عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye rejim güçleri İdlib kırsalını bombaladı

Suriye rejim güçlerinin saldırısı, Rusya’nın Dürzi nüfusunun yoğunlukta olduğu bölgelere hava saldırıları düzenlemesinden sonra geldi.

Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib kırsalına dün düzenlenen hava saldırıları sırasında çekilen bir fotoğraf (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib kırsalına dün düzenlenen hava saldırıları sırasında çekilen bir fotoğraf (Şarku’l Avsat)
    İdlib / Firas Kerem
TT
TT

Suriye rejim güçleri İdlib kırsalını bombaladı

Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib kırsalına dün düzenlenen hava saldırıları sırasında çekilen bir fotoğraf (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib kırsalına dün düzenlenen hava saldırıları sırasında çekilen bir fotoğraf (Şarku’l Avsat)

Suriye rejim güçlerinin dün ülkenin kuzeybatısındaki İdlib kentinin kırsalını top mermileri ve roketlerle bombalaması sonucu bazı vatandaşlar yaralandı. Saldırıdan sonra İdlib’in güneyinde ve Halep’in batısında rejim güçleri ile muhalif güçler arasındaki temas hatları arasında karşılıklı roket saldırıları gerçekleşti. Bu saldırılardan önce ülkenin kuzeybatısında Dürzi nüfusun yoğunlukta olduğu bölgeler Rus hava saldırılarıyla hedef alındı.
Aktivistler, Hama’nın kuzeybatısındaki Cevrin karargahında konuşlu rejim güçleri ve İranlı milislerin Sehl el-Gab’a bağlı El-Ankavi, Ez-Ziyare ve Kastun köylerine ağır top mermileri ile düzenlediği 70’ten fazla saldırı sonucu 3 sivilin ağır yaralandığını ve yaralıların Türkiye ile sınırdaki hastanelere sevk edildiklerini aktardı. Bu saldırılarla eşzamanlı olarak Rus insansız hava araçları (İHA) bölgede yoğun uçuşlar gerçekleştirirken, Nebi Yunus tepesindeki Türk noktası yakınına top mermileri düştü. İdlib’in güneyindeki Maarrat en-Numan kenti çevresinde konuşlu rejim güçlerinin gerçekleştirdiği saldırılar, Cebel Zaviye’ye bağlı Josef bölgesi çevresini hedef aldı ve bir sivil ağır yaralandı.
Suriye silahlı muhalif grupların kurduğu Fethu’l Mubin Operasyon Odası komutanı Ebu’l Bera, “İdlib’in güneyindeki El-Bare kenti, Beyneyn ve Deyr Sünbül’ün güneyindeki temas hatlarında bulunan cephelerde muhalif gruplar ile rejim güçleri arasında ağır topçu atışları ve roketatarlar ile karşılıklı saldırılar gerçekleşti. Muhalif gruplar yaptığı atışlarda rejim güçlerinin saflarını doğrudan isabet etmeyi başardı” dedi.
Ebu’l Bera, “İdlib’in güneyindeki Maarat en-Numan bölgesi ile Hama’nın kuzeybatısındaki Cevrin ve Mirza Kalesi karargahlarında konuşlu rejim güçleri ve İranlı milislerin geçtiğimiz saatlerde 120’den fazla ihlali tespit edildi. Bu saldırılarda sivillerin oturduğu meskûn bölgeler hedef alındı. Bu saldırılar, Rus savaş uçaklarının 22 Aralık Pazartesi günü İdlib’in kuzeyindeki Es-Sammak Dağı’nda bulunan Teltita köyü çevresine düzenlediği, zeytin hasadı yapan işçilerden 3’ünün öldüğü ve yaralanan işçilerin olduğu hava saldırılarından sonra geldi” dedi.
Ebu’l Bera Fethu’l Mubin Operasyon Odası çatısı altındaki muhalif grupların, rejim güçleri ve İranlı milislerin, kendi kontrolündeki sivil bölgelere yönelik saldırılarını ve ihlallerini engellemek için çeşitli seçenekler üzerinde çalıştığını bildirdi. Ebu’l Ber, rejim güçlerinin ateşkes anlaşmasına karşı işlediği ihlallere son vermemesi halinde muhalif grupların çeşitli ağır silahlarla hedef alacağı bazı hedefler belirlediğini dile getirdi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İdlib’in kuzeybatısındaki Es-Sammak Dağı bölgesinde Dürzi nüfusun yoğunlukta olduğu Teltita köyü çevresinde zeytin hasadına katılan işçilerin önceki gün Rus hava saldırılarının hedefi olduğunu bildirdi.
Gözlemevi, Lazkiye’nin kuzey kırsalında bulunan El-Kebine Tepesi’nde cihatçı ve savaşçı gruplara ait mevzilere Rus savaş uçakları tarafından 3 hava saldırısı gerçekleştirildiğini kaydetti. Gözlemevi saldırılarda can kaybına dair bilgi aktarılmadığını belirtti. Bu saldırı, iki Rus savaş uçağının Putin-Erdoğan bölgesi veya Suriye’nin kuzeybatısında ‘Gerginliği Azaltma Bölgesi’ olarak bilinen bölgenin üzerinde uçuş gerçekleştirdiği sırada meydana geldi.
Halep kırsalından muhalif aktivist Ekrem el-Şahabi, rejim güçleri ve İranlı milislerin Halep’in batı kırsalındaki Keferteal ve Tadil beldelerini top mermileri ve roketlerle bombaladığını, saldırılarda bir çocuğun ağır yaralandığını, saldırıyla eşzamanlı olarak Rus savaş uçakları ve İHA’larının bölgenin üzerinde uçuş gerçekleştirdiğini ve bu durumun sivillerde panik ve endişeye sebep olduğunu aktardı.
Şahabi, keskin nişancıları taşıyan araç ve otobüslerin yanı sıra tank ve ağır top mermisi yüklü 9 tırdan oluşan rejim güçlerine ait yeni bir askeri takviyenin Halep’in kuzeybatısındaki Tel Rıfat bölgesi çevresindeki Ankara destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile sınır bölgelerine ulaştığını belirtti.
Putin-Erdoğan bölgesi veya Suriye’nin kuzeybatısındaki Gerginliği Azaltma Bölgesi Haziran ayından bu yana rejim güçleri, İranlı milisler ve Rus savaş uçaklarının meskun bölgeleri hedef alması sonucu askeri gerginliğin tırmanmasına tanıklık ediyor. Gelişmiş top mermileriyle (Krassenbul) düzenlenen saldırılarda 39’u kadın 76’sı çocuk yaklaşık 231 sivil yaşamını yitirdi, 270’den fazla sivil yaralandı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.