Çin’in Ay’dan getirdiği kaya örneklerinin 2 milyar yaşında olduğu ortaya çıktı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Çin’in Ay’dan getirdiği kaya örneklerinin 2 milyar yaşında olduğu ortaya çıktı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Çin’e ait “Çang’ı-5” keşif aracının Ay’dan topladığı kaya örneklerinin, 2 milyar yaşında olduğu belirlendi.
BBC’nin haberine göre, Aralık 2020’de Ay’a gönderilen “Çang’ı-5” keşif aracının getirdiği taş ve toprak örneklerinin beklenenden daha genç olduğu bildirildi.
Bilim insanları, Ay’ın Dünya'ya bakan yüzeyindeki Procellarum bölgesinden toplanan, lav akımıyla oluşan bazalt kayalarının 2 milyar yaşında olduğunu açıkladı.
Bilim insanları, geç volkanik aktiviteyi açıklamak için Ay'ın bu bölgesinde ısı sağlayan bir şey olması gerektiğini söylüyor.
Manchester Üniversitesinden Dr. Katherine Joy, "Belki Ay kendi yörüngesinde ileri geri sallanarak gelgit ısınması olarak adlandırdığımız netice ortaya çıktı" dedi.
Joy, Ay'ın Dünya'da gelgit dalgaları oluşturması örneğinde olduğu gibi Dünya'nın çekim gücünün Ay'ı gerip esnetmiş ve bu yolla sürtünme kaynaklı erimeye neden olmuş olabileceğini belirtti.
Çalışmanın ayrıntıları “Science” dergisinde yayınlandı.
Daha önce Apollo astronotları tarafından toplanan kaya örneklerinin 3 milyar yaşın üzerinde olduğu bildirilmişti.
Çin'in Ay'dan taş ve toprak örnekleri toplamak üzere yolladığı "Çang'ı-5" uzay aracı 16 Aralık 2020’de dünyaya dönmüştü.
İniş ve kalkış aksamları, uydu ve örnek modülünden oluşan uzay aracı 24 Kasım 2020'de Uzun Yürüyüş 5-Y roketiyle Hainan eyaletindeki Vınçang Uzay Merkezi'nden fırlatılmıştı.
Çang'ı-5, ABD'nin 1970'lerdeki Apollo ve Sovyetler Birliği'nin Luna görevlerinden bu yana, 40 yılı aşkın zaman sonra Ay'dan Dünya'ya örnek getiren ilk uzay aracı oldu.
2019'da Çang'ı-4 robotik aracını Ay'ın karanlık yüzüne indiren Çin, bunu başarabilen ilk ülke olmuştu.



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe