Nassibian Stüdyo’da çıkan yangın Mısır sinemasının hafızasını derinden etkiledi

1930’larda kurulan Nassibian Stüdyo’da 140 film çekildi.

Nasibian Stüdyo’nun sahnesi birçok oyuna da ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
Nasibian Stüdyo’nun sahnesi birçok oyuna da ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
TT

Nassibian Stüdyo’da çıkan yangın Mısır sinemasının hafızasını derinden etkiledi

Nasibian Stüdyo’nun sahnesi birçok oyuna da ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)
Nasibian Stüdyo’nun sahnesi birçok oyuna da ev sahipliği yaptı. (Şarku’l Avsat)

Mısır sinema ve tiyatro hafızasının önemli bir parçası olan Kahire'deki ünlü Nassibian Stüdyo’sunda çıkan yangında harap oldu.
Kahire’nin Faggala mahallesinde 1930'larda kurulan stüdyo, ülkenin sanat ve kültür dünyasının en önemli simgelerinden biri olarak kabul ediliyor. Savcılık, tarihi tiyatroda dün akşam çıkan ve henüz nedeni belirlenemeyen yangınla ilgili soruşturmasını sürdürüyor.
Stüdyo, 23 Temmuz 1952’deki devriminden sonra, ülkeden göç etmeden hemen önce, söz konusu dönemde Mısır'daki Ermeni cemaatinin başı olan Hrant Nassibian tarafından kuruldu. Bir Cizvit tarikatı olan Rönesans Derneği satın alana kadar da faaliyetlerine kiralanarak devam etti. Stüdyoda aralarında “Nil'in Gelini”, “Fetva”, “Shafiqa ve Metwally”, “Göğsümde Bir Şey”, “Torun” ve “Demir Kapı” gibi ünlü serlerin de olduğu 140 film çekildi.
Kahire'deki Cizvit Sinema Okulu Müdürü Dr. Marwa Abdullah El-Sayed'e göre Nassibian Stüdyosu’nun kültürel, sanatsal ve tarihi değeri çok büyük. Şarku’l Avsat’a konuşan Sayed şunları söyledi:
“Stüdyo, Mısır film endüstrisinin gelişimine büyük katkıda bulundu. Rönesans Derneği, yıllar içinde stüdyoyu daha fazla sayıda sanatçıya hizmet edebilecek ve oyunları daha geniş bir izleyici kitlesine sunabilecek seviyeye getirmek için hem ekipman hem de sahne anlamında geliştirmeyi ve yenilemeyi başarmıştı.”
Rönesans Derneği'nin medya danışmanı ve Cizvit Kültür Salonu'nun Direktörü Hişam Aslan, Nassibian Stüdyosu’nun hem pratik hem de manevi açıdan büyük bir kayıp olduğunu vurguladı. Aslan, Şarku’l Avsat’a şu değerlendirmelerde bulundu:
“Tarihinin yanı sıra sinema sektörüyle de yakından bağlantılı olması, derneğin birçok etkinlik ve toplantılarının yanı sıra bağımsız tiyatro grupları ve sokak tiyatrosuna da ev sahipliği yapılmasına imkan veriyordu. Stüdyoda son dönemde ülke çapında etkili, kültür ve sanat alanından önemli isimlerin yer aldığı Cizvit Kültür Salonu’nun aylık faaliyetlerine ev sahipliği yapıyordu.
Müzisyen Racih Davut da açıklamasında “Film yönetmeni Davut Abdüsseyyid, yazar Muhammed Salmavi, senarist Mithat Adl, yazar Ömer Tahir ve daha birçok önemli isimle söyleşilerin gerçekleştiği stüdyoda kullanılan ses ve ışık düzenekleri, salona özel bir atmosfer ve zengin bir boyut kazandırıyordu” dedi. Stüdyonun önemli bir tarihi hafızayı temsil etmesi nedeniyle yangının neden olduğu derin psikolojik etkinin devam edeceğini vurguladı.
Rönesans Derneği geçen ay, Cizvit Kahire okullarını geliştirmeyi amaçlayan "Bağımsız Kültür ve Sanatın Geliştirilmesi için Toplum Katılımı" adlı girişimi başlattı. Yazar Aslan’a göre tiyatronun yeniden inşa edilmesi, derneği seven ve destekleyenlerin öncelikleri arasında olacak.
Cizvit Kahire’nin uygulama müdürü Samih Sami’ye göre Nassibian Stüdyosu yangını, derneğin tüm hayranları için acı verici bir olay. Bu nedenle sanat ışığı olan mekanın inşa sürecine acil olarak yeniden başlanacak. Sami, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Bağımsız Kültür Ve Sanatın Geliştirilmesine Toplum Katkısı girişimi ile stüdyonun yeniden inşasını finanse etmeyi başaracaklarını söyledi. Ayrıca yangının, faaliyetlerin devam etmesine ve performansların sürmense de engel olmayacağını vurguladı.
 



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times