Samanyolu Galaksisi'nin dışında gizlenen bir karadelik bulundu

Bu sanatçı çiziminde, Güneş'in ve etrafında dönen 5 Güneş kütleli yıldızın 11 katı büyüklüğündeki kompakt bir karadelik gösteriliyor (ESO / M. Kornmesser)
Bu sanatçı çiziminde, Güneş'in ve etrafında dönen 5 Güneş kütleli yıldızın 11 katı büyüklüğündeki kompakt bir karadelik gösteriliyor (ESO / M. Kornmesser)
TT

Samanyolu Galaksisi'nin dışında gizlenen bir karadelik bulundu

Bu sanatçı çiziminde, Güneş'in ve etrafında dönen 5 Güneş kütleli yıldızın 11 katı büyüklüğündeki kompakt bir karadelik gösteriliyor (ESO / M. Kornmesser)
Bu sanatçı çiziminde, Güneş'in ve etrafında dönen 5 Güneş kütleli yıldızın 11 katı büyüklüğündeki kompakt bir karadelik gösteriliyor (ESO / M. Kornmesser)

Galaksimizin hemen dışında saklanan bir kara delik bulan bilim insanları, bunun bulunmayı bekleyen nice karadelikten ilki olabileceğini söyledi.
Bilim insanları küçük karadeliğin yakındaki bir yıldızın hareketini etkileme şekline bakılarak keşfedildiğini belirtti.
The Independent'ın haberine göre, keşfin ardındaki bilim insanları, aynı tekniğin Samanyolumuzda ve başka galaksilerde saklanan diğer gizli karadelikleri bulmakta kilit bir rol oynayabileceğini ifade etti.
Birleşik Krallık'taki Liverpool John Moores Üniversitesi Astrofizik Araştırma Enstitüsü'nden araştırmayı yöneten Sara Saracino, "Sherlock Holmes'ün bir suç çetesini attıkları yanlış adımları takip ederek yakalaması gibi, biz de bir elimizde büyüteçle bu kümedeki her bir yıldıza bakarak, onları doğrudan görmesek de karadeliklerin varlığına dair bazı kanıtlar bulmaya çalışıyoruz" dedi.

"Burada gösterilen sonuç, aranan suçlulardan sadece birini temsil ediyor fakat birini bulduğunuzda, farklı kümelerdeki diğer pek çok kara deliği de keşfetme yolunda epey ilerlemiş olursunuz."
Yeni keşfedilen karadeliğin geride bıraktığı ipucu, karadeliğin yakınında bulunan ve Güneş'imizin yaklaşık 5 katı büyüklüğündeki bir yıldızın hareketini etkiliyormuş gibi görünme şekliydi.
Buna benzer küçük karadelikler, maddeyi emdikleri sırada ortaya çıkan X-ışınlarına veya başka karadeliklerle çarpıştıklarında oluşan kütleçekimsel dalgalara bakılarak daha önce de bulunmuştu. Fakat çoğu karadelik ikisini de yapmıyor ve bu yüzden de evrenin her yerinde saklı haldeler.
Almanya'daki Göttingen Üniversitesi'nden ekibin üyesi olan Stefan Dreizler, "Karadeliklerin büyük çoğunluğu sadece dinamik olarak ortaya çıkarılabilir" dedi.

"Bir yıldızla sistem oluşturduklarında, yıldızın hareketini hemen göze çarpmayan ama tespit edilebilir bir şekilde etkilerler. Biz de böylece gelişmiş aygıtlarla onları bulabiliriz."
Bilim insanları, bu tarz daha fazla karadelik bularak daha genç ve küçük olanları, daha büyük ve daha olgun olan kardeşleriyle karşılaştırabilmeyi umuyor. Bu, karadeliklerin zamanla nasıl gelişip büyüdüğünü göstermeyi sağlayabilir.
Avrupa Güney Gözlemevi'nin Çok Büyük Teleskopu'yla yapılan gözlemlerden elde edilen bulguları açıklayan bir makale, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society adlı bilimsel dergide yayımlanmak üzere kabul edildi.



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe