Avustralya'da pencerelere çarpan papağanların çürük mangoyla sarhoş olduğu anlaşıldı

"Pencerelere çarpma, öylece yerde oturma, uçamama ve kedilere ve diğer yırtıcı hayvanlara karşı savunmasız kalma gibi ilgili birkaç vakaya şahit olduk"

Latince adı Aprosmictus Erythropterus olan kırmızı kanatlı papağanlar Avustralya ve Yeni Gine'ye özgü (Wikimedia Commons)
Latince adı Aprosmictus Erythropterus olan kırmızı kanatlı papağanlar Avustralya ve Yeni Gine'ye özgü (Wikimedia Commons)
TT

Avustralya'da pencerelere çarpan papağanların çürük mangoyla sarhoş olduğu anlaşıldı

Latince adı Aprosmictus Erythropterus olan kırmızı kanatlı papağanlar Avustralya ve Yeni Gine'ye özgü (Wikimedia Commons)
Latince adı Aprosmictus Erythropterus olan kırmızı kanatlı papağanlar Avustralya ve Yeni Gine'ye özgü (Wikimedia Commons)

Avustralya'daki papağanların çürümüş mangoları emerek sarhoş olduğu, bu nedenle bazılarının kaza yaparak veya zehirlenerek öldüğü ifade edildi.
Broome Veteriner Hastanesinden Paul Murphy, geçen hafta etanol zehirlenmesi belirtileri gösteren en az 6 sarhoş kuşun kliniğe getirildiğini söyledi. Veteriner, pek çok kuşun kliniğe gelmeden öldüğünü belirtti.
Ülkenin özellikle de Kimberley bölgesinde mango mevsimi sona ererken yere düşen birçok meyve şu anda güneşte çürüyor. Bu fermantasyon sürecinin sonunda etanol yan ürün olarak ortaya çıkıyor.
İçkilerde kullanılan tek alkol türü olan etanol, özellikle şeker bakımından zengin, çürümüş mangolarda yüksek düzeyde bulunuyor. Bölgedeki bazı kırmızı kanatlı papağanlar işte bu kimyasal nedeniyle zehirleniyor.
Veteriner Murphy, "Şimdiye kadar toplamda 6 tane gördük ama ne yazık ki birçoğu kliniğe gidemiyor çünkü insanlar onları bulmadan önce ölüyor" diye ekledi.

"Genellikle birkaç gün acı çekiyorlar. Epey uyuşuklar ve beslenme bozukluğunun çeşitli aşamalarında oluyorlar."
Öte yandan veteriner, bazı durumlarda kuşların alkolün doğrudan bir sonucu olarak değil, ikincil nedenleri yüzünden öldüğünü aktardı.
Buna göre kuşlardan bazıları hareket edemeyecek kadar halsiz olabiliyor veya alkolün etkisi altında uçarken kaza yapabiliyor.

"Pencerelere çarpma, öylece yerde oturma, uçamama ve kedilere ve diğer yırtıcı hayvanlara karşı savunmasız kalma gibi ilgili birkaç vakaya şahit olduk."
Kırmızı kanatlı papağanların çürüyen mangolardan en çok etkilenen kuş olmasının nedeni bilinmiyor.
Ancak türün bu denli ağır etkilenmesinin nedeni söz konusu meyvedeki alkol oranının diğer meyvelere kıyasla çok daha yüksek olması.
Batı Avustralya Üniversitesi, Moleküler Bitki Biyolojisi Bölümü’nden Doç. Dr. Michael Considine, "Mangolar özellikle benzersizdir. Çünkü çok şekerliler ve yüksek düzeyde alkol üretebilirler" diye konuştu:
"Oysa diğer tropik meyveler o kadar yoğun ve sulu değil."
Considine, bu meyvelerin insanlar için herhangi bir risk oluşturmadığını da söyledi. Bilim insanına göre halkın bu denli çürümüş bir meyveyi yemesi pek mümkün değil.
Çürüyen meyvelerin keskin bir kokusu olduğunu söyleyen Considine, sözlerini şöyle noktaladı:
"İnsanlar meyve yerken, kayda değer düzeyde alkol üreten bir mangoyu ayırt edebilir."
 
Independent Türkçe, Australian Broadcasting Corporation, VICE



NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Çin'in uzay ajansı, geçen hafta Ay'a iniş yapan uzay aracı denemesini erken gerçekleştirmesinin ardından yaptığı açıklamada, ülkenin 2030'a kadar Ay'a ayak basma planlarının testlerin programa uygun ilerlemesiyle yolunda gittiğini söyledi.

Asya devinin Ay'a astronot indirme takvimi, NASA'nın 2027'ye kadar ertelenen Artemis II mürettebatlı görevinin takviminin hâlâ gerisinde.

SCMP'nin haberine göre Çin uzay ajansı geçen hafta Mengzhou yeni nesil yeniden kullanılabilir uzay aracı prototipinin ve Lanyue ay yüzeyine iniş aracının başarılı bir şekilde denendiğini duyurdu ve bunların geliştirilmesinin "sorunsuz ilerlediğini" ekledi.

Uzay ajansı ilerleyen aylarda ülkenin üç aşamalı süper ağır roketi Uzun Yürüyüş 10'un yanı sıra Mengzhou uzay aracının da güvenlik ve güvenilirliğini test etmeyi planlıyor.

dcfgthy
Ay'a iniş aracı (CNSA)

Mengzhou'da iki modül var. Biri Dünya'ya dönecek, diğeriyse uzaydayken yaklaşık 6 astronottan oluşan mürettebata itiş gücü, güç ve yaşam desteği sağlayacak bir harcanabilir modül.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı (CMSA) Müdür Yardımcısı Lin Xiqiang, "Uzun Yürüyüş 10 ve Mengzhou uzay araçları planlandığı gibi prototip geliştirme ve test çalışmalarını yürütüyor" dedi.

Diğer yer testlerinde de uzay aracının fırlatma arızası durumunda mürettebatı güvenli bir yere götürmek için geliştirilen acil kaçış sistemleri değerlendirilecek.

Daha önceki raporlarda uzay ajansı, uzay aracının 2027-2028 civarında mürettebatlı uçuş kabiliyetine ulaşmasını beklediğini söylemişti.

CMSA Müdür Yardımcısı, "İnsanları planlandığı gibi Ay'a fırlatmak için sağlam bir temel oluşturmak üzere tüm testlerin başarıyla tamamlanmasını sağlamak adına çaba göstereceğiz" dedi.

Öte yandan NASA'nın Ay yüzeyine yönelik Artemis III mürettebatlı görevi bir dizi gecikmeyle karşı karşıya.

Hem Çin hem de Amerikan görevleri, üs kurmak için kritik bir kaynak olan su-buz açısından zengin olduğu düşünülen Ay'ın güney kutbuna yakın bir yere iniş yapmayı hedefliyor.

NASA aralık ayında, Orion uzay aracının ısı kalkanında sorunlar keşfedilmesinin ardından Ay'a ayak basma görevinin 2027 ortalarına erteleneceğini duyurmuştu.

Yapılan kapsamlı testler, uzay aracının ısı kalkanındaki malzemenin beklenenden farklı aşındığını ortaya koymuştu.

Orion, Dünya atmosferinden geçerken ısı kalkanının, yaklaşık 2 bin 760 santigrat derece sıcaklığa karşı mürettebata termal koruma sağlaması gerekiyordu.

Amerikan uzay ajansı, uzay aracının mürettebatı güvende tutabilmesini sağlamak için Orion'un yörüngesindeki değişiklikleri ve ısı kalkanındaki geliştirmeleri test ediyor.

NASA'nın Keşif Sistemleri Geliştirme Misyon Müdürlüğü'nden sorumlu yönetici yardımcısı Catherine Koerner, "Görev planlarımızda yapılan güncellemeler, Ay'daki hedeflerimize güvenli bir şekilde ulaşabilmemizi ve mürettebatlı Mars görevleri için gereken teknolojileri ve kabiliyetleri geliştirebilmemizi sağlama yolunda olumlu bir adım" dedi.

Independent Türkçe