Mars kraterindeki çığır açan keşif, NASA'nın uzaylıları bulmak için "en iyi şansı" oldu

Perseverance keşif aracının Mastcam-Z cihazı tarafından 17 Nisan 2021'de çekilen bu görüntüde bilim ekibinin "Scarp a (Yamaç a)" diye adlandırdığı sarp yükselti görülüyor (NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)
Perseverance keşif aracının Mastcam-Z cihazı tarafından 17 Nisan 2021'de çekilen bu görüntüde bilim ekibinin "Scarp a (Yamaç a)" diye adlandırdığı sarp yükselti görülüyor (NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)
TT

Mars kraterindeki çığır açan keşif, NASA'nın uzaylıları bulmak için "en iyi şansı" oldu

Perseverance keşif aracının Mastcam-Z cihazı tarafından 17 Nisan 2021'de çekilen bu görüntüde bilim ekibinin "Scarp a (Yamaç a)" diye adlandırdığı sarp yükselti görülüyor (NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)
Perseverance keşif aracının Mastcam-Z cihazı tarafından 17 Nisan 2021'de çekilen bu görüntüde bilim ekibinin "Scarp a (Yamaç a)" diye adlandırdığı sarp yükselti görülüyor (NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)

NASA'nın Perseverance keşif aracı, Mars'taki Jezero kraterinin bir zamanlar, uzaylı yaşamının izlerini taşıyabilecek küçük bir nehre bağlı bir göl olduğunu doğruladı.
Çorak Kızıl Gezegen milyarlarca yıl önce suyun akışını destekleyecek kadar kalın bir atmosfere sahipti.
Bir nehir kanalının kalıntılarının hala görülebildiği kraterde eskiden yer alan 100 metre derinliğindeki gölün, çöküntünün doğu kenarını aşacak kadar yüksekte olduğu düşünülüyor. Öte yandan gölün boyutu zaman içinde hızla değişti, bu da sel veya daha yavaş çevresel değişikliklerden kaynaklanıyor olabilir.
Fransa'nın Nantes şehrindeki Laboratoire de Planétologie et Géodynamique'te ve Perseverance görevinde yer alan bilim insanı Nicolas Mangold, "Daha önce Mars'ta hiç bu kadar iyi korunmuş katman bilgisine rastlanmamıştı" dedi.
"Bu, Jezero'da bir göl ve nehir deltasının varlığını kesin olarak doğrulamamızı sağlayan kilit gözlem. Deltaya varışımızdan aylar önce hidrolojiyi daha iyi anlamak, gelecekte büyük faydalar sağlayacak."
Imperial College London'dan ve Perseverance görevinden bilim insanı Sanjeev Gupta'ya göre bu deltanın daha iyi anlaşılması, "bölge hidrolojisindeki değişimi anlamanın anahtarı" ve "tüm gezegenin neden kuruduğuna dair değerli bilgiler sağlama potansiyeli taşıyor".
Görüntüler, keşif aracının solunda ve sağında yer alan çift Mastcam-Z kameralarının yanı sıra araştırma ekiplerinin aracın kaya ve tortu örnekleri araması için en iyi bölgeyi seçmesine yardımcı olan Uzaktan Mikro Görüntüleyici (RMI) tarafından kaydedildi.
Bilim insanları, daha sonraki görevlerle dünyaya geri getirilebilecek bu örneklerin organik bileşiklere ve uzaylı yaşamına dair diğer kanıtları içermesini umuyor.
Bu tür örneklerin en olası kaynağı bu deltanın alt kısmında yer alıyor ama bilim insanlarının araştırması gereken tek önemli alan bu değil. Yaklaşık 2,2 kilometre uzaklıkta, uzay aracının kuzeybatısındaki yamaçlar, yani sarp oluşumlar Mars tarihini incelemek için hayati önem taşıyan daha eski kayaları barındırıyor.
Mangold, "Boyutu 1,5 metreye varan kayaların bulunduğu yamaçlarda, orada olması için hiçbir neden bulunmayan belirgin katmanlar gördük" dedi. Bu da gölü besleyen yavaş su yolunun, saatte yaklaşık 30 km. hızla hareket eden ve nehrin onlarca km. aşağısına kayalar taşıyan ani seller tarafından dönüştürülmüş olması gerektiği anlamına geliyor.
Imperial College London'dan ve Perseverance görevinden bilim insanı Sanjeev Gupta, "Bu sonuçların örnekleme işlemi için kaya seçimi stratejisi üzerinde de etkisi var" ifadelerini kullandı.
"Deltanın dibindeki en ince taneli malzeme, organik maddelere ve biyo-imzalara dair kanıt bulmak için muhtemelen en iyi şansımız. Ayrıca tepedeki kayalar, yerkabuğuyla bağlantılı eski kaya parçalarını örneklememizi sağlayacak. Her ikisi de, Mars Örneklerinin Dönüşü’nden (Mars Sample Return) önce kayaları örneklemek ve önbelleğe almak için ana hedefler."
Perseverance'ın yamaç görüntüleriyle ilgili makale Science dergisinde 7 Ekim'de çevrimiçi olarak yayımlandı.
Independent Türkçe
 



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe