İngiltere, Hamas’ı neden terör örgütü olarak sınıflandırdı?

İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel (AP)
İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel (AP)
TT

İngiltere, Hamas’ı neden terör örgütü olarak sınıflandırdı?

İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel (AP)
İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel (AP)

İngiltere İçişleri Bakanı Priti Patel’in, Hamas Hareketi’ni terör örgütü olarak sınıflandırmak üzere bir yasa tasarısı sunmayı planladığına yönelik açıklamaları, Filistin sorununa herhangi bir atıfta bulunmazken, Hareketi destekleyen kişilere ceza uygulanmasının ülkedeki Yahudiler arasında güvenlik duygusunu artıracağı belirtildi.
Bakan, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda ve ABD’li gazetecilere verdiği demeçte, Hamas’ın antisemitik doğasının yanı sıra gelişmiş askeri kapasitesi ve teröristleri eğitme imkanlarına odaklandı. Bakanın açıklamalarında, Hamas’ın İsrail’e yönelik tutumuna ilişkin bir görüş yer almıyor. Hamas Hareketi’nin tutumu, 1987 yılında ilk Filistin İntifadası’nın başlamasının ertesi gününde, Filistin’in tarihi topraklarının tamamı üzerinde, bir devlet inşa etme hedefini belirterek kuruluşunun duyurulması ile Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Kudüs’te bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını kabul ettiği ifadelerine yer verilen, 2017’de yayınlanan siyasi belgesi arasında somut bir değişime uğradı. Gözlemciler bu değişimi Hareket’in yaklaşımının gerçekçi bir eğilim ve ulaşılamaz hedeflerin terk edilmesi olarak değerlendirdi. Zira siyasi kararlar genellikle mevcut uygulamalara, güç dengesine ve söz konusu dengenin diplomatik yansımalarına istinaden alınır.

Antisemizim
İsrail hükümetinin memnuniyetle karşılayarak Londra ile ortak bir çalışmanın sonucunda geldiğini belirttiği yasa tasarısı, Hamas’ı destekleyen faaliyetler düzenleyen, bayrağını taşıyan veya finansman sağlamak üzere çalışan kişilere hapis cezası uygulanmasını içeriyor. Patel’in açıklamasına göre, bu önlemler Hareketin askeri ve siyasi kanatlarını ayırmanın zorluğu sonucunda geldi. İngiliz makamları, Hamas’ın askeri kanadı olan İzzeddin el-Kassam Tugaylarını daha önceden terör örgütleri listesine eklemişti.
İçişleri Bakanı’nın birincil neden olarak, Britanya’daki terör tehdidinin yanı sıra antisemitizme odaklanması, söz konusu tasarıyı sunma kararının gerekçesini oluşturduğu anlaşılıyor.
Bakan dolaylı olarak, Hamas Hareketini Yahudilere yönelik düşmanlığın artan tezahür unsurlarından biri olarak tanımladı ve geçtiğimiz birkaç yılda ülkede gerilimin artmasına neden olduğuna yönelik birkaç raporun bulunduğunu belirtti. Yahudi “Toplum Güvenlik Vakfı” grubu tarafından hazırlanan bir rapor, Hamas savaşçıları ile İsrail ordusu arasındaki Gazze Şeridi’ndeki savaşın ardından Mayıs ayında İngiltere’de Yahudilere yönelik rekor sayıda saldırı gerçekleştiğini gösteriyordu.
Antisemitizm kökleri Britanya’da eskiye dayanıyor. Antisemitizm ülkede, 11. yüzyılda Avrupa’dan Britanya Adaları’na ilk Yahudi gruplarının gelişiyle başladı. Yüzyıllar boyunca İngiliz ve Britanya toplumlarının kalbine işleyen değişikliklere göre iniş ve çıkışlara şahit olundu. 19. yüzyılda Yahudilerin durumu görece iyileşti. Ancak 1930’larda Batı Avrupa’da olanlara benzer bir şekilde, faşist ve yarı-faşist hareketlerin yükselişi ile endişe tekrar geri döndü.
Son araştırmalar, üç büyük İngiliz partisinde (Liberal, İşçi ve Muhafazakar Parti) yüzde 32 ila 40 arasında değişen bir Yahudi karşıtı atmosferin olduğunu gösteriyor. Bu sonuç, eski İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’in Filistinli örgütlerle bağlantıları nedeniyle antisemitizm suçlamalarının hedefi olması arka planında geliyor. İngiltere’de Yahudilere yönelik saldırılara katılanlar, ülkenin demografik kesimlerinin tüm bölümlerinden geliyor.
Müslümanlar ve Araplar arasında, İsrail hükümetlerinin, Siyonizm ve Yahudilik kavramları ile uyguladığı -kendilerini Filistin davasının destekçileri olarak belirten insanlar için genellikle bir tuzağı teşkil eden- müdahale nedeniyle, Yahudi karşıtı görüşlerin dile getirilmesi veya tehdide varan sözlerin sarf edilmesinin ardından yaşanan fiziki saldırıların sayısının arttığı belki de istatistiksel bir gerçektir.
Gazze Şeridi’ni yöneten Hamas, Filistinlilerin önemli bir kesimi tarafından şehri yönetememek, sakinlerini işsizliğe ve yoksulluğa itmek, Filistin davasının bağımsızlık ve İsrail işgalinden kurtuluş hedeflerine ulaşılmasını sağlayacak proje kapsamında herhangi bir siyasi ufka sahip olamamakla suçlanıyor. Bu suçlamalarda, bir yanda Müslüman Kardeşler diğer yanda İran rejimi ve emperyal planları ile bağlantılı olan doğası ve geçmişi ile ilişkili büyük sorunlardan da bahsedilmiyor.
İsrail’in, Filistinlilerin bağımsızlık ve uluslararası saygın bir yer edinmek için verdikleri tüm haklı mücadelelerinin kasıtlı olarak aşağılanması ve Filistin davasını Hamas’a indirgenmeye dayalı tutumunu tüm uluslararası platformlarda sürdürmeye yönelik diplomatik çabaları da bu konuda etkili oldu.



BM Güvenlik Konseyi, Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen tarihi bir karar aldı

BM Güvenlik Konseyi'nin Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen karar tasarısına ilişkin oylamasından (BM Güvenlik Konseyi)
BM Güvenlik Konseyi'nin Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen karar tasarısına ilişkin oylamasından (BM Güvenlik Konseyi)
TT

BM Güvenlik Konseyi, Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen tarihi bir karar aldı

BM Güvenlik Konseyi'nin Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen karar tasarısına ilişkin oylamasından (BM Güvenlik Konseyi)
BM Güvenlik Konseyi'nin Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen karar tasarısına ilişkin oylamasından (BM Güvenlik Konseyi)

ABD dün akşam, Trump yönetiminin neredeyse yarım asırdır süren çatışmaya nihai bir çözüm bulma çabalarıyla uyumlu bir adım olarak, Fas'ın Sahra'ya Fas egemenliği altında özerklik tanınması önerisini destekleyen bir kararı onaylayarak Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ni radikal bir değişime yönlendirdi. BM Güvenlik Konseyi, 2797 numaralı tarihi kararı 11’e 0 oyla kabul ederken, Rusya, Çin ve Pakistan çekimser kaldı. Cezayir, kendi kaderini tayin referandumu talep eden Polisario Cephesi’nin ana destekçisi olmasına rağmen oylamaya katılmadı.

Karar, Fas'ın özerklik planını müzakere temeli olarak gösteriyor ve Fas Krallığı'nın Sahra üzerindeki egemenliğini sürdürme planına şimdiye kadarki en güçlü desteği veriyor. Bu plan, Avrupa Birliği (AB) üyelerinin çoğu ve giderek artan sayıda Afrikalı müttefik tarafından da destekleniyor.

ABD'nin BM Daimî Temsilcisi Mike Waltz, ‘tarihi’ oylamayı memnuniyetle karşılayarak, ‘bu eşsiz anı değerlendirip, uzun zamandır beklenen barış için ivme kazanılması’ çağrısında bulundu.

Önceki yıllarda alınan benzer kararlar gibi, bu karar da fosfat zengini ve ABD'nin Colorado eyaleti büyüklüğündeki Batı Sahra'da kendi kaderini tayin referandumuna atıfta bulunmuyor. Karar, bu uzun süredir devam eden anlaşmazlığa ‘Fas egemenliği altında gerçek özerklik en uygun çözüm olabilir’ görüşünü savunuyor. Karar ayrıca, BM'nin otuz yılı aşkın süredir devam eden Batı Sahra'daki barış gücü misyonunun (MINURSO) görev süresini bir yıl daha uzatıyor.

Karar, tüm tarafları ‘kalıcı barış için bu eşi benzeri görülmemiş fırsatı değerlendirmeye’ çağırdı. Kaydedilen ilerlemeye dayanarak, kararda, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'ten barışı koruma misyonunun görev süresini altı ay içinde gözden geçirmesi istendi.

Batı Sahra'daki BM misyonunun yeniden değerlendirilmesi yönündeki baskı, ABD'nin barış gücü dahil olmak üzere BM programları ve kurumlarına sağladığı finansmanı kesintiye uğrattığı bir dönemde geliyor.

ABD yetkilileri, fon sağlama konusunda seçici bir yaklaşım sergileyerek, Trump'ın gündemine uygun olduğunu düşündükleri operasyonları ve kurumları seçiyorlar.

Başkan Trump'ın elçileri Fas'a desteklerini yinelerken, oylama, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un CBS'de Fas ile Cezayir arasında 60 gün içinde barış olasılığının olduğunu açıklamasından birkaç hafta sonra gerçekleşti. Bu arada, Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos, ABD'nin Fas'ın planına desteğini teyit etti.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos, ABD'nin Fas'ın planına desteğini teyit etti. (AFP)ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos, ABD'nin Fas'ın planına desteğini teyit etti. (AFP)

Bölgede on yıllardır süren gerginliği sona erdirmesi beklenen bu oylamanın ardından, Fas Kralı 6. Muhammed, BM Güvenlik Konseyi'nin özerklik planını destekleyen kararını memnuniyetle karşıladı. Fas'ın modern tarihinde bir dönüm noktası ve belirleyici bir an yaşadığını belirten Kral, ‘birleşik bir Fas için zamanın geldiğini’ vurguladı ve BM'nin Fas'ın Sahra planına verdiği desteği ‘tarihi bir dönüşüm’ olarak nitelendirdi.

BM Güvenlik Konseyi'nin Fas'ın Fas egemenliği altındaki Sahra için özerklik planını destekleyen bir karar yayınlamasının ardından yaptığı konuşmada Kral 6. Muhammed, “Bugün uluslararası düzeyde belirleyici bir aşamaya giriyoruz. Çünkü BM Güvenlik Konseyi kararı Fas'ın meşru hakları çerçevesinde çatışmaya nihai bir siyasi çözümün temellerini attı” ifadelerini kullandı.

“Özerklik girişimini, gerçekçi ve uygulanabilir bir çözüm olduğu için BM'ye sunacağız” diyen Fas Kralı, Fas'ın tüm tarafların haysiyetini koruyan bir çözüm bulmaya istekli olduğunu vurguladı.

Fas Kralı 6. MuhammedFas Kralı 6. Muhammed

Bu bağlamda Fas Kralı, ‘söz konusu anlaşmazlığa nihai bir çözüm bulunmasını mümkün kılan’ çabaları için ABD Başkanı Donald Trump'a teşekkür etti. Ayrıca Fas'ın Sahra üzerindeki egemenliğine verdikleri destekten dolayı Fransa'ya, Arap ve Afrika ülkelerine de teşekkür etti. Fas Kralı 6. Muhammed, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'a, ‘farklılıkları aşmak ve istikrara dayalı yeni ilişkiler kurmak için samimi diyalog’ çağrısında bulundu. Ülkesinin, üye devletler arasında karşılıklı saygı, iş birliği ve entegrasyon temelinde Mağrip Arap Birliği'ni (MAB) canlandırmak için çalışmaya kararlı olduğunu bildirdi.

Fas Kralı, “Bugün, Allah'a şükür, uluslararası düzeyde belirleyici bir aşamaya giriyoruz. BM Güvenlik Konseyi kararı, Fas'ın meşru hakları çerçevesinde bu çatışmaya nihai bir siyasi çözüm bulmanın ilkelerini ve temellerini belirledi” dedi.

Fas Kralı sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu BM kararı bağlamında Fas, özerklik girişimini güncelleyecek ve iyileştirecek; bunu gerçekçi ve uygulanabilir bir çözüm olarak değerlendirerek müzakere için tek temel olarak BM'ye sunacak. Toprak bütünlüğü konusunda olumlu gelişmelere rağmen Fas, hiçbir tarafın galip ya da mağlup olmadığı ve tüm tarafların haysiyetini koruyan bir çözüm bulmaya kararlı. Fas, bu değişiklikleri bir zafer olarak görmüyor ve çatışma ve uyuşmazlığı körüklemek için bunları kullanmıyor.”


Trump'ın elçisi: İran'ın kötü niyetli müdahalesinden uzak bir Irak istiyoruz

Iraklı bir adam, Musul'daki bir sokakta parlamento adaylarının kampanya posterlerinin önünden geçiyor (Reuters).
Iraklı bir adam, Musul'daki bir sokakta parlamento adaylarının kampanya posterlerinin önünden geçiyor (Reuters).
TT

Trump'ın elçisi: İran'ın kötü niyetli müdahalesinden uzak bir Irak istiyoruz

Iraklı bir adam, Musul'daki bir sokakta parlamento adaylarının kampanya posterlerinin önünden geçiyor (Reuters).
Iraklı bir adam, Musul'daki bir sokakta parlamento adaylarının kampanya posterlerinin önünden geçiyor (Reuters).

Başkan Donald Trump'ın Irak temsilcisi Mark Savaya, dün yaptığı ilk açıklamada, Washington'ın "özellikle İran'ın kötü niyetli dış müdahalelerinden uzak, tam egemen bir Irak"a verdiği desteği vurguladı. Savaya, ABD'nin "devletin yetkisi dışında faaliyet gösteren hiçbir silahlı grubun varlığını kabul etmeyeceğini" vurguladı.

Kalıcı güvenlik, ekonomik büyüme ve ulusal uyumu sağlamak için federal hükümet ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu.

Savaya, Irak liderliğinin "ülkeyi hem siyasi hem de ekonomik olarak doğru yöne yönlendirmek için son üç yılda önemli adımlar attığını" belirterek, "Washington, Bağdat hükümetinin egemenliğini genişletme, silahları devlet kontrolü altında toplama ve piyasaları uluslararası yatırıma açma çabalarını desteklemeye devam edecek" ifadelerini kullandı.

Temsilci açıklamasını, Başkan Trump tarafından kendisine verilen önceliklerin "Irak'ın istikrar, egemenlik ve refah arayışını desteklemek ve Amerika Birleşik Devletleri ile ortaklığı güçlendirmek" olduğunu söyleyerek tamamladı.


Gazze anlaşması... İsrail'in provokasyonları arabulucuların işini zorlaştırıyor

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)
TT

Gazze anlaşması... İsrail'in provokasyonları arabulucuların işini zorlaştırıyor

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)

İsrail ordusu, arabulucuların Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasını güçlendirme çabalarına rağmen, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını üst üste üçüncü gün de sürdürdü. Bu durum Mısır'ı, Binyamin Netanyahu hükümetini anlaşmayı engellememesi konusunda uyarmaya sevk etti.

Şarku’l Avsat'a konuşan bir İsrail uzmanı, İsrail'in bu tekrarlanan ihlallerinin arabulucuların karşılaştığı zorlukları artıracağına inanıyor. Ancak uzman, ‘Amerikan baskısının İsrail'i dizginleyerek 10 Ekim 2025'te başlayan anlaşmanın çökmesini engelleyebileceğini’ vurguladı.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, İsrail ordusunun perşembe akşamı Gazze Şeridi'ne üst üste üçüncü gün saldırı düzenleyerek iki kişiyi öldürdüğünü ve bu saldırının kırılgan ateşkes anlaşmasını yeni bir sınava tabi tuttuğunu bildirdi.

Hamas'ın silahsızlandırılması ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilme takvimi gibi çetrefilli sorunları çözemeyen ABD'nin arabuluculuğunda sağlanan ateşkes, üç hafta önce yürürlüğe girmesinden bu yana ara sıra çıkan çatışmalarla sınanıyor.

Geçtiğimiz salı ve çarşamba günü İsrail, askerlerinden birinin öldürülmesine, Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkililerinin 104 kişinin hayatını kaybettiğini söylediği bombardımanlarla yanıt verdi. İsrail çarşamba günü, ‘askeri yanıtına rağmen ateşkes anlaşmasına bağlı kalmaya devam edeceğini’ açıkladı.

Katar çarşamba günü, arabulucuların anlaşmayı sürdürmek için temas halinde olduklarını açıkladı. Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, “Gazze Şeridi'ndeki ateşkese yönelik zorlukları izliyoruz... Anlaşmanın sürdürülmesini sağlamaya odaklandık” ifadelerini kullandı.

‘Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi sürdürmek için her iki tarafla yoğun iletişim kurulduğunu’ belirten Al Sani, “Gazze Şeridi'nde yaşananlar üzücü. Biz bu süreci kontrol altına almak için çalışıyoruz. Washington da anlaşmaya bağlılığını sürdürüyor” dedi.

Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail hava saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazesi başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail hava saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazesi başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)

İsrail uzmanı Dr. Said Ukkaşe, İsrail'in tekrarlanan provokasyonlarının arabulucuların çabalarını zorlaştırdığını ve ikinci aşamaya geçilmesini engellediğini düşünüyor. “ABD onlara saldırıları tekrarlamaları için yeşil ışık yaktı” diyen Ukkaşe, ‘Washington'ın anlaşmanın çökmesine izin vermeyeceğini’ belirtti.

Bu gelişmelerin ortasında Mısır Enformasyon Servisi Başkanı Ziya Raşvan perşembe günü televizyonda yayınlanan bir röportajda, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ‘Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçmek istemediğini’ söyledi. Bu aşama, ‘bölgeyi yönetmek için bir Filistin yönetimi kurmak’ gibi önemli adımları içeriyor.

İsrail tarafının ihlallerine rağmen ‘Gazze anlaşmasının’ korunmaya devam ettiğini belirten Raşvan, “İki yıl içinde 70 bin Filistinlinin şehit olmasına neden olan işgalcilerin ihlalleri şaşırtıcı değil… Netanyahu, Filistin tarafı ile Mısır ve Katar'ın önderliğindeki arabulucular arasında gerginlik yaratmaya çalışıyor” şeklinde konuştu.

Raşvan, Netanyahu'nun Filistin direnişini İsrail'in bombardımanına karşılık vermeye kışkırtmak istediğini açıklayarak, “Netanyahu, erken seçimlere giderek İsrail'deki iç ittifakı yeniden şekillendirmek istiyor” dedi.

Ukkaşe'ye göre Mısır'ın eleştirisi meşru; çünkü İsrail'in provokasyonlarının Gazze'deki ateşkes anlaşmasının istikrarı üzerindeki ciddi etkilerini kabul ediyor. İsrail'in tüm cesetlerin iadesi konusunda ısrarcı olması nedeniyle yıl sonuna kadar ikinci aşamaya geçilip geçilemeyeceğinin belirsiz olduğunu ifade eden Ukkaşe, İsrail'in provokasyonları veya yeni engellerden kaçınmak için cesetler meselesini mümkün olan en kısa sürede çözme sorumluluğunun artık Hamas'a ait olduğuna inanıyor.