Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çarpışma tehlikesi: Çin'in balistik füzeyle vurduğu uydu panik yarattı

Yörüngede yaklaşık 9 bin tonluk uzay çöpü bulunduğunu tahmin ediliyor. Kullanılmayan uzay araçlarının kalıntılarından oluşan bu çöpler UUİ'yle çarpışma tehlikesi yaratıyor (NASA)
Yörüngede yaklaşık 9 bin tonluk uzay çöpü bulunduğunu tahmin ediliyor. Kullanılmayan uzay araçlarının kalıntılarından oluşan bu çöpler UUİ'yle çarpışma tehlikesi yaratıyor (NASA)
TT

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çarpışma tehlikesi: Çin'in balistik füzeyle vurduğu uydu panik yarattı

Yörüngede yaklaşık 9 bin tonluk uzay çöpü bulunduğunu tahmin ediliyor. Kullanılmayan uzay araçlarının kalıntılarından oluşan bu çöpler UUİ'yle çarpışma tehlikesi yaratıyor (NASA)
Yörüngede yaklaşık 9 bin tonluk uzay çöpü bulunduğunu tahmin ediliyor. Kullanılmayan uzay araçlarının kalıntılarından oluşan bu çöpler UUİ'yle çarpışma tehlikesi yaratıyor (NASA)

Çin’in 1999’da fırlattığı ve 2002’de hizmet dışı bıraktığı hava durumu uydusunun bir parçası Uluslararası Uzay İstasyonu’yla (UUİ) çarpışma tehlikesi yarattı.
Ülkenin 2007’de balistik bir füzeyi denemek için vurduğu ve 3 bin parçaya ayırdığı Fengyun-1C'nin kalıntısının kendilerine yaklaştığını tespit eden UUİ astronotları, tehlikeden kaçınmak için manevra yapmak zorunda kaldı.
Uzaydaki nesneleri takip eden Harvardlı gökbilimci Jonathan McDowell, uydunun 48 kilometre genişliğindeki dev parçasının perşembe gecesi uzay istasyonuna çarpacağını tespit ettiklerini belirtmişti.
Uzay ajansları ise manevra sayesinde çarpışma riskinin artık büyük ölçüde ortadan kaldırıldığını açıkladı.
Mayıs ayında yine bir uzay çöpünün çarpmasıyla robotik kolunda delik açılan istasyonda şu anda NASA’dan Rusya Uzay Ajansı’ndan üç astronot görev alıyor.
Çarpışma tehlikesinin tespit edilmesinin ardından uzay ajansları, istasyonun manevra yapabilmesi için hesaplamalara başladı.
Sonunda astronotlar, istasyonu yoldan çekmek için halihazırda UUİ’ye kenetlenmiş Rus kargo aracı Progress MS-18’in motorlarını ateşledi. Böylelikle kargo aracı istasyonun irtifasını yükseltti.
Rusya Uzay Ajansı’ndan gelen açıklamada "Uzay enkazıyla çarpışmaktan kaçınmak için UUİ'nin yörüngesi yükseltildi. İlk verilere göre manevra sonucunda istasyon yaklaşık 1,2 kilometre yukarı çıkarıldı" ifadeleri yer aldı.
Söz konusu manevra Elon Musk’ın CEO’su ve kurucusu olduğu uzay firması SpaceX’in astronotları istasyona ulaştıracağı yeni Crew Dragon görevinin başlamasından birkaç saat önce gerçekleşti.
İstasyonda 6 aylık bir göreve başlaması planlanan astronotları taşıyan Crew Dragon uzay aracı, 11 Kasım’da Türkiye saatiyle 05.00’te UUİ’ye kenetlenmek üzere fırlatıldı.
Araçta NASA astronotları Raja Chari, Tom Marshburn, Kayla Barron ve Avrupa Uzay Ajansı astronotu Matthias Maurer yer alıyor.
Uzay aracının 12 Kasım’da Türkiye saatiyle 03.10’da UUİ’ye kenetlenmesi bekleniyor.
Independent Türkçe, Space, New York Times, TASS



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe