İsfahan’da binlerce kişi su kıtlığını protesto etti

Çiftçiler Zayende Irmağı’nın kurumasını protesto etti (AP)
Çiftçiler Zayende Irmağı’nın kurumasını protesto etti (AP)
TT

İsfahan’da binlerce kişi su kıtlığını protesto etti

Çiftçiler Zayende Irmağı’nın kurumasını protesto etti (AP)
Çiftçiler Zayende Irmağı’nın kurumasını protesto etti (AP)

İran’ın en büyük şehirlerinden olan İsfahan'da binlerce kişi, dün tarihi kentte yaşanan su kıtlığı ve Zayende Irmağı’nın su seviyesinin düşmesini protesto etmek için toplandı. Bölgedeki çiftçiler,  geçtiğimiz haftadan bu yana Zayende Irmağı’nın su yönünün değiştirilmesi nedeniyle kuruduğunu öne sürerek protestolara katıldı.
Dün gerçekleşen gösteri İran devlet televizyonu tarafından canlı verildi. Gösterinin yapıldığı yerden konuşan İranlı bir muhabir, “İsfahan’ın doğu ve batısından gelen çiftçiler ve binlerce insan Zayende Irmağı’nın akışı için toplanarak su akışının yeniden sağlanmasını talep ediyor” dedi. İran medyasına göre göstericiler, “Irmağın suyu 20 yıldır yağmalanıyor”, “ Zayende yeniden ihya edilmeli”, “İsfahan’ın doğusu terk edildi”, “Suyumuz rehin” gibi sloganlar attı.
Nekou Abad Barajı kapılarının açıldığı çeşitli aşamalardaki kısa dönemler dışında, Zayende Irmağı’nın suyu yaklaşık 20 yıl önce kesildi. Bölge sakinleri nehrin, Yezd eyaletine yönlendirilmesi nedeniyle kuruduğunu öne sürerek rejimi suçladı. Fars haber ajansı, 23 Ekim’de göstericilerin Yezd vilayetine içme suyu taşımaya yönelik alt yapıyı imha ettiğini bildirdi. Yetkililer, İran'ın en büyük üçüncü kenti olan ve UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan yaklaşık iki milyon nüfuslu İsfahan'da halkın protestolarını kışkırtan sorunların çözümü için çalışma sözü verdi.
Analistler, İsfahan çelik fabrikasının çiftçilerin ihtiyaç duyduğundan beş kat daha fazla su tükettiğini söyledi. İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir dün devlet televizyonuna, tarım ve enerji bakanlarına sorunu çözmeleri talimatını verdiğini söyleyerek, hükümetin konuyu ciddi bir şekilde takip ettiğine vurgu yaptı. Enerji Bakanı Ali Ekber ise, ekinlere su sağlayamadıkları için çiftçilerden özür dileyerek, önümüzdeki aylarda bu sorunu giderebileceklerini umduklarını kaydetti. Bakan, sanayi ve tarım bakanlıklarının, bazı çiftçilerin uğradığı zararın boyutlarını azaltmak için Enerji Bakanlığı ile birlikte çalışmak üzere görevlendirildiğine dikkati çekti.
Geçtiğimiz Ağustos ayında göreve başlayan Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, bu ayın 11'inde İran'ın orta illerindeki (İsfahan, Yezd, Semman) su sorunlarının çözülmesi için çalışma sözü verdi. Reisi, bu konuyu incelemek,  Zayende Irmağı’na yeniden hayat vermek ve ülkenin orta bölgelerinde toprak sorunlarını çözmek için bir komite ve bir çalışma grubu oluşturulacağına atıfta bulundu. Dün gösteri alanından yayın yapan muhabir ise, yıllardır bu önemli nehrin sorunlarının çözülemediğini vurguladı.
İranlı yetkililer daha önce yaz aylarında ülkenin, özellikle yağış eksikliğinden dolayı şiddetli bir kuraklıktan mustarip olduğundan şikayet etti. İran Dini Lideri Ali Hamaney geçtiğimiz Çarşamba günü, su sorunun ulusal bir sorun olduğuna dikkati çekerek, bu sorunun yakın bir gelecekte dünyanın en önemli sorunu haline geleceğini söyledi.
Öte yandan, ülkenin güneybatısında yer alan petrol zengini ve Irak sınırındaki Ahvaz valiliği, geçtiğimiz Temmuz ayında su krizi sebebiyle protestolara tanık oldu. Resmi basında yer alan haberlere göre, gösteriler sırasında 4 kişi hayatını kaybetti. Hamaney o dönem, insanların endişelerini dile getirdikleri için suçlanamayacaklarını ifade ederek, su krizinin küçük bir sorun olmadığını vurguladı.



İsrail İran'a saldırdı ... Tahran yanıt veriyor

İsrail İran'a saldırdı ... Tahran yanıt veriyor
TT

İsrail İran'a saldırdı ... Tahran yanıt veriyor

İsrail İran'a saldırdı ... Tahran yanıt veriyor

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz  bugün (Cuma) yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'ın nükleer tesislerine yönelik yakın bir İsrail askeri saldırısı uyarısında bulunmasından kısa bir süre sonra İsrail ordusunun İran'a karşı “önleyici bir saldırı” başlattığını duyurdu.

Buna karşılık İran silahlı kuvvetleri İsrail'e karşılık vermede “sınır tanımayacaklarını” vurguladı.

Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada şöyle denildi: “Kudüs'ü işgal eden rejim tüm kırmızı çizgileri aştığına göre ... Bu suça karşılık vermenin sınırı olmayacaktır.”

Şu ana kadar yaşanan gelişmelerden bazıları...

  • Yükselen Aslan Operasyonu: Cuma günü şafak vakti İsrail, Natanz'daki Ahmedi Ruşen uranyum zenginleştirme kompleksi de dahil olmak üzere İran'daki çok sayıda nükleer ve askeri tesisin yanı sıra birçoğu suikasta kurban giden üst düzey askeri komutanların evlerine “kesin ve önleyici” saldırılar düzenledi.
  • Hedef alınan İranlı liderler: Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ve Ortak Operasyonlar Dairesi Komutanı General Gulam Ali Raşid öldürüldü.
  • Nükleer bilim adamlarına yönelik suikastlar: Saldırılarda başta Muhammed Mehdi Tahrani ve Feridun Abbasi olmak üzere altı nükleer bilim adamı öldürüldü.
  • İran'ın tepkisi: Tahran Tel Aviv'e doğru çok sayıda füze ile karşılık verdi.

*İran Devrim Muhafızları: Füze saldırımızda ülkemizi vurmak için kullanılan İsrail askeri merkezlerini ve hava üslerini hedef aldık.

*Washington'un İran füzelerine karşı İsrail'e yardım ettiğini söyleyen ABD'li bir yetkili: “ABD'nin İsrail'i hedef alan füzelerin düşürülmesine yardımcı olduğunu teyit ediyorum” dedi.

*İsrail medyasında yer alan haberlere göre acil servisler İran'ın füze saldırısında ikisi ağır olmak üzere 40 kişinin yaralandı.

*CNN'e konuşan İsrailli yetkili şu ifadeleri kullandı: "Bakanlar Kurulu şu anda İran'ın füze saldırısına verilecek yanıtı görüşmek üzere toplanıyor."

*İsrail Savunma Bakanlığı İran'a ait onlarca hava savunma sistemi hedefinin imha edildiğini duyurdu.

*İsrail ordusu , gerekli olduğu sürece operasyonlara devam etmeye hazır olduğunu açıkladı.

*İsrail ordusu, Hemedan ve Tebriz de dahil olmak üzere İran Hava Kuvvetleri'ne ait askeri üslere saldırdığını ve imha ettiğini açıkladı.

*Trump, Washington'un bölgesel güvenlik ve istikrarın korunması amacıyla krizin çözümüne yönelik çabalara katılmaya hazır olduğunu teyit etti.

*Suudi Arabistan Nükleer Düzenleme Kurumu: Krallığın çevresi herhangi bir radyolojik sonuca karşı güvenlidir.

*Katar Emiri Trump ile telefonda görüşerek gerilimin azaltılması ve diplomatik çözümlere ulaşılması gerektiğini vurguladı.

*İran hava sahası Cumartesi gününe kadar kapalı kalacak.

*İran Televizyonu: Hava savunma sistemleri ilk kez iki İsrail F-35 savaş uçağını düşürdü.

*İran'a yönelik daha fazla saldırıda bulunma sözü veren Netanyahu yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Son 24 saat içinde üst düzey askeri komutanları, önde gelen nükleer bilim adamlarını, rejimin en önemli uranyum zenginleştirme tesislerini ve balistik füze cephaneliğinin büyük bir bölümünü ortadan kaldırdık. Daha fazlası gelecek... Rejim kendisine ne yapıldığını ya da ne yapılacağını bilmiyor. Hiç bu kadar savunmasız olmamıştı."

*İsrail ordusu: İran İsrail'e en az 100 roket fırlattı, bunların çoğu engellendi ya da hedefe ulaşmadı

*ABD Enerji Bakanı: Ortadoğu'daki mevcut durumun küresel enerji kaynakları üzerindeki olası etkilerini izlemek üzere Ulusal Güvenlik Konseyi ile yakın işbirliği içerisinde çalışıyoruz.

*İran , Fordo ve İsfahan tesislerinde sınırlı hasar olduğunu doğruladı.

*UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi Güvenlik Konseyi'ni bilgilendirdi:

*Nükleer tesislerin güvenliğini teyit etmek üzere İranlı yetkililerle temas halindeyiz.

*İran, Natanz uranyum zenginleştirme tesisinin İsrail saldırılarının ilk dalgası sırasında hedef alındığını doğruladı.

*İranlı yetkililer bize Fordo ve İsfahan'daki iki nükleer tesisin saldırıya uğradığını bildirdi.

*İran'ın yüzde 60'a kadar zenginleştirilmiş uranyum ürettiği bir yer üstü tesisi imha edildi.

*Natanz'daki yeraltı zenginleştirme tesislerine yönelik bir saldırı olduğuna dair herhangi bir belirti yok ancak güç kaynağına yönelik saldırı santrifüjlere zarar vermiş olabilir.

*Sebepleri ya da koşulları ne olursa olsun nükleer tesisler asla saldırıya uğramamalıdır.

*İsrail Savunma Bakan, "İran, İsrail'deki sivil yerleşim yerlerine roket atarak kırmızı çizgileri aşmıştır. İran rejimi ağır bir bedel ödeyecektir" dedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı, "İran rejimi her zamankinden daha zayıftır ve bu İran halkının rejime karşı durması için bir fırsattır. Netanyahu'dan İran halkına: Ben ve İsrail halkı sizinle birlikteyiz. İran'ın balistik füze cephaneliğinin büyük bir bölümünü imha ettik. İsrail, İran'a karşı tarihin en büyük askeri operasyonlarından birini başlattı. İranlıları baskıcı ve şeytani rejime karşı birleşmeye çağırıyorum."

*Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve ABD Başkanı Ortadoğu'da güvenlik, barış ve istikrarın sağlanması için birlikte çalışmaya devam etmenin önemine vurgu yaptılar.

*Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve ABD Başkanı itidal, gerilimi azaltma ve tüm anlaşmazlıkların diplomatik yollarla çözülmesinin önemini ele aldı.

*Suudi Arabistan Veliaht Prensi, İranlı hacıların tüm ihtiyaçlarının karşılanması ve anavatanlarına ve ailelerine güvenli bir şekilde dönmeleri için koşullar hazır olana kadar kendilerine tüm hizmetlerin sağlanması talimatı verdi.

*İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İsrail'in askeri ve nükleer tesislere yönelik büyük saldırısının ardından ülkesinin itidal çağrılarını reddettiğini vurguladı.

*İsrail itfaiyesi İran'dan atılan roketin ardından binada mahsur kalanları kurtardı.

*İsrail itfaiyesi İran'ın füze saldırısının yol açtığı büyük olaylara müdahale ettiğini duyurdu

*İran devlet televizyonu: İsrail'e dördüncü roket dalgası fırlatıldı

*İsrail ordu sözcüsü İran medyasında yer alan bir savaş uçağının düşürüldüğü ve pilotun yakalandığı haberlerini yalanladı