NASA'nın Ay'a insanlı uçuşu 2025'e ertelendi

Artemis programının bir parçası olarak aya astronot göndermek için bir NASA roketi (AFP)
Artemis programının bir parçası olarak aya astronot göndermek için bir NASA roketi (AFP)
TT

NASA'nın Ay'a insanlı uçuşu 2025'e ertelendi

Artemis programının bir parçası olarak aya astronot göndermek için bir NASA roketi (AFP)
Artemis programının bir parçası olarak aya astronot göndermek için bir NASA roketi (AFP)

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Ay'a insan gönderme programı Artemis III misyonunun 2025'e ertelendiğini bildirdi.
NASA'nın internet sitesinde yer alan bilgiye göre, dün Amerika'nın ay keşif planlarının zorluklarını ve ilerleme sürecini değerlendiren NASA, Ay'da keşif yapma ve Mars'a astronot gönderme konusundaki uzun vadeli taahhüdünü yineledi.
NASA’nın Artemis uzay misyonu kapsamında 2024'e kadar Ay'a insanlı uzay uçuşlarının gerçekleşmesi planlanıyordu ancak Ay'a astronot gönderme konusundaki ertelemelerde Blue Origin uzay uçuşu firması ile bu yılın başlarında açılan davanın da etkisi olduğu belirtildi.
Dava nedeniyle NASA ile SpaceX uzay uçuşu firması arasındaki iletişimin kesintiye uğradığı aktarıldı.
NASA Yöneticisi Bill Nelson, federal mahkemenin NASA'nın insan iniş sistemi için kaynak seçim sürecini kapsamlı bir şekilde değerlendirmesinin ardından, yeniden SpaceX ile Ay'a iniş sözleşmesi üzerinde çalışmaya devam edileceğini bildirdi.
Ay'a gidişin mümkün olduğunca çabuk ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesinin öncelikleri olduğunu aktaran Nelson, Artemis III misyonu çerçevesinde Ay'a ilk insanın geri dönüşünün 2025'ten daha erken olmayacağını söyledi.
NASA, Yunan Ay tanrıçası "Artemis"in adının verildiği keşif görevi kapsamında 2024'e kadar Ay'a insanlı seferler düzenlemeyi amaçlıyordu.
Geçen ay "Artemis" keşif görevi kapsamında Şubat 2022'de Ay’a insansız uçuş gerçekleştirilmesinin planlandığı açıklanmıştı.
NASA’nın insanları Ay’a göndermeye yönelik uzay programı, Apollo 11 misyonu ile başladı. Misyon kapsamında Neil Armstrong, 1969 yılında Ay'a ayak basan ilk insan oldu.
2028'e kadar sürmesi planlanan seferlerin ardından Ay yörüngesinde uzay istasyonu kurulması ve burayı basamak olarak kullanarak Mars'a insanlı seferler düzenlenmesi hedefleniyor.



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news