Biden, Harris'i yarıştan dışlayarak 2024 seçimlerinde aday olmaya karar verdi

Beyaz Saray’ın Batı Kanadı ile Başkan Yardımcısı'nın ofisi arasında derin anlaşmazlıklar yaşanıyor

Başkan Biden, önümüzdeki seçimlerde yeniden aday olmayı planlıyor (Reuters)
Başkan Biden, önümüzdeki seçimlerde yeniden aday olmayı planlıyor (Reuters)
TT

Biden, Harris'i yarıştan dışlayarak 2024 seçimlerinde aday olmaya karar verdi

Başkan Biden, önümüzdeki seçimlerde yeniden aday olmayı planlıyor (Reuters)
Başkan Biden, önümüzdeki seçimlerde yeniden aday olmayı planlıyor (Reuters)

ABD Başkanı Joe Biden’ın 2024 yılındaki başkanlık seçimlerinde yeniden aday olma kararı, son zamanlarda Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in geleceğine dair Beyaz Saray ve Amerikan basınının kulislerinde dillendirilen Beyaz Saray’ın Batı Kanadı (Başkanlık konutu) personeli ile Başkan Yardımcısı’nın ofis personeli arasındaki derin anlaşmazlıklara dair tartışmalara ve spekülasyonlara ışık tuttu. 
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Pazartesi akşamı, gazetecilere yaptığı açıklamada, Başkan Joe Biden’ın 2024 yılındaki seçimlerde yeniden aday olmayı planladığını duyurdu. Buna karşın 79 yaşındaki Biden, ABD tarihinde ilk kez bir başkanın 10 aydan daha kısa bir sürede popülaritesinde sert bir düşüşle karşı karşıya.  
Yapılan son anketler, Biden’ın performansından duyulan memnuniyet oranının, yüzde 36'yı geçmediğine işaret ediyor. Bu rakamlar, bazı Demokratların Biden’ın özellikle 2024 yılındaki seçimler sırasında 82 yaşında olacağından ikinci bir dönem için aday olmayı planlamayabileceğine dair söylemlerde bulunmalarına yol açtı. Ancak son zamanlarda, Harris'in kasıtlı olarak ‘ihmal’ edildiği ve dikkatlerden uzak tutulduğuna dair haberler çerçevesinde, Başkan ve Başkan yardımcısı arasında neler olduğuna dair soruların gündeme gelmesine yol açan ve kamuoyunun Başkan’ın siyasi performansına yönelik eleştirilerinin eşlik ettiği birkaç faktör ortaya çıktı.
Harris'in rolü için bir takım yüksek beklentiler vardı. Bunun başlıca nedeni, Harris’in ilk siyahi ve ilk Asya asıllı Amerikalı kadın olarak başkan yardımcılığına seçilmesi, nispeten genç yaşı ve Demokrat Parti'nin çeşitli ideolojik kanatlarıyla dengeli ilişkiler kurma girişimi ışığında yeni yüzünü temsil edebileceğine olan inanç gibi görünse de gerçekte genel kural, başkan yardımcısının başkanın gölgede bırakmaması veya onun yerini almaya hevesli olmaması gerekir. Bunun yanı sıra Biden'ın düşen popülaritesi, bazılarının Harris'in daha büyük bir rol oynama yolunda ilerlediğine inanmasını sağlayan nedenler arasındaydı.
CNN uzun bir makale ile bunun ‘yerleşik bir yönetimsel bozukluk’ olduğunu bildirdi. CNN’e göre bu durum, dikkat eksikliği ile birleştiğinde, Batı Kanadı personelinin özellikle Başkan Biden'ın hızla artan yasal ve siyasi kaygılarla karşı karşıya olduğu bir dönemde şuan için Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in personeli ile uğraşacak zaman olmadığıkararına varmasına yol açtı. 
Buna karşın Biden'ın üst düzey yardımcılarıyla sadece Cumhuriyetçi tabanını değil, parti liderlerini ve kadrolarını da kontrol eden eski Başkan Donald Trump'ın başkanlık için yeniden adaylığını koyması karşısında Harris'in ne kadar şansı olduğuna dair bir değerlendirme yaptığından bahsedenler var. Söz konusu değerlendirme Harris'in Demokrat Parti'nin içindeki şansını da kapsıyordu. Çünkü pek çok uzman, ‘sol popülizmin’ büyümesi ve kamufle edilmiş ırkçılığın yanı sıra partinin liberalleri ve merkezcileri arasındaki anlaşmazlıklar çerçevesinde parti tabanında fikir birliği elde etme yeteneğinden şüphe duyuyordu. 
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı habere göre Harris yardımcısı eski ve mevcut yardımcılarından, yönetim yetkililerinden, Demokratlardan, bağışçılardan ve dış danışmanlardan yaklaşık 30 kişiyle yapılan röportajlara göreBeyaz Saray'da, Başkan Yardımcısı’nın çevresindeki pek çok kişinin, Harris’in önümüzdeki sürece hazır olmamasından ötürü öfkeli oldukları ve onu dışladıkları ‘karmaşık bir gerçekliğin’ varlığına işaret ediliyor. CNN, Harris'in pek çok sırdaşına, siyasi olarak yapabilecekleri konusunda kendisini sınırlı hissettiğini söylediğini ve bunun da birçok kişinin Harris’i özellikle Biden'ın ekibinin, özellikle başkan yardımcısından gelen ‘sadakatsizlik belirtileri’ ile yoğun bir şekilde ilgilendiği bir dönemde gelecekteki siyasi hırslarından bahsederken söyledikleri konusunda uyarmaya ittiğini aktardı. 
Biden'ın tekrar aday olma niyetini açıklamasıyla birlikteHarris için ‘gelecekteki siyasi hırslar’ penceresi, en azından 2024 yılındaki başkanlık seçimleri için kapanmış gibi görünüyor. Ancak yapılan bir takım uyarılar, Biden'ın kararının Demokrat Parti'ye yönelik tehlikesine ve sadece partinin sol kanadında değil, tüm ideolojik kanatlarında ayrılıklara yol açabileceği ihtimaline işaret ediyor. Bazıları, Demokrat Parti’ye yönetiminin yenilenmesi için Kamala Harris ile birlikte birkaç adaya yer açmasını öneriyor.  Parti, 2020’deki başkanlık seçimlerinde, eski Başkan Trump'ınyarattığı ‘kaos’ üzerinden yaşlı bir başkan çıkarmayı başardı. Trump ise devam eden koronavirüs (Kovid-19) salgınının körüklediği zorlu ekonomik gelişmeleri, 2020 yılındaki yenilgisinin intikamını almak için 2024'te kendisini başarıya taşıyacak bir neden haline getirebilir. Biden, son seçimde 7 milyondan fazla oy alarak Trump'ın geçmeyi başarmıştı. Buna karşın Trump, 2024 seçimlere katılma niyetinde olduğunu birkaç kez ima etti.



Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering


Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
TT

Trump'la Musk nasıl barıştırıldı?

Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)
Elon Musk, Trump'ın seçim kampanyasına verdiği destekle gündem olmuştu (Reuters)

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Donald Trump ve Elon Musk arasında arabuluculuk yaptığı ortaya çıktı.

Dünyanın en zengin kişisi, yeni Donald Trump yönetiminin ilk aylarında Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) başına getirilince manşetlerden düşmemişti. 

Ancak Musk'ın, Trump'ın Büyük Güzel Yasa Tasarısı'nı sert bir dille eleştirmesinin ardından ikili arasındaki ipler haziranda kopmuştu. 

Trump, elektrikli otomobil teşviklerini kestiği için Musk'ın "çıldırdığını" söylemişti. 

Amerika Partisi'ni kuracağını öne süren Musk "Büyük bombayı patlatmanın zamanı geldi" diyerek Trump'ın Jeffrey Epstein dosyasında adının geçtiğini iddia etmişti.

İkili suikastla öldürülen sağcı aktivist Charlie Kirk'ün eylüldeki cenaze töreninde bir araya gelerek buzları eritmişti. 

Washington Post, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in perde arkasında ikiliyi nasıl yumuşattığını dünkü haberinde işledi. 

41 yaşındaki Cumhuriyetçi'nin ekibiyle birlikte büyük çaba göstererek Amerika Partisi'nin kurulmasını engellediği bildirildi. 

Vance'in bunun için hem Musk'a hem de çevresine baskı yaptığı ifade edildi.

Washington Post, Musk-Trump ilişkisinin yumuşamasıyla birlikte teknoloji milyarderinin 2026'daki ara seçimlerde yarışacak Cumhuriyetçi adaylara bağış yapmaya başladığını belirtti. 

Aylar boyunca uğraşan Vance'in de 2028'de başkan adayı olup Musk'tan destek görmeyi planladığı öne sürüldü. 

Musk'ın kasımda Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman şerefine Beyaz Saray'da verilen akşam yemeğine katıldığı hatırlatıldı. 

Musk-Trump ilişkisinin hâlâ hassas bir dengede durduğu aktarılan haberde Jared Isaacman'ın NASA Direktörlüğü'ne atanmasının önüne engeller çıkarılmasının teknoloji milyarderini kızdırdığı da ifade edildi. 

ABD Başkanı Donald Trump, "geçmişteki bağlantılarını yeniden değerlendirdikten sonra" adaylığını haziranda geri çektiği milyarder iş insanı Isaacman'ı, NASA Direktörlüğü görevine yeniden aday gösterdiğini kasımda açıklamıştı.

Musk'ın iyi ilişkilere sahip olduğu bilinen Isaacman, önceki haftalarda resmen bu göreve getirilmişti. 

Isaacman, 2021 ve 2024'te Musk'ın SpaceX roketleriyle uzaya çıkmıştı.

Independent Türkçe, Washington Post, Daily Beast, Gizmodo


ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
TT

ABD, Venezuela topraklarını vursa da Maduro dans ediyor

Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)
Maduro, başkent Karakas'taki bir etkinlikte Bobby McFerrin'in meşhur Don't Worry Be Happy şarkısının sözlerine eşlik ederek "Endişelenme, mutlu ol" dedi (AP)

ABD tehdidi altındaki Nicolás Maduro denizdeki ablukanın ardından ülkesinin topraklarına saldırı düzenlenmesine rağmen görevden ayrılacağına dair herhangi bir sinyal vermiyor.

Donald Trump, Venezuela liderinin zamanının dolduğunu öne sürerken 63 yaşındaki siyasetçi son haftalarda katıldığı etkinliklerde dans ederken görülüyor. 

Wall Street Journal (WSJ), ABD'nin askeri yığınağı ve petrol gemilerine uygulanan ablukayla karşı karşıya olan Maduro'nun kendine güvenini hem ülkesine hem de dünyaya göstermeye çalıştığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, ekonominin büyük ölçüde devlet kontrolüne alındığı Venezuela'da Maduro'nun ihaleleri yandaşlarına vererek kendi konumunu güçlendirdiğini iddia ediyor. 

13 yılı aşkın süredir iktidarda olan lider, ülkeden kaçacağı iddialarına rağmen mitinglerde "Bizi devrim yolunda asla çıkaramayacaklar. Sonsuza kadar zafer!" diyor. 

Geçmişte ABD adına Venezuela'yla pek çok müzakere yapan eski diplomat Thomas A. Shannon Jr., 14 yıllık iktidarın ardından 2013'te ölen Hugo Chávez'in ülkeyi devrime ve anti emperyalizme inandırdığını söylüyor:

Chavezciler ne kadar yoz, zalim ve suçlu olursa olsun Latin Amerika'da onlardan başka anti emperyalist solcu kaldığına inanmıyor. Bu pozisyonlarından vazgeçmek istediklerini sanmıyorum.

Önceki haftalarda Nobel Barış Ödülü'nü almak için gizli bir operasyonla Venezuela'dan Norveç'e giden María Corina Machado ise Oslo'da yaptığı konuşmada "Müzakereyle ya da değil Maduro iktidardan düşecek" dedi. 

Geçmişte Chávez'e danışmanlık yapan Amerikalı avukat Eva Golinger, Maduro için şu yorumu yaptı:

Trump'ın Kim Jong-un'u övdüğünü, eski El Kaide liderini Beyaz Saray'a çağırdığını görünce 'Neden onunla müzakere edemeyim ki?' diye düşünüyor. Kanımca ülkeyi terk edeceğine orada ölmeyi tercih eder.

Diğer yandan Donald Trump, Venezuela'nın topraklarına ilk kez saldırı düzenlediklerini duyurdu. 

Cuma günü yaptığı açıklamada saldırının geçen hafta düzenlendiği dışında pek bir bilgi vermeyen ABD Başkanı teknelere uyuşturucu yüklenen bir limanı vurduklarını dün söyledi. 

CNN de kaynaklarına dayandırdığı haberde saldırıda drone kullanıldığını bildirdi. 

Karakas yönetimi hâlâ konuya dair sessizliğini koruyor. 

İnsan hakları ihlalleri ve siyasi mahkumlara işkenceyle suçlanan Maduro yönetimi, kendi doğal kaynaklarına göz diken ABD'nin bu iddiaları kullandığını savunuyor. 

ABD, Karakas yönetiminin kartellerle işbirliği yaptığını da iddia ediyor. Venezuela ise Washington'ın ülkede darbe planladığını öne sürüyor. 

ABD eylülden beri Karayipler ve Pasifik Okyanusu'ndaki teknelere uyuşturucu ticaretiyle mücadele iddiasıyla saldırılar düzenliyor.

En az 105 kişinin öldürüldüğü operasyonlar, yargısız infaz eleştirilerinin hedefi oluyor. 

"Uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele" gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu geçen ay başlattığını duyuran ABD'nin Venezuela'ya askeri hareket düzenlemesi ihtimali haftalardır dünya gündeminde.

Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etti.

Trump, iki hafta önce Venezuela limanlarında yaptırıma tabi tankerlere "tam abluka" uygulanması talimatını verdi.

Washington, geçen ay yabancı terör örgütü olarak ilan ettiği Güneşler Karteli'nin (Cartel de los Soles) liderinin Maduro olduğunu savunuyor. 

Beyaz Saray, Maduro'nun tutuklanması veya mahkum edilmesine ilişkin bilgi sağlanması karşılığında verilecek ödülü iki katına çıkararak 50 milyon dolara yükselttiğini 8 Ağustos'ta duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, Reuters