İran’da su kıtlığına karşı düzenlenen protestolarda göstericiler ve polis karşı karşıya geldi

Geçtiğimiz Cuma günü İsfahan’daki Zayende Irmağı’nda düzenlenen protesto (EPA)
Geçtiğimiz Cuma günü İsfahan’daki Zayende Irmağı’nda düzenlenen protesto (EPA)
TT

İran’da su kıtlığına karşı düzenlenen protestolarda göstericiler ve polis karşı karşıya geldi

Geçtiğimiz Cuma günü İsfahan’daki Zayende Irmağı’nda düzenlenen protesto (EPA)
Geçtiğimiz Cuma günü İsfahan’daki Zayende Irmağı’nda düzenlenen protesto (EPA)

İran güvenlik güçleri, İsfahan’da yaşanan su kesintisini protesto etmek için toplanan göstericilere karşı göz yaşartıcı gaz kullandı. Göstericiler polise taş atarak ve polis motosikletini yakarak karşılık verdi.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre İsfahan’da suları çekilen Zayende Irmağı’nda yaklaşık 500 kişi protesto için bir araya geldi. Çiftçiler, ırmak suyunun Yezd eyaletine yönlendirilmesi nedeniyle bölgede kuraklık yaşandığını iddia ediyor.
Protestolarda İsfahan’dan Yezd’e su taşınması için kullanılan bir boru hattı ve iki buldozer imha edildi. Olay sonucunda Yezd’in birçok bölgesi su kesintisi yaşadı. Bölge halkı, 48 saat susuz kaldı.
Polis, taş ile karşılık veren göstericilere göz yaşartıcı gazla cevap verdi. Medyada yer alan haberlere göre bazı protestocular bir ambulansın camını kırarak bir polis motosikletini ve bazı ağaçları ateşe verdi.
Yetkililerin, bölgedeki çiftçilere 50 milyon metreküp su dağıtacağı bildirildi. Ancak buna rağmen, yetkililerin sosyal medyada ‘şüpheli ve düşmanca açıklamalar’ olarak nitelendirdiği paylaşımlardan sonra yüzlerce kişi nehir kenarında bir araya geldi.
Şiddetli kuraklık yaşanan İsfahan’da halk neredeyse her gün gösteri düzenliyor.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Kasım ayının başlarında İsfahan, Yezd ve Semnan eyaletlerinin yetkilileri ile bir araya gelip su sorunlarının çözülmesi için çalışılacağı sözü vermişti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.