Kovid-19, İspanyol Gribi gibi endemik bir hastalığa dönüşür mü?

Stockholm’de müşterilerle dolu bir kafenin önünde maskeli bir kadın yürüyor (AFP)
Stockholm’de müşterilerle dolu bir kafenin önünde maskeli bir kadın yürüyor (AFP)
TT

Kovid-19, İspanyol Gribi gibi endemik bir hastalığa dönüşür mü?

Stockholm’de müşterilerle dolu bir kafenin önünde maskeli bir kadın yürüyor (AFP)
Stockholm’de müşterilerle dolu bir kafenin önünde maskeli bir kadın yürüyor (AFP)

Tarihsel olarak, çoğu pandemi 2 ila 3 buçuk yıl arasında sürdü. Pandemik virüsler zamanla tipik olarak mutasyona uğrar ve daha düşük, daha yönetilebilir seviyelerde dolaşan endemik bir hastalığa dönüşür.
1918-1920 yıllarında yaşanan İspanyol Gribi için durum buydu ve bazı virologlar bunun yeni tip koronavirüse (Kovid-19) neden olan SARS-CoV-2 virüsü ile de yaşanabileceğini umuyor.
Healthline sitesine göre ilk veriler, koronavirüsün mutasyona uğrayan varyantı Omikron’un potansiyel olarak benzersiz mutasyon koleksiyonunun yanı sıra dünya genelinde bağışıklığın oluşması nedeniyle daha hafif enfeksiyonlara neden olabileceğini düşündürüyor.
Uzmanlar genellikle virüslerin daha az tehlikeli hale gelmek için mutasyona uğradığına inansa da, bunun şu anda koronavirüs ile gerçekleştiği yüzde 100 garanti değil.
Ayrıca 2021 ve 1918 arasındaki büyük farklılıklar, şu anda erişimimiz olan aşılar, küresel seyahat, veriler ve tedaviler bu pandeminin gidişatını önemli ölçüde etkileyecek.
ABD’deki Case Western Reserve Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar bölümünde profesör olan Keith Armitage, “Yıllar içinde İspanyol Gribi’nin şiddetinin azalması, muhtemelen sürü bağışıklığı ve virüsün mutasyona uğrayarak daha az şiddetli bir hastalık üretmesinin bir kombinasyonundan kaynaklanmaktadır” dedi.
Armitage, “Virüslerin biyolojik olarak nasıl davrandığını düşünürseniz, yaşama nedenleri çoğalmak ve yayılmaktır, virüsün ev sahibini öldürmesinin gerçekten hiçbir avantajı yoktur” diye ekledi.
Profesöre göre, bir virüsün yapmak istediği, bir konağa bulaşmak ve bulaşıcı olmaktır, böylece başka bir konakçıya bulaşabilir ve yayılmaya devam edebilir.
Bu sürecin bir parçası olarak, solunum yolu virüsleri sıklıkla mutasyona uğrar ve daha az öldürücü hale gelir ve dolayısıyla daha az ciddi bir sağlık sorunu olur.
Peki, İspanyol Gribi gibi Kovid-19 da bir gün bitecek mi?
Armitage bu soruya, “Umut şu ki, pandeminin ortadan kalkmaması halinde, oldukça bulaşıcı olan ancak çok fazla klinik hastalık üretmeyen yeni varyantların ortaya çıkmasıdır” diyerek yanıt verdi.



Selanik'te antik ve modern dönemi birleştiren metro hattı açılıyor

Selanik'te yeni açılacak hattın istasyonlarında, tarihi alanlar halka açılıyor (AP/Giannis Papanikos)
Selanik'te yeni açılacak hattın istasyonlarında, tarihi alanlar halka açılıyor (AP/Giannis Papanikos)
TT

Selanik'te antik ve modern dönemi birleştiren metro hattı açılıyor

Selanik'te yeni açılacak hattın istasyonlarında, tarihi alanlar halka açılıyor (AP/Giannis Papanikos)
Selanik'te yeni açılacak hattın istasyonlarında, tarihi alanlar halka açılıyor (AP/Giannis Papanikos)

Selanik'in geçmişle geleceği buluşturan yeni metro hattında, antik dönemlerden kalma arkeolojik bulgular sergilenecek. 

Yunanistan'ın en büyük ikinci şehrindeki metro hattı çalışmaları 2003'te başlamıştı. 20 yıldan uzun süren inşaatta Antik Yunan'dan Osmanlı dönemine kadar uzanan pek çok alan ve tarihi eser keşfedildi. 

Kültürel hazinenin korunması adına tünellerin daha derine kazılması gerektiği için maliyet artmış ve gecikmeler yaşanmıştı. 

Bu eserlerin bir kısmı, metro sisteminin 30 Kasım'da açılacak 13 istasyonluk ilk hattı boyunca sergilenecek. 

Yunanistan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Hristos Staikuras, 22 Kasım Cuma günü yaptığı basın açıklamasında "Bu proje, arkeolojik mirası metro altyapısıyla bütünleştirerek antik ve modernin olağanüstü bir karışımını sunuyor" dedi.

İnsanların binlerce yıldır yaşadığı bölgedeki çalışmalarda Antik Roma'dan kalma bir caddenin yanı sıra Antik Yunanların mezarlıkları ve su sistemleri ortaya çıkarılmıştı. Ayrıca Bizans ve Osmanlı dönemini de kapsayan onbinlerce tarihi eser bulunmuştu. 

Sergilenecek eserler arasında Romalıların mermer kaplı caddesi de yer alıyor.

Staikuras "Projede ciddi gecikmeler ve pek çok güçlük yaşandı; 300 binden fazla arkeolojik bulgu keşfedildi ve bunların çoğu şu anda ana hat boyunca çeşitli istasyonlarda sergileniyor" dedi.

Sürücüsüz araçların kullanılacağı hat boyunca, peronu raylardan ayıran güvenlik kapıları da yer alıyor. 

Yetkililer iki hatlı metro sisteminin halihazırda 3 milyar euroya mal olduğunu söylüyor. Büyük bir kısmı tamamlanan ikinci hat üzerindeki çalışmaların gelecek yıl sona ermesi bekleniyor. 

Independent Türkçe, AP, Arkeofili