Lübnan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki üçlü zirvenin yansımaları ne olacak?

Beyrut Limanı’ndaki patlamayla ilgili soruşturma hususunda yaşanan anlaşmazlığı çözmenin yolları aranıyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, Temsilciler Meclisi Başkanı Berri ve Başbakan Mikati, geçen pazartesi günü Bağımsızlık Günü münasebetiyle askerî geçit töreninde (AFP)
Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, Temsilciler Meclisi Başkanı Berri ve Başbakan Mikati, geçen pazartesi günü Bağımsızlık Günü münasebetiyle askerî geçit töreninde (AFP)
TT

Lübnan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki üçlü zirvenin yansımaları ne olacak?

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, Temsilciler Meclisi Başkanı Berri ve Başbakan Mikati, geçen pazartesi günü Bağımsızlık Günü münasebetiyle askerî geçit töreninde (AFP)
Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, Temsilciler Meclisi Başkanı Berri ve Başbakan Mikati, geçen pazartesi günü Bağımsızlık Günü münasebetiyle askerî geçit töreninde (AFP)

Siyasi kaynaklar, Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Necib Mikati’nin görüşme atmosferine dikkati çekerken, Hizbullah ve Emel’in Şii ittifakının boykotu sonucunda toplanamayan Bakanlar Kurulu oturumlarının yeniden canlandırılmasına dair Avn ve Berri arasındaki sıcak atmosferin soğumaya başladığını belirtti.  İkili Şii ittifakı, Beyrut Limanı’ndaki patlamaya ilişkin soruşturma ve Savcı Tarık el-Bitar ile Temsilciler Meclisi arasında anayasa ve yasaların uygulanmasına ilişkin yetki dağılımı hususunda kendi görüşünün alınmasını talep ediyordu.
Kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, üç liderin kabine oturumlarının yeniden başlamasını engelleyen önemli noktaları ‘esneklik ve açıklıkla’ ele aldıklarını söyledi. Kaynaklar, toplantıda hâkim olan olumlu havanın somut adımlara dönüştürülmesinin, Cumhurbaşkanına bağlı olduğunu söylerken, Avn’ın Bakanlar Kurulu oturumlarının askıya alınmasının arkasındaki tartışmalı noktalara çıkış bulmak için iş birliği ortaya koyduğunu dile getirdi.
Oturumlara devam etme şansının artık arttığını belirten kaynaklar ayrıca, Cumhurbaşkanı Avn’ın ‘hükümetin oturumları düzenleyememesini telafi etmek için başvurmak zorunda kaldığı çıkışlar hakkında’ bir anlayış sağlaması taahhüt etmesi halinde bu şanda güvenilebileceğini vurguladı. Kaynaklar, üç lider arasındaki mutabakatın somutlaşmasının, Bakanlar Kurulu’nun gelecek hafta toplanma çağrısı yapmasının önünü açacağını da söyledi.
Aynı kaynaklar, olumlu atmosferin devam etmesi halinde Başbakan Mikati’nin, bugün öğleden sonra Roma’ya gitmeden önce bir toplantı düzenlemek üzere davette bulunacağına dikkati çekti. Mikati, uluslararası topluma ‘hükümetin, Lübnan’ı çöküşten kurtarmak için verdiği sözü takip ettiği’ mesajını vermeyi amaçlayan olumlu etkiler çerçevesinde yarın (25 Kasım Perşembe) Papa Francis ile Vatikan’da bir araya gelecek.
Kaynaklar, limandaki patlamaya yönelik soruşturma sürecine ilişkin anlaşmazlığın aşılması için sunulan çözümler konusunda suskun kalırken, ayrıca Enformasyon Bakanı George Kordahi’nin ‘Lübnan- Körfez ilişkilerinde krize yol açan yansımaların üstesinden gelmek’ için istifasını sunma girişimine uygun bir çözüm bulma konusunda da sessiz kaldı. Ancak üç liderin görüşmesine hâkim olan atmosferi, toplantıların kesintiye uğramasına neden olan ‘kriz duvarında açılmış bir pencere’ olarak nitelendirdi.
Öte yandan Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Şii İkili’nin ‘adli soruşturmanın gidişatı hakkındaki’ endişelerini gidermek için önerilen çıkış yolu, şu anda anayasayla ilgili olarak Savcı Bitar’a verilen yetkilerin yeniden dağıtılmasında ve aleyhlerine iddia edilenler dışında sanığı soruşturma yetkisinin sınırlanmasında yatıyor. Soruşturulan sanıkların, eski Başbakan Hassan Diyab, eski bakanlar ve mevcut milletvekilleri Ali Hasan Halil, Nihad el-Meşnuk ve Gazi Zuayter olduğu biliniyor. Bu isimlerin yanı sıra eski bakan Yusuf Fenyanus da soruşturulmak üzere Başkanlar ve Bakanlar Yüksek Kurulu’na sevk edilecek.
Siyasi kaynaklar, bu çıkışın, ‘Savcı tarafından yargılananlar ile anayasanın uygulanması çerçevesinde Başkanlar ve Bakanlar Yüksek Kurulu’na sevk edilenler arasında bir ayrıma olanak tanıyacak bir çıkış yolu üzerinde bir anlayış sağladıktan sonra’ Şii İkili’nin Bitar’ı soruşturmadan uzaklaştırma talebini geri çektiği anlamına geliyor. Kaynaklar, Mikati’nin yetkiler ayrılığı ilkesine saygı nedeniyle yargıya müdahale etmemesine rağmen, birden fazla kez soruşturmanın gidişatını düzeltme çağrısı yaptığını açıkladı.

Kordahi’nin istifası
Kordahi’nin istifasıyla ilgili tartışılan çıkış yoluna gelince siyasi bir kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada “Bazıları dar meclislerinde artık tıka basa dolu olduklarını kabul etseler de önerilen formül, onu destekleyenleri ve pozisyonu benimseyenleri de dikkate alıyor. Onların, koşulları Lübnan’ın yüksek çıkarlarına hizmet edecek şekilde bırakarak, Lübnan- Körfez ilişkilerinin bozulmasını durdurmak için bir çıkış yoluna ihtiyaçları var” dedi.
Kaynak, Kordahi’nin istifa girişimi için önerilen senaryonun, kabine toplantısına katılımına dayandığına dikkat çekti. Zira Kordahi, burada ulusal çıkarları takdir ederek istifasını sunacak. Böylece itibarını kurtaracak ve yanında duranlar için bir mahcubiyet oluşturmayacak.
Sıcak atmosferi soğutmak ve özellikle Avn ile Berri arasındaki siyasi çatışmayı kontrol altına almak için üç liderin toplantısının sonundaki pozitiflik, kabine oturumlarının yeniden başlamasına dair iyimserlik çağrısı yapan pratik adımlara çevrilmeyi bekliyor. Kaynaklar, üç liderin ‘Güçlü Lübnan’ bloğunun seçim yasasında yapılan değişikliklerle ilgili olarak Anayasa Konseyi’ne yaptığı itirazı ele almadığını da söyledi.



Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
TT

Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)

Tunus'un merkezindeki Kayravan şehrinde, cumartesi akşamı, polis ve gençler arasında art arda ikinci gece çatışmalar yaşandı.

Ailesinin ifadesine göre, çatışmalar bir kişinin polisin kovalamacası ve ardından kendisine yönelik şiddet sonucu ölmesinin ardından patlak verdi. Ölen kişinin akrabaları, ehliyetsiz motosiklet kullandığını ve bir polis aracı tarafından takip edildiğini söylüyor. Ardından dövülerek hastaneye kaldırılan adam, hastaneden kaçmayı başardı. Cumartesi günü geçirdiği kafa travması sonucu hayatını kaybetti.

Tunus'ta da yüzlerce kişi, muhalefet dernekleri ve partilerinin çağrısına yanıt olarak, dördüncü hafta üst üste başkentte "özgürlükleri savunmak ve Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarını protesto etmek" amacıyla gösteri düzenledi.


Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan-İran ilişkileri çok hassas bir aşamaya geldi ve şu anda, İran liderliği kararını verip Lübnan işlerine müdahalesini durdurmadığı sürece, kontrolden çıkma ve önlenemez olumsuz sonuçlar doğurma riskiyle karşı karşıya. Önde gelen bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a durumu böyle aktardı. İran'ın Beyrut'taki elçileri müdahaleyi reddederken, Lübnan'daki resmi makamlar müdahaleyi kanıtlayan delillere sahip olduklarını vurguluyor.

Kaynak, İran'ın müdahalesine örnekler verdi; bunlardan ilki, resmi davet olmadan elçilerin gelmesiydi ve resmi görüşmelerinin çoğunun, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin önderliğindeki görüşmelerini haklı çıkarmak için siyasi bir kılıf sağlama bağlamında kaldığını vurguladı.


Uluslararası koalisyonun eski sözcüsü, SDG güçlerinin Suriye Savunma Bakanlığı'na entegre edilmesi çağrısında bulundu

Suriye İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre Suriye güvenlik güçleri saldırının ardından Palmira kentinde nitelikli ve kararlı bir operasyon gerçekleştirdi, (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre Suriye güvenlik güçleri saldırının ardından Palmira kentinde nitelikli ve kararlı bir operasyon gerçekleştirdi, (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT

Uluslararası koalisyonun eski sözcüsü, SDG güçlerinin Suriye Savunma Bakanlığı'na entegre edilmesi çağrısında bulundu

Suriye İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre Suriye güvenlik güçleri saldırının ardından Palmira kentinde nitelikli ve kararlı bir operasyon gerçekleştirdi, (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre Suriye güvenlik güçleri saldırının ardından Palmira kentinde nitelikli ve kararlı bir operasyon gerçekleştirdi, (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Uluslararası koalisyonun eski sözcüsü Albay Myles Caggins, Palmira'daki ortak Suriye-Amerikan devriyesine yapılan saldırının sürpriz olduğunu belirterek, Washington'un Suriye ile uzun vadeli güvenlik ilişkileri kurmak istediğini kaydetti.

Suriye devlet televizyonunda yayınlanan açıklamalarında Caggins, “Amerika Birleşik Devletleri’nin Suriye güvenlik güçlerini DEAŞ’a karşı mücadelede destekleme konusunda özel ve devam eden bir misyonu var ve bu, Suriye hükümetiyle iş birliği içinde yapılacak” dedi. Caggins, Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Savunma Bakanlığı ile bütünleştirilmesinin gerekliliğini de vurguladı.

Ayrıca, “Amerikan mevzilerine sık sık saldırılar düzenleniyor ve İran milisleri, güçlerimizin bulunduğu bölgelerde gerilim yaratmaya çalışıyor ve çalışmaya devam edecek” ifadelerini kullandı.

Amerikalı yetkili, Suriye Devlet Başkanı Ahmed elş-Şara'nın bölgede barışa yönelik önemli çalışmalar yaptığını ve Suriye-Amerika ilişkilerinin güçlü olduğunu, ekonomiyi ve refahı güçlendirmenin terörizmle mücadelede önemli bir unsur olduğunu açıkladı.

Şam, cumartesi günü Suriye'nin merkezindeki Palmira kenti yakınlarında ABD-Suriye ortak askeri heyetine yönelik düzenlenen ve üç Amerikalının (iki asker ve bir sivil tercümanları) öldüğü, birçok personelin ise yaralandığı silahlı saldırıyı "terör saldırısı" olarak kınadı.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, X platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, "Suriye, Palmira yakınlarında Suriye-ABD ortak terörle mücadele devriyesini hedef alan terör saldırısını şiddetle kınıyor" dedi. Şeybani, sözlerine şöyle devam etti: "Kurbanların ailelerine, Amerikan hükümetine ve halkına başsağlığı diliyor, yaralılara acil şifa temenni ediyoruz."