, aynı zamanda Fransa Cumhurbaşkanı’nı "Cezayir topraklarımızdan sınır dışı edilenleri sınır dışı etmeyi reddettiği sürece tüm Cezayirlilerin vizelerini reddetmeye çağırdı.
Bu bağlamda eskiden Cezayirlilere saldıran aşırı sağın lideri, "Fransa, Cezayirli gurbetçilerin paralarını Cezayir'e havale etmesine izin vermemeli" dedi. Ayrıca, Fransa Cumhurbaşkanı’nı Cezayirlilere yönelik vize prosedürlerini sıkılaştırma kararını "seçim amaçlı" kullanmakla suçladı.



Mısır-Somali-Eritre görüşmeleri Afrika Boynuzu'nda iş birliğini derinleştiriyor

Mısır, Eritre ve Somali, ikinci tur başkanlık zirvesi yapma konusunda anlaştı. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır, Eritre ve Somali, ikinci tur başkanlık zirvesi yapma konusunda anlaştı. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Mısır-Somali-Eritre görüşmeleri Afrika Boynuzu'nda iş birliğini derinleştiriyor

Mısır, Eritre ve Somali, ikinci tur başkanlık zirvesi yapma konusunda anlaştı. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır, Eritre ve Somali, ikinci tur başkanlık zirvesi yapma konusunda anlaştı. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Kahire dün, Mısır'ın ‘Somali'nin birliğinden ya da Kızıldeniz'e kıyısı olmayan herhangi bir devletin varlığından ödün vermeyi reddetme’ vurgusu eşliğinde, Afrika Boynuzu'nda bölgesel iş birliği, istikrar ve güvenliği güçlendirmeye odaklanan Mısır-Somali-Eritre bakanlık görüşmelerine ev sahipliği yaptı.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre üçlü görüşmeler, ‘iş birliğinin ve Afrika Boynuzu'ndaki Mısır-Somali-Eritre ittifakının derinleştirilmesi’ anlamına geliyor. Mısır'ın açıklamaları ise Addis Ababa'ya, Kahire'nin ulusal güvenliği için önemli olan Somali ve Kızıldeniz'de istikrarın sağlanması için ‘daha fazla baskı yapması’ yönünde dolaylı mesajlar gönderiyor.

Mısır, Mogadişu ile Addis Ababa arasında yaşanan krizin ardından Somali ile askeri iş birliğini güçlendirdi ve Etiyopya hükümetinin Ocak 2024'te ayrılıkçı Somaliland bölgesiyle, Etiyopya'nın Somaliland’ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında Addis Ababa'nın Berbera bölgesinde 50 yıl boyunca ticari bir liman ve askeri bir üs de dahil olmak üzere bir deniz çıkışı elde etmesini öngören ön anlaşma imzalamasına karşı çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın dün yaptığı açıklamaya göre, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Faki ve Eritre Dışişleri Bakanı Osman Salih Muhammed arasında ‘bölgesel iş birliğini güçlendirmek ve Afrika Boynuzu'nda güvenlik ve istikrarı desteklemek’ amacıyla kurulan bakanlar komitesinin ilk toplantısı Kahire'de yapıldı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan ve üç ülkenin ortak basın açıklamasında yer alan bilgiye göre ilk bakanlar toplantısı, Afrika Boynuzu ve Kızıldeniz bölgesinde güvenliğin güçlendirilmesi amacıyla geçtiğimiz ekim ayında Mısır, Eritre ve Somali devlet başkanları arasında düzenlenen Asmara Zirvesi'nin sonuçları temelinde gerçekleştirildi.

Toplantıda, ‘Mısır'ın Somali'deki barışı koruma ve barışı inşa çabalarına katılımı ve bu yılın başından beri planlanan Somali'deki Afrika Birliği Destek ve İstikrar Misyonu'na (AUSSOM) katılımı da dahil olmak üzere iş birliğinin geliştirilmesinde kaydedilen ilerleme’ memnuniyetle karşılanarak Mısır, Eritre ve Somali arasında ‘yakın gelecekte’ ikinci bir başkanlık zirvesi düzenlenmesi kararlaştırıldı.

Mısır Afrika İşleri Konseyi Başkan Yardımcısı ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Salah Halime, toplantının ‘özellikle Addis Ababa'nın Somaliland ile imzaladığı mutabakat zaptının, geçen ay Ankara'da anlaşmazlığı sona erdirmek ve şubat ayında dört ay boyunca görüşmeler yapmak üzere varılan mutabakata rağmen iptali konusunda nihai bir anlaşmaya varılamadığı için, Afrika Boynuzu ve Kızıldeniz bölgesindeki güvenlik sorunlarıyla yüzleşmede iş birliğini ve üçlü ittifakı derinleştirmeyi amaçladığına’ inanıyor.

Somalili siyasi analist Abdulveli Cami Berri, üçlü toplantının ‘ortak zorluklarla yüzleşmek ve Kızıldeniz'le bağlantılı stratejik çıkarları geliştirmek için Afrika Boynuzu'nda bölgesel ittifakları derinleştirmenin önemini yansıttığına’ inanıyor. Berri ayrıca, ‘Mogadişu'nun istikrarı Mısır'ın ulusal güvenliğinin bir parçası olduğundan artan iş birliği ve Mısır'ın barışı koruma misyonuna katılmayı onaylamasıyla bunun tercüme edildiğini’ düşünüyor.

Berri, “Kısa bir süre içerisinde yeni bir üçlü başkanlık zirvesi düzenlenmesi, bu ittifakı desteklemek için uluslararası ilgiyi çekmenin yanı sıra, üç tarafın sadece diplomatik anlayışlar değil, uzun vadeli stratejik bir ittifak kurma konusundaki ciddiyetini de göstermektedir” dedi.

Somalili ve Eritreli mevkidaşlarıyla düzenlediği basın toplantısında Abdulati, Etiyopya'ya dolaylı bir mesaj vererek, ‘toplantı sırasında Kızıldeniz'in güvenliğinin sadece kıyıdaş ülkelerin iradesine tabi olduğu ve kıyıdaş olmayan herhangi bir ülkenin varlığının hiçbir şekilde kabul edilemeyeceğinin görüşüldüğünü’ söyledi.

Halime, Mısır'ın kıyıdaş olmayan devletlerle ilgili tutumunu ‘herhangi bir deniz çıkışının uluslararası hukuka uygun olması gerektiği; aksi takdirde herhangi bir devlet için tehdit oluşturacağı’ gerçeğine bağladı. Halime, “Etiyopya-Somali mutabakatları henüz sonuçlandırılmadı, bu da Addis Ababa'nın mevcut tutumunu kabul edilemez kılıyor ve Afrika Boynuzu ile Kızıldeniz'in güvenliğini tehdit ediyor” ifadesini kullandı.

Abdulati'nin Kızıldeniz'le ilgili yorumlarının Kahire'nin kendi ulusal güvenliğini ve Eritre ve Somali dâhil kıyıdaş ülkelerin güvenliğini koruma arzusunu yansıttığını ve Etiyopya'ya bölgede artan rolü konusunda dolaylı mesajlar taşıdığını belirten Berri'ye göre Kahire, Etiyopya'nın Kızıldeniz veya Afrika Boynuzu'na herhangi bir müdahalesini ‘potansiyel tehdit’ olarak görüyor. Berri, Mısır'ın Somali ve Eritre'ye verdiği desteğin ‘Etiyopya'nın artan etkisine karşı bir denge oluşturduğunu’ ve bunun da ‘Mısır ve Somali'nin Etiyopya politikalarına karşı pozisyonunu güçlendirdiğini’ belirtti.

Berri, üçlü ittifakın Etiyopya üzerindeki baskıyı artırabileceğini, ancak ‘Addis Ababa'nın bu iş birliğinin hedefi olduğunu hissetmesi halinde bölgesel gerilimi tırmandırabileceğini’ söyledi. Berri, söz konusu gelişmelerin ‘Afrika Boynuzu'ndaki ittifaklar haritasında önemli değişikliklere işaret ettiğini ve Mısır, Somali ve Eritre arasında bölgesel zorluklara karşı birleşik bir cephe oluşturmak için iş birliğini derinleştirme olasılığı bulunduğunu’ kaydetti.