Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor
TT

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Pfizer, 95 ülkeye Kovid-19 ilacı dağıtmak için onay bekliyor

Amerikan ilaç şirketi Pfizer, 95 ülkede piyasaya sürülecek yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ilaçları için ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) onay bekliyor.
Joe Biden yönetimi, söz konusu ilaçtan 10 milyon tablet alarak ABD genelinde virüse enfekte olmuş kişilere ve yüksek oranda enfeksiyondan muzdarip olan yoksul ülkelere dağıtmayı planlıyor.
İlaca önümüzdeki hafta onay verilmesi beklenirken, Pfizer, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin 30 Kasım'da yapılması planlanan toplantısında ilacı onaylaması halinde federal hükümetin yaklaşık 2,2 milyar dolar karşılığında Amerikan ilaç şirketi Merck’ten 3,1 milyon tablet satın almayı taahhüt ettiği belirtiliyor.
Pfizer tarafından üretilen ve Paxlovid olarak adlandırılan yeni haplar, koronavirüse enfekte olmuş kişilerin hastaneye gitmelerine gerek kalmadan iyileşmesini sağlayan ve alınması kolay olan bir tedavi olarak 5 gün kullanılan dozlardan oluşuyor. Amerikan ilaç şirketi Merck ve ortağı Ridgeback Biotherapeutics şirketi de benzer bir ilaç üzerinde çalışıyor.
Pfizer, ilacın dünya çapında üretilmesini ve yoksul ülkelerde daha düşük fiyatlarla satılmasını sağlayacak bir lisans paylaşımı anlaşmasını kabul etti.
Her ne kadar Pfizer fikrî mülkiyet haklarının yoksul ülkelere koronavirüs aşısı formülüne erişim yasağı getirdiğini belirtse de, şirketin bahsettiği söz konusu anlaşma, dünya nüfusunun yarısından fazlasının tedaviye erişimini sağlayabilir.
Şirket Çarşamba günü yaptığı açıklamada, koronavirüse karşı geliştirilen bu hapların genel versiyonlarının 95 ülkede satışına izin vereceğini açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) ile iş birliği içinde, hayatî önem arz eden ilaçlara küresel erişimi kolaylaştırmak için çalışan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan The Medicines Patent Pool (MPP) yönetici direktörü Charles Gore şunları söyledi: "Bu lisans çok önemlidir, çünkü bu oral ilaç özellikle düşük ve orta gelirli ülkeler için uygun olup hayat kurtarmada ve salgınla mücadelede küresel çabalara katkıda bulunmada önemli bir rol oynayabilir."
Yetkililer, bu programın 5 milyar dolara mal olduğunu ve ciddi hastalıkları ve ölümleri azaltarak virüs salgınının seyrini değiştirmeye yardımcı olacağını söylüyor.
Başkan Biden'ın yardımcıları, Kovid-19 hapının, salgının ikinci yıldönümünde normalleşmenin geri kazanmaya yardımcı olacağını ve oyunun kurallarını değiştireceğine inanıyor. Yetkililer, bu ilaçları koronavirüsten etkilenen Amerikalılar için kullanmaya istekli olduklarını söylüyor.
ABD'nin birçok bölgesinde koronavirüs vakalarındaki artışın yaşandığı bir zaman diliminde tedavi konusunda yaşanan bu ilerlemeye rağmen halk sağlığı yetkilileri ülkenin vakaların artmasıyla birlikte sert bir kış geçirebileceği konusunda endişeli.
Nitekim ülkedeki ortalama günlük yeni Kovid-19 vaka sayısı, geçen hafta yüzde 18 artarak yaklaşık 100 bine yükseldi.
ABD yönetimi, enfeksiyon vakalarının artmasından ve yetişkinlerin yüzde 30'unun aşı olmayı reddetmesinden dolayı endişeli. Sağlık yetkilileri, hapların virüsün en zararlı etkilerini engelleyerek salgını kontrol altına almaya  yardımcı olacağını söylüyor.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times