Tunuslu partilerden ‘ABD’nin ülkenin siyasi işlerine müdahalesine’ kınama

Güvenlik güçleri, ülkenin güneyindeki bir ilde protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı

Cumhurbaşkanı Said tarafından alınan olağanüstü kararlara karşı başkentin merkezinde düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (AP)
Cumhurbaşkanı Said tarafından alınan olağanüstü kararlara karşı başkentin merkezinde düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (AP)
TT

Tunuslu partilerden ‘ABD’nin ülkenin siyasi işlerine müdahalesine’ kınama

Cumhurbaşkanı Said tarafından alınan olağanüstü kararlara karşı başkentin merkezinde düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (AP)
Cumhurbaşkanı Said tarafından alınan olağanüstü kararlara karşı başkentin merkezinde düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (AP)

Tunus Cumhurbaşkanı Kais Said'in Pazar günü ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı telefon görüşmesi, ülkede öfkeli dolu ve eleştirel tepkilere neden oldu. Hem muhalefet kanadında yer alan Abir Musa liderliğindeki Hür Anayasa Partisi, hem de eski Cumhurbaşkanı Munsif el-Merzuki liderliğindeki Tunus İrade Hareketi, ‘ABD’nin Tunus’un siyasi işlerine müdahalesi’ olarak niteledikleri görüşmeyi kınadılar. İki siyasi parti, ‘Tunus için kötü bir imaj çizdiği’ iddiasıyla Cumhurbaşkanlığını eleştirdiler ve suçladılar.
Cumhurbaşkanı Said’i ‘Tunus halkını utandıran davranışlarda bulunmak ve Tunus devletinin itibarını zedelemekle’ suçlayan partiler, Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan ve anayasanın değil, sadece tehlike geçene kadar tedbir amacıyla milletvekillerinin milletvekilliklerinin askıya alındığı şeklindeki açıklamayı ‘büyük yanılgı’ olarak niteleyerek kınadılar. Cumhurbaşkanlığı açıklamasında, 117 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile milletvekillerinin milletvekilliklerinin dondurulmadığı, sadece parlamentonun yetkilerinin askıya alındığı, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırıldığı ve milletvekili maaşlarından mahrum bırakıldıkları belirtildi.
Öte yandan ABD'nin Tunus Büyükelçiliği, Cumhurbaşkanı Said ile Dışişleri Bakanı Blinken arasındaki telefon görüşmesinin içeriğini ortaya koyan bir açıklama yaptı. Büyükelçilik, Said ve Blinken’ın yeni hükümetin kurulması konusu da dahil olmak üzere Tunus'taki son gelişmeleri ve ekonomik durumu hafifletmeye yönelik adımları ele aldıklarını bildirdi. Büyükelçilik açıklamasında, ABD’nin Tunus'un yanında olduğu belirtildi. Büyükelçiliğin bu açıklaması, bazı politikacılar tarafından ABD’nin Tunus’un siyasi işlerine ‘açık ve kabul edilemez şekilde müdahalesi’ olarak değerlendirildi.
Bir başka gelişmede ise güvenlik güçleri, dün, ülkenin güneyindeki Kıbli ilinin girişinde iki aydır maaşlarını alamamalarını protesto etmek amacıyla toplanan Çevre, Bitki ve Peyzaj Şirketi'nin çalışanlarını dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.
Güvenlik güçlerinin göz yaşartıcı gaz kullanmasının ardından Kıbli'nin merkezindeki dükkanların çoğu kepenk kapatırken bölge sakinlerinden bazıları, güvenlik güçlerinin sert müdahalesini protesto ettiler. Göz yaşartıcı gaz kullanılmasını ‘aşırılık’ olarak niteleyen bölge sakinleri, göz yaşartıcı gaz kapsüllerinin bazı evlerin yakınlarına ve hatta içlerine düştüğünü, bu nedenle bazı sivillerin gazdan yoğun şekilde etkilendiklerini belirttiler. Peyzaj Çalışanları Sendikası Başkanı Hadi Lahmar'a göre bazı bölge sakinleri evlerini terk etmek zorunda kaldılar.

İşsiz üniversite öğrencileri de benzer protestoları izledi
Cumhurbaşkanı Said’in, işçileri kamu sektöründe işe alma kararından geri adım atmasının ardından yaşanan bu gelişmeleri, işsiz olan üniversite mezunlarının benzer protestoları izledi. Tunus Cumhurbaşkanlığı, ülkenin güneydoğusundaki Tatavin’de protesto gösterilerinin yeniden başlamasıyla petrol üretim sahalarının kapatılma tehdidiyle karşı karşıya kaldı.
Diğer taraftan başkentteki Asliye Hukuk Mahkemesi, Tunus Genel İşçi Sendikası (TGİS) Genel Sekreter Yardımcısı Sami et-Tahiri’nin milletvekili İmad ed-Daimi’nin ailesi hakkında sosyal medya üzerinden ‘hırsız ve para aklayıcı’ oldukları yönündeki iddialarından ötürü ‘sosyal medya aracılığıyla haksız yere iddiada ve hakarette bulunma’ suçlamasıyla yargılandığı davaya çok sayıda sendikacı katıldı. Sendikacılar, bu davanın ‘siyasi bir arka planı’ olduğunu vurguladılar.
Duruşmada Tahiri ise, yargıya olan güvenini dile getirerek İmad ed-Daimi'nin kendisine yönelttiği suçlamayı ‘kötü niyetli’ olarak nitelendirdi. Davanın siyasi olduğunu ifade eden Tahiri, davanın dışarıdan mali destek alan şüpheli derneklerle ilgili siyasi bir davaya dönüşmesi gerektiğini söyledi.
Tahiri, sendikacıların kendisine verdiği desteğin, yargıya baskı yapmayı hedeflediği iddialarını reddederek Daimi ve diğerlerinin TGİS’e karşı açtıkları davalara duydukları öfkenin bir ifadesi olduğunu söyledi.
 Meselenin ‘kişisel olmadığını’ söyleyen Tahiri, sosyal medyadaki açıklamalarında, dışarıdan mali destek alan şüpheli derneklere ve bu bağlamda Muhasebe Dairesi’nin yayınladığı ve Daimi tarafından yönetilen dernek de dahil olmak üzere birçok derneğe karşı suçlamaların olduğunu kanıtlayan ve İmad el-Daimi'nin kardeşi tarafından yönetilen bir derneğin dışarıdan mali destek aldığı belirtilen raporuna işaret ettiğini belirtti.



Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
TT

Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)

 

Suriye Eğitim Bakanlığı'ndan üst düzey bir eğitim kaynağı, Bakanlığın, ana gücü Kürtler olan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol edilen kuzeydoğu Suriye bölgelerinde genel ve temel ortaöğretim sınavlarının düzenlenmesi için bir anlaşma duyurmak üzere olduğunu açıkladı. Bu anlaşma, bölgede yaşayan öğrencilere ve sakinlere final sınavlarına kendi bölgelerinde girme imkânı tanıyacak.

Bu kaynaklara göre, Kamışlı, Haseke, Rakka ve Deyrizor kırsalında dört sınav merkezinin açılacağı duyurulacak. Merkezlerin denetimini, Millî Eğitim Bakanlığı ile Suriye'nin kuzey ve kuzeydoğusunda Kürt nüfusun yaşadığı bölgeleri yöneten "Özerk Yönetim"in Eğitim Kurumu yetkilileri birlikte yürütecek. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) da tarafsız gözlemci olarak katılacak.

Bu anlaşma, temel eğitim ve genel lise sınavlarına kayıtlı 25 binden fazla öğrenciyi kapsıyor. Bu öğrenciler, Haseke vilayetinden ve sadece bu vilayetin şehirlerinden geliyor. Ayrıca, Rakka vilayetinde ve Deyrizor vilayetinin kuzey ve doğu kırsalında, devlet okullarına devam eden binlerce öğrenci var. Geçen yılın sonunda Esed rejimin düşmesinden önce güvenlik bölgelerinde resmi müfredatla eğitim gördüler.

Öğrencilerin aileleri, sınavların düzenlenmesi için Şam ve Kamışlı arasında yürütülen görüşmelerin sonucunu sabırsızlıkla bekliyorlar, çünkü sınavların başlangıç tarihi önümüzdeki ayın başında.

Milli Eğitim Bakanlığı kaynakları, Şam vilayetlerinde ve Suriye içinde çocuklarını kayıt ettirenlerin, sınavlar başlamadan önce, kayıtlarını bulundukları bölgelerdeki yeni merkezlere aktarabileceklerini açıkladı. Milli Eğitim Bakanlığı, bölgedeki yaşam ve ekonomik koşulların kötüleşmesi, alandaki dalgalanmalar ve genel gelişmeler nedeniyle bugüne kadar kayıt yaptıramayanlar için kayıt süresini uzatacak ve kapıları yeniden açık tutacak.

Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)

Özerk Yönetim Eğitim Otoritesi Başkanı Halef el-Matar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlenmesi konusunda Şam'dan resmi bir yanıt beklediklerini söyledi. Yetkililerin, "UNICEF ve Şam'daki hükümetin Eğitim Bakanlığı ile iletişim kurarak öğrencilerin haklarını güvence altına almak için yoğun çaba sarf ettiğini" vurguladı.

Bu eğitim yetkilisi, Şam Eğitim Bakanlığı'nın, yönetimin ilkokuldan ortaokula ve üniversiteye kadar olan eğitim kademelerini müfredata bağlamasının ardından, "Özerk Yönetim"in eğitim müfredatlarını ve mevcut okullarını tanımasını talep etti.

"Özerk Yönetim" yetkilileri, Şam hükümetinin, Kürtçe ve Süryanice öğrenmek isteyen öğrencilere, seçme özgürlüğünü velilere ve öğrencilere bırakarak, Kürtçe ve Süryanice dersleri tahsis etmesini ve "Özerk Yönetim" üniversitelerinin, yani Kamışlı'daki "Rojava", Rakka'daki "El-Şark" ve Halep'in doğu kırsalındaki Ayn el-Arab ("Kobani") kentindeki üç üniversiteyi, devrik rejimden sonra İdlib ve Halep kentlerindeki diğer özel üniversitelerle aynı doğrultuda resmen tanımasını ve resmileştirilmesini talep ediyor.

Bu eğitim girişimleri, Genel İstihbarat Müdürü Hüseyin es-Seleme'nin, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) komutanı Mazlum Abdi ile Deyrizor kırsalındaki el-Ömer petrol sahasında, geçen mart ayında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile imzalanan anlaşmanın uygulanması amacıyla bu ayın 5'inde dördüncü müzakere oturumunu gerçekleştirmesinin ardından geldi. Anlaşma, SDG güçlerinin, ona bağlı sivil kurumların ve yerel yönetim meclislerinin Suriye devlet yapısına entegre edilmesini öngörüyor.

Suriye Eğitim Bakanı Muhammed Turko, geçen ay "Özerk Yönetim" yetkilileriyle eğitim konusuna ilişkin ön mutabakatlara varıldığını açıklamıştı.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) Suriye'deki savaş ve çatışmaların eğitim üzerindeki etkisine ilişkin bir raporunda uyarıda bulunduğunu belirtmekte fayda var. Raporda, çatışmalar ve savaşların eğitim altyapısını tahrip etmesi sonucu binlerce çocuğun eğitiminde ciddi aksamalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Raporda ayrıca, iktidardaki otoritelerin Suriye'deki öğrencilerin eğitim geleceğini kurtarmak için acil ve hızlı önlemler almaması halinde, örgütün “nesiller boyu sürecek bir felaket” olarak nitelendirdiği durumun ortaya çıkabileceği belirtildi.