Vücudunu kullanamayan ALS hastası, beyin çipi sayesinde tweet attı

Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
TT

Vücudunu kullanamayan ALS hastası, beyin çipi sayesinde tweet attı

Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)
Philip O'Keefe, ALS yüzünden pek çok motor fonksiyonunu kaybetti (Twitter/@tomoxl)

Amyotrofik lateral skleroz (ALS) hastası Philip O'Keefe, takılan çip sayesinde sadece beynini kullanarak birkaç tweet attı.
62 yaşındaki O'Keefe, 23 Aralık'ta attığı tweet'lerde şöyle yazdı:
"Selam dünya! Kısa tweet. Büyük ilerleme.
Tuşa basmaya veya sese gerek yok. Bu tweet'i sadece düşünerek oluşturdum.
İnsanların, düşünceleriyle tweet atmasının yolunu açmayı umuyorum."

Mesajlar, Stentrode adlı beyin çipini geliştiren Avustralya merkezli Synchron'ın CEO'sunun hesabından atıldı. Ayrıca O'Keefe, gelen bazı tweet'lere cevap verdi.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi, Synchron'ın teknolojisini gönüllüler üzerinde test etmesine temmuzda onay vermişti.
Şirket, beyin bilgisayar arayüzü (brain-computer interface-BCI) aracılığıyla sosyal medyada ilk kez düşünceyle mesaj paylaşıldığını açıkladı.
Şirketin CEO'su Thomas Oxley de tweet'lerin BCI teknolojisi için önemine dikkat çekti:
"Tweet'ler, BCI'nın felç sebebiyle işlevsel bağımsızlıklarının çoğunu kaybetmiş Phil gibilerine verdiği umudu ve özgürlüğü gösteriyor."
O'Keefe, beyin çipini bir süredir kullanıyor. "Bu teknolojiyi ilk duyduğumda bana ne kadar bağımsızlık kazandırabileceğini anlamıştım" diyen adam şöyle konuştu:
"Sistem çok şaşırtıcı. Bisiklete binmeyi öğrenmeye benziyor. Biraz pratik gerekiyor. Ancak bir kez becerdiğinizde doğal hale geliyor."
O'Keefe artık e-posta gönderebildiğini, alışveriş yapabildiğini ve düşüncelerini paylaşabildiğini söyledi.
Synchron, beyin implantı alanında Elon Musk'ın Neuralink'iyle yarışıyor. Tesla ve SpaceX CEO'su, söz konusu teknolojiyle felçlilerin yürümesinin mümkün kılınacağını, Alzheimer'la Parkinson gibi hastalıkların tedavi edilebileceğini öne sürüyor.
Independent Türkçe, Futurism, Businesswire



İkiye bölünse bile çalışmaya devam eden batarya üretildi

Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
TT

İkiye bölünse bile çalışmaya devam eden batarya üretildi

Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)
Esnek bataryanın kesilmesine rağmen çalışması dayanıklılıkta yeni bir adıma işaret ediyor (ACS Energy Letters)

İkiye katlansa veya bölünse bile çalışmaya devam eden batarya geliştirildi. 

Lityum iyon bataryalar, akıllı telefonlardan elektrikli araçlara kadar pek çok alanda kullanılıyor. Ancak alev almaya yatkın olmaları nedeniyle bilim insanları farklı seçenekleri araştırıyor. 

Bu çalışmalarda öne çıkan seçeneklerden biri de lityum sülfür bataryalar. Daha güvenli olması beklenen bu cihazlar ayrıca yüksek enerji yoğunluğu sunma ve ucuza mal edilme potansiyeliyle de öne çıkıyor.

Ancak lityum sülfür bataryalar, bütün bu artılarına rağmen uzun ömürlü değil. Bu bataryaları yüksek sıcaklıkta kararlı halde tutmak için karbonat bazlı elektrolit kullanılması öneriliyor.

Fakat katottaki sülfür, elektrolit içinde çözünmeye devam ederek katı bir çökelti oluşturuyor ve bataryanın kapasitesini düşürüyor. 

Çin Elektronik Bilimi ve Teknolojisi Üniversitesi'nden araştırmacılar, katot ve elektrolit arasına bir katman daha koymanın bu sorunu çözeceğinden yola çıkarak farklı maddelerle deneyler yürüttü. 

Bulgularını hakemli dergi ACS Energy Letters'ta 13 Eylül'de yayımlayan ekip, poliakrilik asidin sülfür-demir batarya katotlarında en iyi sonucu veren kaplama olduğunu saptadı.

Araştırmacılar bu kaplamayla hem esnek ve düz bir batarya olan kese pil hem de düğme pil prototipi üretti. 

Kese pil, 100 şarj-deşarj döngüsü boyunca herhangi bir bozulma belirtisi olmadan çalıştı. Ayrıca batarya ikiye katlandığında veya kesildiğinde de güç sağlamaya devam etti.

Çalışmaya liderlik eden Liping Wang, Interesting Engineering'e yaptığı açıklamada "Batarya, benzersiz tasarımı sayesinde kesildikten sonra da çalışmaya devam ediyor; iletken ağ fiziksel hasardan sonra bile sağlam kalıyor" diyerek ekliyor:

Bu muhtemelen mekanik kopmaya rağmen iyon ve elektron akışına izin veren sağlam ve esnek bir bağlayıcı sistem ya da yapısal tasarımdan kaynaklanıyor. İletken yollar, kesilme sırasında tamamen koparılmadığı için devre işlemeye devam ediyor.

Düğme pil ise 300 şarj-deşarj döngüsünün ardından kapasitesinin yüzde 72'sini korumayı başardı. 

Daha sonra kaplamayı diğer metallerden yapılmış katotlarda test eden ekip, lityum molibden ve lityum vanadyum batarya üretti. Bu piller de 300 şarj-deşarj döngüsü boyunca kapasitesini korudu.

Bulgular, sadece lityum sülfür bataryaların değil başka türden metallerle yapılanların da kaplamayla uzun ömürlü ve güvenli hale getirilebileceğine işaret ediyor.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, Cosmos Magazine, EurekAlert, ACS Energy Letters