Tütün kullanımının çok daha eskiye dayandığı keşfedildi

Keşif, eski insanların düşünüldüğünden 9 bin yıl önce tütün kullandığını gösteriyor

Arkeologların keşfettiği eski ocakta ateş yakmak için söğüt ağacı kullanılmıştı (Daron Duke)
Arkeologların keşfettiği eski ocakta ateş yakmak için söğüt ağacı kullanılmıştı (Daron Duke)
TT

Tütün kullanımının çok daha eskiye dayandığı keşfedildi

Arkeologların keşfettiği eski ocakta ateş yakmak için söğüt ağacı kullanılmıştı (Daron Duke)
Arkeologların keşfettiği eski ocakta ateş yakmak için söğüt ağacı kullanılmıştı (Daron Duke)

Bilim insanları tütün kullanımının bilinen en eski örneğini ABD’nin Utah eyaletinde keşfetti.
Çölde bulunan kömürleşmiş tohumlar, Amerika'ya gelen ilk insanların bu bitkiyi kullandığını kanıtladı.
Keşif, insanların daha önce düşünüldüğünden binlerce yıl önce tütünden yararlandığı anlamına geliyor.
Araştırmacılar, eski zamanlarda insanların kullandığı bitkiler arasında en önemli sosyal ve ekonomik etkiye tütünün sahip olduğunu söyledi.
Tütünün Mayalar ve diğer yerli Amerikan halkları arasında kutsal veya tıbbi uygulama alanlarında kullanıldığı bildirildi. Bitki ayrıca Batı'nın Yeni Dünya'da genişlemesinde ve sömürge ekonomisinde de rol oynadı.
Bu keşiften önceki en eski kanıt, 2018'de Journal of Archaeological Science: Reports isimli akademik dergide yayımlanan bir araştırmadan gelmişti.
O araştırmaya göre tütün kullanımının bilinen en eski kanıtı, Alabama'daki pipolarda bulunan ve yaklaşık 3 bin 300 yıl öncesine dayanan nikotin örnekleriydi.
Şimdiyse araştırmacılar, insanların o tarihten 9 bin yıl önce tütün kullandıklarına dair kanıtlar tespit etti.
Hakemli bilimsel dergi Nature Human Behaviour’da yayımlanan yeni çalışmada arkeologlar Utah'taki Büyük Tuz Gölü Çölü'nde bulunan, bir avcı-toplayıcı kampının kalıntılarını içeren çamur düzlüklerinde kazı yaptı.
Araştırmanın başyazarı Daron Duke, burada taş yapılarla çevrili bir ocak bulduklarını ve bu ocakta yemek pişirildiğine dair kanıtlar elde ettiklerini aktardı.
Radyo karbon analizleri, ocakta kullanılan malzemelerin ve odunun yaklaşık 12 bin 300 yıl önceden kaldığını ortaya koydu. En şaşırtıcı keşif ise ocağın içinde bulunan, kömürleşmiş haldeki 4 tütün kalıntısıydı.
Livescience’a konuşan Duke, "Tütün tohumları bulmak sürpriz oldu" ifadelerini kullandı:
"Geçmişteki insanlar gerçek botanikçilerdi. Amerika'ya geldiklerinde tütünün sarhoş edici etkisini hızla keşfetmişler."
Araştırmacılar, bu bölgedeki insanların o dönemde tütünü tam olarak nasıl kullandığını netleştiremedi. Ancak bu tohumların nikotin yüklü tütün yapraklarının varlığına işaret ettiği belirtildi.
Bu tür ipuçlarını göz önüne alan ekip, muhtemelen bu insanların ocağın yanında tütün çiğnediği veya tüttürdüğü sonucuna vardı.
Araştırmacılar, tütün kullanımına dair kanıtların bulunabileceği diğer alanlarda da çalışmalar yürütmek istiyor.
Bu tür çalışmaların tütünün ekimi ve kullanımı arkasındaki itici kültürel güçlere ışık tutabileceği düşünülüyor.
 
Independent Türkçe, Livescience



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news