"Uzaydaki benzin istasyonu" için çalışmalar başladı

Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TT

"Uzaydaki benzin istasyonu" için çalışmalar başladı

Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)

Avustralyalı bir şirket, uzay çöpünü yörüngede yakıt olarak kullanmak için bir "benzin istasyonu" kurmayı planlıyor.
Neumann Space firması, geçen yıl alçak Dünya yörüngesindeki uzay görevlerinin kesintiye uğramadan daha uzun süre yapılabilmesini ve uyduların hareket ettirilebilmesini sağlayacak bir "uzay içi elektrikli itki sistemi" tasarlamıştı.
Aynı firma bu sefer de uzay çöplerini bu itki sisteminde yakıt olarak kullanabilmek için dönüştürmeyi planlıyor.
Neumann Space, söz konusu projeyi ABD'deki Nanorocks ve Cislunar firmalarıyla ve Japon merkezli girişim şirketi Astroscale ortaklığıyla geliştiriyor.
Astroscale ürettiği bir uyduyu kullanarak bir simülasyon deneyinde uzay çöpü toplamayı başarmıştı.
Nanorocks ise şu anda uzay çöpünü yörüngedeyken yakalayıp depolayarak daha küçük parçalara ayırmak için bir robotik sistem üzerinde çalışıyor. Cislunar da uzaydaki atıkları eriterek metal çubuklara dönüştürebilecek bir uzay dökümhanesi tasarlıyor.
Avustralyalı şirketin CEO'su Herve Astier, uzayda metal eritme projesi için Cislunar'ın NASA'dan fon aldığını, bunun üzerine inşa ettikleri prototipin de başarılı olduğunu belirtti.  
Astier, bu metal çubukların itki sisteminde yakıt olarak kullanılabileceğini söyledi. Sistem metali iyonize ederek nesneleri yörüngede hareket ettirebilmek için bir itici güç oluşturuyor.
Yönetici, üç şirketin teknolojisinden de faydalanmak istediklerini belirterek "Biri uzay çöplerini toplayabiliyor, biri bu atıkları kesip parçalayabiliyor, diğeri de atıkları eritebiliyor. Bunları kullanabiliriz" dedi.
Uzay çöplerinin genelde toplandığını veya yok edildiğini söyleyen Astier, bu şekilde bir geri dönüşümün atık problemine başka bir boyuttan yaklaşılmasını sağlayacağını belirterek "Bu uzayda bir benzin istasyonu açmak gibi" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe, Guardian, Gadgets



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT