"Kıyamete hazırlık" başladı: İnsanlığın karakutusu inşa ediliyor

Yatay şekilde yerleştirilecek 10 metre uzunluğundaki yapının inşaatı, 2022'nin ilk aylarında tamamlanacak (earthsblackbox.com)
Yatay şekilde yerleştirilecek 10 metre uzunluğundaki yapının inşaatı, 2022'nin ilk aylarında tamamlanacak (earthsblackbox.com)
TT

"Kıyamete hazırlık" başladı: İnsanlığın karakutusu inşa ediliyor

Yatay şekilde yerleştirilecek 10 metre uzunluğundaki yapının inşaatı, 2022'nin ilk aylarında tamamlanacak (earthsblackbox.com)
Yatay şekilde yerleştirilecek 10 metre uzunluğundaki yapının inşaatı, 2022'nin ilk aylarında tamamlanacak (earthsblackbox.com)

Bilim insanları Avustralya'nın Tazmanya adasında "Dünya'nın Karakutusu" adı verilen bir yapı inşa ediyor.
Devasa çelik monolit, uçak kazalarında felakete neyin yol açtığına dair bilgi edinmek için kullanılan karakutulardan ilhamla tasarlanıyor.
Benzer şekilde bu yapı da iklim krizinin sebebiyet vereceği "kıyametten" sonra insanlara ne olduğunu ve nelerin ters gittiğini anlatacak ipuçlarına ev sahipliği yapacak.
Söz konusu monolitte Güneş enerjisiyle çalışan sabit diskler yer alacak. Bu disklerin her biri dünyanın karşı karşıya olduğu en kasvetli sorunlarla ilgili gerçek zamanlı bilimsel güncellemeler ve analizlerle dolacak.
Böylelikle iklim değişikliği, türlerin yok oluşu, çevre kirliliği ve bunların sağlık üzerindeki etkileriyle ilgili bilgilerin tümü kayıt altına alınacak. 
Proje, Tazmanya Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, pazarlama ajansı Clemenger BBDO ve sanat kolektifi The Glue Society'nin işbirliğiyle geliştiriliyor.
Araştırmacılar bu projede, yok oluştan sonra yeniden evrimleşecek veya Dünya'yı ziyaret edecek zeki canlılara ya da hayatta kalmayı başarabilecek insan gruplarına 21. yüzyılda insanlığın başına neler geldiğini anlatmayı amaçlıyor.
Projenin internet sitesinde, "Yaşam tarzımızı büyük ölçüde değiştirmezsek, iklim değişikliği ve diğer insan kaynaklı tehlikeler uygarlığımızın çökmesine neden olacak" ifadeleri yer alıyor:
"Dünya'nın Karakutusu bu felakete doğru attığımız her adımı kaydedecek. Gezegenimizin sağlık durumuna ilişkin yüzlerce veri sürekli olarak toplanacak ve gelecek nesiller için güvenli bir şekilde saklanacak."
Clemenger BBDO'nun yaratıcı direktörü Jim Curtis de projeyi şöyle açıklıyor:
"Fikir şu: Dünya medeniyetleri iklim değişikliği sonucunda çökerse, bu yok edilemez kayıt cihazı geriye kalanların bundan ders çıkarması için orada olacak."
Monolit yaklaşık 7 santimetre kalınlığında çelikten inşa edilecek. İçeride, kutunun çatısındaki güneş panellerinin desteklediği internet bağlantılı depolama aygıtlarından oluşan bir sistem yer alacak.
Glue Society'nin kurucu ortağı Jonathan Kneebone, "Hepimizden uzun yaşaması için tasarlandı" diyor:
"En iyisi de elektrik şebekeleri kapanırsa bu kutu hala çalışacak."
Söz konusu proje, aslında Norveç'teki benzer bir yapıyı çağrıştırıyor. "Kıyamet Günü Kasası" diye bilinen Svalbard Küresel Tohum Kasası adlı bu yapıda dünyadaki tüm tohumlardan örnekler yer alıyor.
Bu yapı da doğadaki tahribatın bitki örtüsünün dengesini bozacağı öngörüsüyle inşa edilmişti. Tohumların korunmasıyla gelecekte sürdürülebilir tarımın yeniden tahsis edilmesi amaçlanıyor.
Independent Türkçe, ScienceAlert, Futurism



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT