Uzayda istasyon çalışmaları sıkı şekilde devam ediyor. Halihazırda insanlığa hizmet veren Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (UUİ) haricinde alçak Dünya yörüngesinde pek çok istasyon kurulmaya uğraşıyor.
Örneğin Çin'in Tiangong Uzay İstasyonu'ndaki taykonotlar çalışmalarını sürdürüyor.
Dünyanın en zengin ikinci ismi Jeff Bezos'un şirketi Blue Origin de Orbital Reef (Yörünge Resifi) adlı istasyon için kollarını sıvadı.
Peki neden Ay'da uzay istasyonu kurulmuyor? Birleşik Krallık'taki Nottingham Trent Üniversitesi'nden fizikçi Ian Whittaker, bu soruya yanıt verdi.
Whittaker, "Bunun nedenlerinden biri, Ay'a çok sık insan göndermememiz" dedi. Zira şimdiye kadar Ay'a sadece 6 kez astronot gönderildi. Bunlar, NASA'nın 1969-1972 arasındaki Apollo görevlerinin bir parçasıydı.
Görevlerde Saturn V adlı artık üretilmeyen son derece güçlü bir roket kullanıldı:
"Bu, bırakın Ay'da uzay istasyonu inşa etmeyi şu anda insanları oraya götürecek kadar bile güçlü bir roketimiz olmadığı anlamına geliyor."
Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX, astronotları Ay'a götürebilecek güçlü roketler geliştirmeyi sürdürüyor. NASA da Artemis programı kapsamında insanları 1972'den beri kimsenin ayak basmadığı Ay'a geri götürmek için SpaceX'le çalışıyor.
Ancak Whittaker, "Ay'a kısa bir yolculukla orada uzay istasyonu inşa etmek arasında büyük bir fark var" dedi. Uzay istasyonu inşasının son derece zor olduğunu vurguladı.
Fizikçiye göre bunun bir yolu, istasyonu Dünya'da parçalar halinde inşa edip Ay'a götürerek orada birleştirmek. UUİ de buna benzer bir şekilde inşa edilmişti.
Ancak UUİ, Dünya'dan yaklaşık 400 kilometre, Ay ise 384 bin kilometre uzakta:
"Ay'a yapılacak her yolculuk yaklaşık üç gün sürer ve son derece fazla yakıt gerektirir."
Whittaker bu durumun iklim kriziyle boğuşan dünya için bir sorun olduğunu söyledi.
Gıda ve enerji
Bir uzay istasyonundaki astronotların en önemli ihtiyaçları arasında gıda, ekipman için elektrik ve solunabilir hava var. Uzay şartları gıda için çok zorlu. Bilim insanlar uzayda nasıl sebze yetiştirilebileceği üzerine çalışmalarını sürdürüyor. Örneğin UUİ'de biber yetiştiriliyor.
Öte yandan Ay'da güç elde etmek de epey zor. Whittaker'a göre güneş enerjisi en iyi yol. Ancak Ay kendi etrafında 28 günde dönüyor. Bu da sabit konumdaki uzay istasyonunun 14 gün ışık alacağı, daha sonra 14 gün karanlıkta kalacağı anlamına geliyor.
Independent Türkçe, The Conversation, CNET
