Irak Başbakan Kazimi’ye yönelik suikast girişiminde deliller karartılıyor

Irak güvenlik güçlerinin, Kazimi’ye yönelik suikast girişimi faillerinin parmak izlerini sakladıklarından şüpheleniliyor. Soruşturma komitesi “önemli ipuçları” topladı ve dışarıdan uzmanların yardımına kapı araladı

Parmak izleri alınmadan güvenlik güçleri tarafından imha edilen mühimmat
Parmak izleri alınmadan güvenlik güçleri tarafından imha edilen mühimmat
TT

Irak Başbakan Kazimi’ye yönelik suikast girişiminde deliller karartılıyor

Parmak izleri alınmadan güvenlik güçleri tarafından imha edilen mühimmat
Parmak izleri alınmadan güvenlik güçleri tarafından imha edilen mühimmat

Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım el-Araci, kendi öncülüğünde Başbakan Mustafa Al-Kazimi'ye yönelik suikast girişimini soruşturmak üzere oluşturulan komitenin, suikast sürecini kanıtlayan delil ve belgeler dahil önemli bilgilere ulaşıldığını ancak faillere ulaşılamadığını duyurdu.
Araci, Bağdat'ta düzenlenen bir basın toplantısında yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Komite, Kazimi’ye yönelik saldırıda kullanılan patlayıcıları ve diğer delillerden sorumlu iki askerin saldırıda kullanılan materyaller üzerindeki parmak izlerini almadan imha etmesini şaşkınlıkla karşıladı dedi”.
Araci, “suikast girişiminde kullanılan mühimmatı imhadan sorumlu iki askerin tutuklanarak İçişleri Bakanlığı'na sevk edildiğini” ve “komisyonun elinde gerçeğe ulaşmak için önemli ipuçları olduğunu ve soruşturmanın doğru sonuçlanabilmesi için yeterli süre verilmesi gerektiğini” ifade etti. Yetkili, Kazimi'nin evine yapılan iki füzeli saldırının, Başbakan'ın hayatını doğrudan hedef aldığını doğrularken, ikinci gün Başbakan'ın evinin çatısında patlamayan ikinci bir bombanın bulunduğunu açıkladı.
Araci, “evi hedef alan uçağın koordinatlarının elde edildiğini” belirterek, “saldırı, biri Kazimi'nin evinin çatısına, diğeri ise avlusuna olmak üzere iki füze atılarak gerçekleştirilmiştir” dedi. Ayrıca saldırının iki insansız hava aracı tarafından gerçekleştirilmesi nedeniyle komitenin önemli uzmanları ağırladığına dikkat çekti.
Söz konusu yetkili, özellikle İran yanlısı milisler tarafından gerçekleştirildiğinden şüphelenilen suikast girişimini sorgularken ortaya çıkabilecek siyasi tartışmalar hakkında şu ifadeleri kullandı: “Soruşturma komitesi olayla ilgili kanıtı olanlardan bunları sunmalarını istiyor. Bu konuda herhangi bir siyasi tartışmadan uzağız.” Araci “komitenin, hiçbir baskı olmadan vatani görevini yerine getirmekte” olduğunu vurguladı.
Araci, belirli birilerine yönelik suçlama olup olmadığına dair “soruşturma komitesinin henüz bir kişi veya kuruluşu suçlamadığını ve soruşturma için daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu” söyledi. Ayrıca “Başbakan’ın, soruşturma komitesinin tarafsız ve profesyonel olmasını ve ülke menfaatinin göz önünde bulundurulmasını tavsiye ettiğini” belirtti. Yabancı ülkelerin veya tarafların komitenin çalışmalarına müdahale edip etmemesi hakkında yetkili, “komitenin şu ana kadar herhangi bir yabancı gücün yardımına ihtiyaç duymadığını” söylerken “kardeş ve dost ülkelerin, gerçeği ortaya çıkarma konusunda yardımlarını reddetmediğini” ifade etti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.