"Uzaydaki benzin istasyonu" için çalışmalar başladı

Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
TT

"Uzaydaki benzin istasyonu" için çalışmalar başladı

Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)
Hızı bazen saatte 28 bin kilometreye varabilen uzay çöpleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yakınından geçmiş ve bir çarpışma endişesi yaratmıştı (Warwick Üniversitesi/Mark Garlick)

Avustralyalı bir şirket, uzay çöpünü yörüngede yakıt olarak kullanmak için bir "benzin istasyonu" kurmayı planlıyor.
Neumann Space firması, geçen yıl alçak Dünya yörüngesindeki uzay görevlerinin kesintiye uğramadan daha uzun süre yapılabilmesini ve uyduların hareket ettirilebilmesini sağlayacak bir "uzay içi elektrikli itki sistemi" tasarlamıştı.
Aynı firma bu sefer de uzay çöplerini bu itki sisteminde yakıt olarak kullanabilmek için dönüştürmeyi planlıyor.
Neumann Space, söz konusu projeyi ABD'deki Nanorocks ve Cislunar firmalarıyla ve Japon merkezli girişim şirketi Astroscale ortaklığıyla geliştiriyor.
Astroscale ürettiği bir uyduyu kullanarak bir simülasyon deneyinde uzay çöpü toplamayı başarmıştı.
Nanorocks ise şu anda uzay çöpünü yörüngedeyken yakalayıp depolayarak daha küçük parçalara ayırmak için bir robotik sistem üzerinde çalışıyor. Cislunar da uzaydaki atıkları eriterek metal çubuklara dönüştürebilecek bir uzay dökümhanesi tasarlıyor.
Avustralyalı şirketin CEO'su Herve Astier, uzayda metal eritme projesi için Cislunar'ın NASA'dan fon aldığını, bunun üzerine inşa ettikleri prototipin de başarılı olduğunu belirtti.  
Astier, bu metal çubukların itki sisteminde yakıt olarak kullanılabileceğini söyledi. Sistem metali iyonize ederek nesneleri yörüngede hareket ettirebilmek için bir itici güç oluşturuyor.
Yönetici, üç şirketin teknolojisinden de faydalanmak istediklerini belirterek "Biri uzay çöplerini toplayabiliyor, biri bu atıkları kesip parçalayabiliyor, diğeri de atıkları eritebiliyor. Bunları kullanabiliriz" dedi.
Uzay çöplerinin genelde toplandığını veya yok edildiğini söyleyen Astier, bu şekilde bir geri dönüşümün atık problemine başka bir boyuttan yaklaşılmasını sağlayacağını belirterek "Bu uzayda bir benzin istasyonu açmak gibi" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe, Guardian, Gadgets



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe