İran'da 1979'daki devrimin ardından ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Beni Sadr hayatını kaybetti

İran'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr, 88 yaşında Paris'te yaşamını yitirdi. (AP)
İran'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr, 88 yaşında Paris'te yaşamını yitirdi. (AP)
TT

İran'da 1979'daki devrimin ardından ilk Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Beni Sadr hayatını kaybetti

İran'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr, 88 yaşında Paris'te yaşamını yitirdi. (AP)
İran'ın ilk Cumhurbaşkanı Ebu'l-Hasan Beni Sadr, 88 yaşında Paris'te yaşamını yitirdi. (AP)

İran'da 1979 yılında gerçekleşen devrimin ardından ülkenin ilk cumhurbaşkanlığını yapan Ebu'l Hasan Beni Sadr, 88 yaşında Paris'te yaşamını yitirdi.
İran resmi ajansı IRNA'nın haberine göre, Beni Sadr'a ait internet sitesi ülkenin devrimden sonraki ilk Cumhurbaşkanı'nın Fransa'nın başkenti Paris'te tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybettiğini bildirdi.
22 Mart 1933 Hemedan doğumlu Beni Sadr, İran'da 1979 yılında gerçekleşen devimin ardından devrimin lideri Şii din adamı Ayetullah Ruhullah Humeyni ile Paris'ten dönen isimler arasındaydı.
5 Şubat 1980 ila 20 Haziran 1981 arasında ülkenin cumhurbaşkanlığını yaptı.
Daha sonra Humeyni ve rejimle ihtilafa düştüğü için görevden alınan Beni Sadr, 1981'de Paris'e gitti ve o tarihten bu yana orada yaşıyordu.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.