Güvenliğin kontrolden çıktığı Dera’nın doğusunda Rus ‘uzlaşı haritasının’ kapsamı genişliyor

Rus askeri polisler Dera’nın doğu kırsalındaki El-Cize beldesinde bulunan uzlaşı merkezinin önünde duruyor (Dera24)
Rus askeri polisler Dera’nın doğu kırsalındaki El-Cize beldesinde bulunan uzlaşı merkezinin önünde duruyor (Dera24)
TT

Güvenliğin kontrolden çıktığı Dera’nın doğusunda Rus ‘uzlaşı haritasının’ kapsamı genişliyor

Rus askeri polisler Dera’nın doğu kırsalındaki El-Cize beldesinde bulunan uzlaşı merkezinin önünde duruyor (Dera24)
Rus askeri polisler Dera’nın doğu kırsalındaki El-Cize beldesinde bulunan uzlaşı merkezinin önünde duruyor (Dera24)

Cize beldesinde ‘uzlaşılar’ yeniden başladı.
Dera’nın doğu kırsalındaki Cize beldesinde dün (Cumartesi) uzlaşma ve silahların teslim edilmesi süreci tamamlandı. Süreç, Suriye rejimine bağlı Güvenlik Komitesi’nin talebiyle iki gün durdu ve beldenin giriş ve çıkışları kapatıldı. Güvenlik Komitesi bu iki gün içinde Cize beldesinde bulunan hafif ve orta ağırlıkta daha çok silahın teslim edilmesini talep etti. Cize geçtiğimiz süreçte aşiretler arası çatışmalara sahne olmuştu. Bu çatışmalarda aralarında çocukların da bulunduğu 7’den fazla kişi hayatını kaybetti.
Cize beldesinden yerel kaynaklar, Rus askeri polislerin cuma günü beldedeki Baas Parti binasında açtığı uzlaşı merkezinde belde halkının ilgili komiteye getirdiği silahların sayısının az bulunması nedeniyle uzlaşı sürecinin durdurulmasının ardından geçtiğimiz günlerde beldeye askeri takviyelerin gerçekleştirildiğini bildirdi. Kaynaklara göre, beldenin ileri gelenleri ile Güvenlik Komitesi arasında yapılan anlaşmanın ardından cumartesi günü silahların teslim edilmesi ve uzlaşma süreçleri tamamlandı. İki taraf arasında yapılan anlaşmada, belde sakinlerinin Güvenlik Komitesi’ne daha fazla silah teslim etmesi ya da öngörülen silah sayılarını tamamlamaları için silahların parasını vermesi kararlaştırıldı.
Anlaşmanın ardından cumartesi sabah saatlerinde beldeye giren Rus askeri polisler ve rejim güçlerinin beldenin sokaklarında devriye gezdi ve beldenin ileri gelenlerinin huzurunda bazı bölgelerde arama yaptı. Ancak bunun öncesinde beldede zorunlu askerlik görevine yerine getirmeyenler ve isteyen siviller uzlaşı metnini imzaladı. Bu süreç devam ederken beldenin giriş ve çıkışı rejim güçleri tarafından kapalı tutuldu. Uzlaşı anlaşmalarının tamamlanmasının ardından tekrar açıldı.
Son iki günde uzlaşı anlaşmaları Dera’nın doğu kırsalındaki Museyfera, Doğu Kerk ve Sehva beldelerini de kapsadı. Doğu Kerk beldesinden talep edilen silah sayısı tamamlanmadığı için beldedeki uzlaşı sürecine bir gün süreyle durduruldu. Güvenlik Komitesi, beldenin ileri gelenleriyle yaptığı toplantıda talep ettikleri silah sayısının tamamlanması ve isteyen sivillerle uzlaşı yapılması gerektiğini aksi takdirde askeri seçeneklere başvuracağını bildirdi. Bunun üzerinde belde sakinleri istenen sayıdaki hafif silahları teslim ettikten sonra uzlaşı anlaşmalarına dahil oldu.
Aktivistlerin aktardığına göre, uzlaşı anlaşmaları Rusya destekli 8. Tugay ve 5. Kolordu’nun nüfuz bölgelerine ve geçtiğimiz günlerde de 2018’de uzlaşmaya dahil olan muhalif grupların kalesi kabul edilen Busra eş-Şam kentine kadar uzandı.
Dera kentinde suikast eylemlerinin devam etmesi sebebiyle güvenlik kontrolden çıkmış durumda. Rusya’nın 2018’de muhalif grupların kalmasına izin verdiği ve son günlerde uzlaşı haritasına dahil olan bölgelerde bile suikast eylemleri gerçekleşiyor. Nitekim Eski Ticaret Odası Başkanı ve Reform Heyeti üyesi Gassan el-Muhamid’e Dera’nın Es-Sed Yolu Mahallesinde suikast girişiminde bulunuldu. Olayda ağır yaralanan Muhamid Dera Devlet Hastanesi’ne sevk edildi. Aynı şekilde Sayda beldesinin bir sakini cuma gecesi silahlı kişiler tarafından uğradığı saldırıda hayatını kaybetti. Olayda ayrıca bölgede bulunan bazı kişilerin yaralandığı belirtildi. Saldırıda hedef alınan iki genç, Suriye rejiminin Temmuz 2018’de Dera kentinde kontrolü ele geçirmeden önce muhalif silahlı grupların saflarında bulunuyordu. Dera’nın batı kırsalındaki Yermuk Havzası’na bağlı Eş-şecere beldesinde cumartesi sabah saatlerinde 5. Kolordu’ya bağlı 8. Tugay’ın bir komutanının evine bomba fırlatıldı. Olayda sadece maddi hasar meydana geldi. Güvenlik olaylarının meydana geldiği bu bölgeler Rusya’nın yeni uzlaşı anlaşması için Suriye’nin güneyinde teklif ettiği uzlaşma bölgeleri olarak biliniyor.
Dera ve Süveyda kentleri son iki günde kaçırma eylemlerine tanık oldu. Deralı aktivistler iki gün önce Süveyda’dan bir silahlı grubun Dera’ya gelerek bir adamı, eşinin ve çocuğunun gözleri önünde kaçırdığını bildirdi. Kaçırma olayının, ailenin Dera’nın doğusundaki Um Veled beldesine geri döndüğü sırada Şam-Süveyda yolu üzerinde gerçekleşti. Kaçırılan kişinin mensubu olduğu Rifai ailesi, bir açıklama yayınlayarak, kaçırılan vatandaşın serbest bırakılması için Arab Dağı’nda anlaşma yapma çağrısında bulundu. Rifai ailesi, kaçırılan kişinin, geçtiğimiz günlerde Süveyda’da Muhenned Şair isimli şahsın bir silahlı grup tarafından kaçırılarak Dera’ya götürülmesi olayıyla hiçbir ilgisinin olmadığını belirtti. Rifai ailesi, kaçırılan kişinin serbest bırakılması için Şair’in Süveyda’daki ailesiyle birçok kez iletişim kurduğunu ancak cevap alamadıklarını ifade etti. Rifai ailesine göre, Şair’in ailesi Şam-Süveyda yolunda kaçırılan kişinin yerini biliyor.
Şair’in ailesi perşembe günü yayınladığı bir açıklamada, kendilerine yöneltilen hiçbir suçlamadan sorumlu olmadıklarını, yanlışa yanlışla karşılık vermeyi uygun görmediklerini belirterek, Dera kentindeki aileye evlatlarının serbest bırakılması için yardımcı olma sözü verdi.
Süveyda24 isimli haber sitesi, Dera ve Süveyda’da yasadışı silahlı çetelerin bulunması iki kentin zaman zaman sivilleri hedef alan kaçırma ve karşı kaçırma olaylarına tanık olduğunu aktardı. Süveyda24’e göre, kaçırma olayları çoğu zaman fidye almak amacıyla gerçekleştiriliyor. Güvenlik kurumlarının yetersiz kaldığı bir ortamda meydana gelen kaçırma olaylarında bölgenin ileri gelenlerine umut bağlanıyor.

 



Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu bugün, tüm sivillere Hadramut ilindeki Mukalla Limanı’nı bir sonraki duyuruya kadar derhal tahliye etmeleri çağrısında bulundu. Koalisyon, bu önlemin onların güvenliğini sağlamak amacıyla alındığını vurguladı.

Tahliye talebinin liman çevresinde yapılacak askeri operasyon hazırlıkları ile birlikte can ve mal güvenliğini korumayı amaçladığını açıklayan Arap Koalisyonu, herkesin verilen talimatlara uymasını ve güvenliklerinin sağlanması için iş birliği yapmasını istedi.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Dr. Reşad el-Alimi’nin Güney Geçiş Konseyi'ne (GGK) bağlı silahlı unsurların Hadramut’taki sivillere karşı işlediği ciddi ve korkunç insani ihlalleri nedeniyle talebi üzerine sivilleri korumak için acil önlemler alınacağını açıkladı. Bu önlemler, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) gerilimi yatıştırmak, GGK güçlerini geri çekmek, mevzilerini Vatan Kalkanı Güçleri'ne devretmek ve yerel makamların sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlamak için yorulmak bilmeden sürdürdükleri ortak çabaların devamı niteliğinde. Arap Koalisyonu güçleri, bu çabaları bozacak her türlü askeri eyleme, sivil hayatları korumak ve Suud Arabistan-BAE’nin çabalarının başarısını sağlamak için doğrudan ve derhal müdahale edileceğini teyit ediyor.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı'nın meşru Yemen hükümetine yönelik sürekli desteğini ve kararlı tutumunu teyit eden Tümgeneral Maliki, herkesi ulusal sorumluluklarını yerine getirmeye, itidal göstermeye ve güvenlik ve istikrarı korumak için barışçıl çabalara yanıt vermeye çağırdı.


Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare

Yemen'de meşru hükümete destek veren Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı, Mukalla Limanı’nda dışarıdan verilen askeri desteği hedef alan ‘sınırlı’ bir hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, yaptığı açıklamada, “Geçtiğimiz cumartesi ve pazar günü, iki geminin Koalisyon Ortak Kuvvetler Komutanlığı'ndan resmi izin almadan Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na girerken görüldü. İki geminin mürettebatı, izleme sistemlerini devre dışı bıraktı ve çatışmayı körüklemek amacıyla Yemen'in doğu illerindeki (Hadramut ve el-Mahra) Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerini desteklemek için büyük miktarda silah ve savaş aracı indirdi. Bu eylem, ateşkese ve barışçıl bir çözüm arayışına karşı yapılmış açık bir ihlaldir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2216 sayılı kararı da ihlal edilmiştir.” İfadelerini kullandı.

Tümgeneral Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin Arap Koalisyonu güçlerine yönelik Hadramut ve el-Mahra’daki sivilleri korumak için gerekli tüm askeri önlemleri alması yönündeki talebine dayanarak güvenliği ve istikrarı tehdit eden bu silahların oluşturduğu tehlike ve gerginlik çerçevesinde bu kararı aldıklarını açıkladı.

Arap Koalisyonu Hava Kuvvetleri, bu sabah, Mukalla Limanı’nda iki gemiden indirilen silah ve savaş araçlarını hedef alan sınırlı bir askeri operasyon gerçekleştirdi. Bu operasyon, uluslararası insani hukuk ve geleneksel kurallar çerçevesinde ve hiçbir yan hasar meydana gelmeyecek şekilde belgelendikten sonra gerçekleştirildi.

Tümgeneral Maliki, Arap Koalisyonu’nun Hadramaut ve el-Mahra'da gerilimi azaltmaya ve sükuneti sağlamaya devam edeceğini, meşru Yemen hükümeti ve koalisyonla koordinasyon sağlanmadan herhangi ülkenin Yemen’deki herhangi bir gruba askeri destek sağlamasını engelleyeceğini, böylece Suudi Arabistan ve Arap Koalisyonu’nun güvenlik ve istikrarı sağlama ve çatışmanın yayılmasını önleme çabalarının başarıya ulaşmasının amaçlandığını vurguladı.


İsrail askerleri Filistinli işçileri rüşvet karşılığında askeri kontrol noktalarından geçirdi

İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
TT

İsrail askerleri Filistinli işçileri rüşvet karşılığında askeri kontrol noktalarından geçirdi

İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)
İsrailli askerler, Batı Şeria ile Kudüs arasındaki Kalandiya Kontrol Noktası’nda bekleyen Filistinlileri izliyor. (EPA)

İsrail askerî ve adli polisinin yürüttüğü soruşturmalar, Batı Şeria’daki Filistinlilerin İsrail’e çalışmak amacıyla girebilmek için askerî kontrol noktalarında görev yapan İsrail askerlerine rüşvet verdiğini ortaya koydu.

Soruşturmaya yakın kaynaklar, “bu tür rüşvetlerin ürkütücü bir boyuta ulaştığını” ileri sürerek, bunun “silahlı unsurların İsrail kentlerine sızmasına ve saldırılar düzenlemesine imkân tanıdığını” savundu.

Üç kontrol noktası belirlendi

Şarku’l Avsat’ın Yediot Aharonot gazetesinden aktardığı habere göre aralarında subay rütbesi taşıyan askerlerin de bulunduğu kişiler, yaptıklarının İsrail içinde saldırılara yol açabileceğini bilmelerine rağmen, para karşılığında geçiş ve kaçak giriş organize etti.

ergvfre
İsrailli duvarın yanında, El Halil yakınlarında zeytin toplayan bir Filistinli. (Reuters)

Haberde, kaçak geçişlerde kullanılan üç askerî kontrol noktasının tespit edildiği belirtildi. Bunlardan birinin Ofer Kontrol Noktası, diğer ikisinin ise Biddu ve Aksa kasabaları yakınında, üçüncüsünün ise Şuafat çevresinde bulunduğu, söz konusu noktaların tamamının Kudüs’ün kuzeyinde yer aldığı kaydedildi. Soruşturmalara göre, geçen cuma günü Bisan saldırısını düzenleyen ve iki İsraillinin ölümü, dört kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan saldırının faili Ahmed Ebu’r-Rab’ın da İsrail’e bu kontrol noktalarından birinden girdiği iddia edildi.

Rüşvetin yöntemi ve tutarları

Habere göre Filistinliler, rüşveti kimlik kartının içine koyarak ya da araç durdurulup yolcular indirildiğinde arka koltuğa bırakılan bir zarfla veriyordu. Zarfı alan subayın, işçileri tekrar araca bindirerek geçişe izin verdiği belirtildi.

İkinci İntifada’nın ardından, 2002 yılından itibaren İsrail, 1967 öncesi sınırlar ile Batı Şeria arasında (Yeşil Hat) Filistinlilerin geçişini engellemek amacıyla bir güvenlik duvarı inşa etti. Toplam uzunluğu 770 kilometreyi bulan duvarın yaklaşık 142 kilometrelik bölümü Doğu Kudüs çevresinde yer alıyor ve yüksekliği sekiz metreyi buluyor. Ancak çevresel gerekçeler ve anlaşmazlıklar nedeniyle bazı bölümleri hâlâ tamamlanmış değil.

rg
Ramallah yakınlarındaki İsrail’e ait Atara Kontrol Noktası’nda bekleyen araçlar (AFP)

Gazze savaşının başlamasıyla birlikte İsrail’in yaklaşık 150 bin Filistinli işçinin çalışma izinlerini iptal etmesi, ciddi bir ekonomik krize yol açtı. Bunun üzerine on binlerce işçi kontrol noktalarını aşmaya veya yüksek duvarı tırmanarak geçmeye çalıştı.

Hbaere göre bazı durumlarda minibüslerdeki her yolcu için 50 şekel (yaklaşık 16 dolar) rüşvet ödendi. Bazı vakalarda bir binek aracın geçirilmesi karşılığında  bin 500 şekel (yaklaşık 470 dolar) verildi. Bir olayda ise Filistinli bir iş insanının, polis aracıyla İsrail’e sokulması karşılığında 5 bin  şekel (yaklaşık bin 560 dolar) ödediği belirtildi.

Kaçak geçişlerin bir bölümünün Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimleri içinden yapıldığı, bazı askerlerin sahte resmî çalışma izinleri düzenlediği ve bu tür izinlerin sayısının yaklaşık 300 olduğu tahmin ediliyor.

Telegram kayıtları ve genişleyen soruşturma

İbranice basında yer alan bilgilere göre, rüşvet teklifleri başlangıçta Filistinlilerden gelse de zamanla İsrailli askerlerin de para karşılığı geçiş teklif etmeye başladığı ifade edildi. Sürecin ilerlemesiyle birlikte kaçak geçişlerin askerler ile Filistinli kaçakçılar arasında Telegram üzerinden kurulan ağlar aracılığıyla organize edildiği aktarıldı.

Kayıtlara geçen görüşmelerde, İsrailli bir subayın ödemeyi mutlaka nakit istediği ortaya çıktı. Üst rütbeli bir subayın şüphelenerek gizli soruşturma başlatmasıyla, sadece rüşvet ağının değil, iki askerî birlik arasındaki rekabet nedeniyle bir birliğin diğerini yetersiz göstermek amacıyla kasıtlı olarak Filistinlileri geçirdiği de tespit edildi.

dfrgt
İsrail güvenlik güçleri, Filistin’in Kefr Kaddum köyü yakınlarında Filistinli göstericilerle karşı karşıya. (AFP)

Soruşturma, sadece kaçak geçişlerle sınırlı kalmadı. Sivil idareye bağlı sağlık biriminde görev yapmış eski bir çalışanın, Filistinlilerin sağlık durumlarına dair bilgilerini kullanarak nadir bulunan ilaçları temin edip sattığı, evinde yapılan aramada büyük miktarda ilaç ele geçirildiği bildirildi.

Ordu kaynakları, bu dosyalar kapsamında onlarca asker ve subayın gözaltına alındığını, haklarında yargı süreci başlatılarak cezalandırılacaklarını açıkladı.