Meksika'nın Yucatan adasında Maya dönemine ait ahşap bir kano bulundu

Neredeyse hiç bozulmamış olarak bulunan ahşap kano (Reuters)
Neredeyse hiç bozulmamış olarak bulunan ahşap kano (Reuters)
TT

Meksika'nın Yucatan adasında Maya dönemine ait ahşap bir kano bulundu

Neredeyse hiç bozulmamış olarak bulunan ahşap kano (Reuters)
Neredeyse hiç bozulmamış olarak bulunan ahşap kano (Reuters)

Yetkililer, Meksika'nın güneyinde, ‘Maya Treni’ demiryolu projesi kapsamında yürütülen arkeolojik çalışmalar sırasında, binlerce yıllık olduğuna inanılan, Maya dönemine ait ahşap bir kanonun keşfedildiğini söyledi.
Reuters'in haberine göre, son derece eski olan kano, Meksika’nın Yucatan Yarımadası'nda, bir zamanlar özenle oyulmuş tapınaklara ve yüksek piramitlere sahip büyük bir Maya kenti olan Chichen Itza’nın yakınındaki gölde bulundu.
Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü'nden yapılan açıklamaya göre, kanonun uzunluğunun 1,6 metreyi biraz geçtiği ve 80 santimetre genişliğinde olduğu ve büyük olasılıkla kanonun su taşımak veya balık avlamak için kullanılmış olabileceği belirtildi.
Kano, işçilerin bölgeyi Meksika'nın en büyük sahil beldesi olan Cancun'a bağlayacak demiryolu projesinin bir bölümüne yakın göl çevresinde inceleme yaptığı sırada bulundu.
 



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT