En çok karbonu Çin ve ABD'nin ardından beton salıyor

Beton endüstrisi, havacılığın üç katı karbon emisyonuna sahip (AFP)
Beton endüstrisi, havacılığın üç katı karbon emisyonuna sahip (AFP)
TT

En çok karbonu Çin ve ABD'nin ardından beton salıyor

Beton endüstrisi, havacılığın üç katı karbon emisyonuna sahip (AFP)
Beton endüstrisi, havacılığın üç katı karbon emisyonuna sahip (AFP)

Her yıl yaklaşık 14 milyar metreküp üretilen beton, dünyanın en büyük karbon yayıcılarından biri.
Zira betonun temel bileşeni olan çimento tek başına, küresel karbon emisyonunun yüzde 7'sini oluşturuyor. Bu sayı, dünyanın en büyük iki karbon yayıcısı Çin ve ABD'nin hemen ardından geliyor.
İklim bilimci Valérie Masson-Delmotte AFP'ye yaptığı açıklamada, çimento endüstrisinin Avrupa Birliği veya Hindistan'dan daha fazla karbon salımı yaptığını kaydetti.

Çimento nasıl karbondioksit yayıyor?
Betondaki çakılları ve taşları bir arada tutmaya yarayan çimento, bir fırında kil ve kireçtaşının pişirilmesiyle üretilen klinkerden yapılıyor. Bu süreçte karbondioksit ortaya çıkıyor.
Bir ton çimento üretmek için bin 400 santigrat dereceye kadar olan pişirme işleminde yaklaşık 1 ton karbondioksit yayılıyor.
Bu kimyasal reaksiyon, emisyonun yüzde 70'ine sebep oluyor. Geri kalan yüzde 30'sa fırında kullanılan enerjiden geliyor.

Emisyon nasıl azaltılabilir?
Beton endüstrisi 2050'ye kadar karbon nötr olmayı planlıyor. Küresel Çimento ve Beton Birliği ayrıca ekimde, 2030'a kadar emisyonları yüzde 25 azaltma hedefi belirledi.
Bu, 10 yılda yaklaşık 5 milyar ton karbondioksiti durdurma anlamına geliyor. AFP, haberinde sektörde emisyondan kurtulmanın büyük ölçüde karbon akalama ve depolama gibi henüz pek uygulanmayan teknolojilere bağlı olduğunu yazdı.
Eski betonların dönüştürülmesi ve fırınlarda biyoyakıtların kullanılması da öneriliyor.
Bu konuda bazı girişimler de çalışıyor. ABD merkezli Solidia, karbon yakalayıp bunu beton karışımını kurutmak için kullanmayı planlıyor. Bu, üretimde ihtiyaç duyulan su miktarını da en aza indiriyor.
Kanada'daysa CaronCure, sıvılaştırılmış karbondioksitin betona nasıl enjekte edileceğini ve orada nasıl depolanacağını araştırıyor.

"Yeşil" çimento
Endüstri ayrıca gözünü, geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılmış "yeşil" çimentolara dikti. Küresel Çimento ve Beton Birliği'ne göre Birleşik Krallık'ta betonun yüzde 26'sı halihazırda bu şekilde üretiliyor.
Geleneksel üreticiler, makinelerini modernize ederek "yeşil" çimento üretmelerinin zaman alacağını söylüyor.
Ancak yeni üreticiler buna odaklanmış durumda. Fransa'daki Hoffman Green Cement bunlardan biri. Hoffman Green Cement uçucu kül ve yüksek fırın cürufu gibi endüstriyel atıklardan çimento üretiyor.
Şirketin kurucusu Julien Blanchard, "yeşil" çimentonun daha pahalıya satılsa da talebin yüksek olduğunu söyledi.
Independent Türkçe, AFP, Guardian



Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

TT

Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

Apple'ın "çoğunlukla camdan" ve kavisli yeni bir iPhone üzerinde çalıştığı bildirildi.

Bloomberg'e göre bu, şirketin gelecek yıllarda piyasaya süreceği akıllı gözlükler ve ev robotunu da içeren bir dizi yeni üründen sadece biri.

Apple'ın 2027'de tamamen yeni bir iPhone görünümü planladığına dair söylentilerin arttığı bir dönemde bu haber çıktı. The Information'ın daha önceki bir haberine göre o yıl iPhone'un, ekranın her taraftan uçtan uca uzandığı ilk versiyonu gelebilir.

Apple'ın önceki iPhone'larda bu hayalini gerçekleştirmesini engelleyen çentiklerden ve ekran deliklerinden kurtulmak istediği uzun zamandır söyleniyordu. Ancak ön kamera gibi sorunlar nedeniyle bunun zor olduğu görüldü.

Önceki haberlerde Apple'ın kamerayı ve diğer önemli bileşenleri ekranın altına yerleştirerek bunu çözmeyi planladığı öne sürülmüştü.

Bloomberg'ün haberinde telefonun "kavisli" olmasıyla neyin kastedildiği net değil. iPhone tasarımının yıllardır parçası olan düz kenarlar olmaksızın camın ekranın etrafına doğru uzanacağı anlamına gelebilir.

Aynı habere göre Apple ilk katlanabilir telefonunu da 2027'de piyasaya sürebilir. Şirketin katlanarak daha küçük hale gelebilecek bir cihaz üretmenin yolları üzerinde çalıştığı uzun zamandır söyleniyordu ancak teknolojinin mevcut durumundan dolayı sıkıntı yaşadığı bildiriliyor.

Haberde ayrıca Apple'ın o yıl Meta'nın ürünleriyle yarışacak akıllı gözlüklerin yanı sıra AirPods ve kameralı Apple Watch'lar gibi diğer akıllı giyilebilir ürünleri de piyasaya sürebileceği iddia ediliyor.

O yıl ayrıca Apple'ın uzun süredir söylentisi dolaşan, kişiliğe sahip olacağı ve ev asistanı görevi göreceği söylenen ev robotunun satışa sunulmasına da tanık olabilir. Fiziksel robotlar üzerinde kamuya açık bir şekilde çalışan Apple, etkileyici şekillerde hareket edebilen deneysel bir robotik lambayı kısa süre önce tanıtmıştı.

Independent Türkçe