Hamas, takas anlaşması için İsrailli rehinelerin fotoğraflarını yayınladı

Dün İsrail’in Batı Şeria el-Halil yakınlarındaki topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler (DPA)
Dün İsrail’in Batı Şeria el-Halil yakınlarındaki topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler (DPA)
TT

Hamas, takas anlaşması için İsrailli rehinelerin fotoğraflarını yayınladı

Dün İsrail’in Batı Şeria el-Halil yakınlarındaki topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler (DPA)
Dün İsrail’in Batı Şeria el-Halil yakınlarındaki topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler (DPA)

Hamas zaman zaman İsrail hükümetini kışkırtmaya ve rehin aldığı İsraillilerin aileleri aracılığıyla Tel Aviv yönetimi üzerinde baskı kurmaya çalışıyor. İsrail’in istenen karşılığı vermesi durumunda hareketin bir esir takası anlaşmasına hazır olduğunu açıklamasının ardından örgütün siyasi liderlerinden olan Halil el-Hayya’nın Telegram hesabı üzerinden 4 İsrailli rehinenin fotoğrafları yayınlandı. El-Hayya yaptığı açıklamada, “Filistinli esirler özgürlüğüne ulaşana kadar İsrailli esirlerin ışık görmeyeceklerini” sözlerine ekledi. Hamas’ın Arap ve İslam İlişkileri Başkanı el-Hayya, el-Aksa TV kanalına verdiği röportajda “Direnişine esir düşen Siyonist askerler, düşman istenen bedeli ödeyene kadar ışık göremeyecek, bedeli ödenmesi durumunda bir takas anlaşması yapmaya hazırız.” dedi. Hayya “Onuncu anlaşmayı (önceki takas anlaşması) değinirken Filistinli esirlere şunu söylüyoruz: Sizin yanınızdayız, sizi tek başınıza bırakmayacağız” dedi. Hamas’ın rehinelerin fotoğrafları ile yaptığı bu baskı, esir takası konusunun ele alındığı ve Hamas’ın esir takasının yapılmasına yönündeki tutumunu açıkladığı Kahire’deki görüşmelerinin sona ermesinden yaklaşık bir hafta sonra geldi. Hamas görüşme sırasında Mısır’a tam veya iki aşamalı bir takas anlaşmasına hazır olduğunu belirtti. Hamas hareketi daha önce iki aşamalı bir esir takası anlaşması önermişti. Anlaşmanın ilk aşamasında Filistinli esirlerin (yaşlılar, çocuklar, hasta kadınlar ve cenazeler) serbest bırakılması karşılığında, İsrailli tutsak askerler Shaul Aron ve Hadar Goldin’in akıbetleri hakkında bilgi verilmesini ve iki İsrailli esir olan Abraham Mengistu ve Hisham es-Sayed’in serbest bırakılmasını içeriyordu. İkinci aşama ise 800 esir karşılığında İsrailli askerin teslimi konusunda müzakerelerin yürütülmesini içeriyordu.
Bu konuda bilgili olarak bir kaynak, bundan önce Hamas’ın ilk aşamanın tamamlanmasının ardından söz konusu iki İsrail askeriyle ilgili belgelerin içeriğini teslim etmeyi teklif ettiğini ancak İsrail’in bu öneriye yanıt vermediğini söyledi. Gazze Şeridi’nde Hamas’ın elinde 4 İsrailli asker bulunuyor. 2014 yazında çıkan savaşta Hamas tarafından esir alınan askerler, Shaul Aron ve Hadar Goldin’in (İsrail hayatta olmadıklarını söylediği) yanı sıra Gazze savaşından sonra iki ayrı zamanda kendi iradeleriyle Gazze’ye giren İsrail vatandaşı olan Etiyopya asıllı Abraham Mengistu ve Arap kökenli Hisham es-Sayed’den oluşuyor.
Diğer yandan İsrail hapishanelerinde yaklaşık 4 bin 500 Filistinli esir bulunuyor. Bir takas anlaşmasına varılmasının önündeki engelin, İsrail’in Hamas için öncelikli olan esirleri serbest bırakmayı reddetmesinden kaynaklandığında inanılıyor. İsrail kaynakları, Başbakan Naftali Bennett’in önemli esirlerin serbest bırakılmasını içeren bir adım atması durumunda, koalisyonunun bütünlüğünün bozulmasından korktuğunu söyledi.
 



İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
TT

İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi iki Filistinli kaynağa göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 40'ını askeri kontrolü altında tutan bir çekilme haritası sunma ısrarı nedeniyle Gazze'deki ateşkes müzakereleri ‘çıkmaza’ girmiş durumda.

AFP'ye konuşan kaynaklardan biri, “Doha'daki müzakereler, İsrail'in dün sunduğu ve Hamas'ın reddettiği Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında askeri güç bulundurmayı içeren, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve yeniden konumlandırılmasını öngören bir çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle çıkmaza girmiş durumda ve karmaşık zorluklarla karşı karşıya” dedi.

İkinci kaynak ise “İsrail yok etme savaşını sürdürmek için oyalama ve anlaşmayı bozma politikasını sürdürüyor” ifadesini kullandı.

Gazze ateşkes müzakereleri, Hamas'ın İsrail'i engellemekle suçladığı ve ABD ile İsrail'in görüşmelerde bir ilerleme kaydedileceği ve birkaç gün içinde anlaşmaya varılacağı yönündeki iyimser söylemleri arasında Katar'ın başkenti Doha'da yedinci gününe girdi.

Geçtiğimiz pazar gününden bu yana Doha'da devam eden müzakerelerin ortasında Netanyahu perşembe günü yayınladığı bir videoda Hamas'ın silahsızlandırılmasını, askeri kabiliyetlerinin olmamasını ve bölgeyi yönetmemesini şart koşarak bunlar olmadan Gazze Şeridi'nde anlaşma ihtimalini dışladı ve savaşa geri dönme tehdidinde bulundu. Netanyahu, “Bu müzakereler yoluyla elde edilebilirse iyi olur, aksi takdirde kahraman ordumuzun gücüyle başka yollarla elde edeceğiz” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar perşembe günü Avusturya gazetesi Die Presse'ye verdiği röportajda, müzakerelerin geleceği için bir başka koşul öne sürerek Hamas liderlerinin sürgüne gönderilmesinin ‘savaşı sona erdirecek çözümün bir parçası olabileceğini’ belirtti.

Geçtiğimiz perşembe günü televizyonda yayınlanan bir röportajda Netanyahu birkaç gün içinde bir anlaşmaya varılacağı umudunu dile getirerek şunları söyledi: “50 esir halen Hamas tarafından tutuluyor ve bunlardan sadece 20'sinin hayatta olduğuna inanılıyor. Şu anda yaşayanların yarısının ve ölülerin yarısının çıkarılmasını öngören bir anlaşmamız var, yani 10 yaşayan insanımız ve yaklaşık 12 ölen rehinemiz kalacak, ancak onları da çıkaracağım. Umarım birkaç gün içinde bunu sonuçlandırabiliriz.”

Geçen hafta Netanyahu ile Beyaz Saray'da iki kez görüşen Trump, ateşkesin yakın olduğu söylemini yineleyerek bu haftayı olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio perşembe günü yaptığı açıklamada bir anlaşma için ‘büyük umutları’ olduğunu ifade etti.