Bir milyar Güneş gücündeki enerjiyi uzaya püskürten "kozmik canavar" tespit edildi

Magnetarlar, nötron yıldızına dönüşebileceği kadar kütleye sahip bir yıldızın içine doğru çöküp patlamasıyla oluşuyor (NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi)
Magnetarlar, nötron yıldızına dönüşebileceği kadar kütleye sahip bir yıldızın içine doğru çöküp patlamasıyla oluşuyor (NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi)
TT

Bir milyar Güneş gücündeki enerjiyi uzaya püskürten "kozmik canavar" tespit edildi

Magnetarlar, nötron yıldızına dönüşebileceği kadar kütleye sahip bir yıldızın içine doğru çöküp patlamasıyla oluşuyor (NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi)
Magnetarlar, nötron yıldızına dönüşebileceği kadar kütleye sahip bir yıldızın içine doğru çöküp patlamasıyla oluşuyor (NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi)

Gökbilimciler "kozmik canavar" diye diye niteledikleri bir nötron yıldızında şiddetli bir patlamanın meydana geldiğini tespit etti.
Patlama, Güneş'in ancak 100 bin yılda oluşturabileceği kadar enerjiyi uzaya püskürdü.
İspanya'daki Valencia Üniversitesi Görüntü İşleme Laboratuvarı'nda geliştirilen bir yapay zeka sistemi sayesinde yapılan gözlem, enerji püskürmesinin saniyenin onda biri gibi kadar kısa bir sürede meydana geldiğini ortaya koydu.
Magnetar diye bilinen bu yıldız türü, son derece güçlü bir manyetik alana sahip bir nötron yıldızı. Magnetarlardaki patlamalar genellikle hiçbir uyarı vermeden gerçekleşiyor. Bu nedenle gökbilimcilerin bunları bulması ve incelemesi zor oluyor.
Ancak 41 bilim insanından oluşan bir araştırma ekibi, artık bu parlamalardan birini yakalamayı ve magnetarın saldığı enerjiyi hesaplamayı başardı. Nadiren gözlemlenen bu kozmik olaya GRB 2001415 adı verildi.
Gökbilimciler, bu tür patlamaların yıldızın manyetosferindeki dengesizliklerden veya kabuklarında meydana gelen bir tür "depremden" kaynaklandığını tahmin ediyor.
Bir yıldızın kendi içine çökmesiyle oluşan yoğun nötron yıldızlarının kütlesi, Güneş'in yaklaşık 1,3 ila 2,5 katına denk geliyor. Magnetarlar ise diğer nötron yıldızlarından bin kat güçlü manyetik alanlara sahip sıradışı yıldızlar.
Çalışmanın başyazarı Alberto J. Castro-Tirado, "Magnetarlar aktif olmadığı durumda bile Güneşimizden 100 bin kat daha parlak olabilir" diye konuştu:
"Fakat incelediğimiz parlama olayında (GRB2001415) salınan enerji, Güneş'in 100 bin yılda yaydığı enerjiye eşdeğer."
Bu kısa patlamanın meydana geldiği magnetar, Dünya'dan yaklaşık 13 milyon ışık yılı uzaklıktaki Heykeltıraş Galaksisi'nde yer alıyor.
Hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan araştırmanın ortak yazarı Victor Reglero, söz konusu yıldızı "gerçek bir kozmik canavar" diye niteledi:
"Bu magnetar, bir milyar Güneş'in gücüyle uzay boşluğuna doğru bağırarak kozmik yalnızlığından çıkmaya karar vermiş gibi."
Bilinen yaklaşık 3 bin nötron yıldızı arasından yalnızca 30 kadar magnetar tanımlanabildi. GRB2001415 bugüne kadar tespit edilen en uzak magnetar patlaması oldu.
Independent Türkçe, Livescience, SciTechDaily



Belge: Zuckerberg, potansiyel tekel davası beklentisiyle Instagram'ı Meta'dan ayırmayı düşündü

Meta CEO'su Mark Zuckerberg (AFP)
Meta CEO'su Mark Zuckerberg (AFP)
TT

Belge: Zuckerberg, potansiyel tekel davası beklentisiyle Instagram'ı Meta'dan ayırmayı düşündü

Meta CEO'su Mark Zuckerberg (AFP)
Meta CEO'su Mark Zuckerberg (AFP)

Meta CEO'su Mark Zuckerberg dün, ABD'de görülen antitröst davasında önemli bir itirafta bulundu ve Instagram'ı, şirketinin o sırada Facebook'un amiral gemisi uygulaması için oluşturmaya çalıştığından “daha iyi” fotoğraf özelliğine sahip olduğu için satın aldığını söyledi.

Bu itiraf, ABD antitröst yetkililerinin Meta'nın potansiyel rakiplerini satın almayı ya da yasadışı bir şekilde tekelini sürdürmek için onları pazarın dışına itmeyi amaçlayan bir strateji kullandığı yönündeki suçlamalarını destekliyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre bu itiraf, ABD Federal Ticaret Komisyonu'nun Meta'nın Instagram ve WhatsApp gibi yüksek değerli varlıklar üzerindeki kontrolünü çözmeye çalıştığı dönüm noktası niteliğindeki davada Zuckerberg'in ifadesinin ikinci gününde geldi.

Washington DC'de dün görülen dava sırasında ortaya çıkan belgeler, Zuckerberg'in potansiyel bir tekel davası beklentisiyle 2018 yılında Instagram'ı şirketten ayırmayı düşündüğünü gösterdi. Başkan Donald Trump'ın ilk döneminde açılan dava, yeni yönetimin teknoloji devleriyle mücadele etme vaatlerinin bir testi olarak görülüyor.

Federal Ticaret Komisyonu'nun o dönemde Instagram'ın hızlı büyümesinin o zamanki adıyla Facebook olan Meta için olumsuz yansımaları olabileceğini düşünüp düşünmediğini sorduğu Zuckerberg, Instagram'ın, Facebook'un geliştirmekte olduğundan daha iyi bir fotoğraf özelliğine sahip olduğunu düşündüğünü söyledi.

Zuckerberg şöyle dedi: "Telefonun kamerasını kullanabilen bir uygulama geliştirirken, geliştirme ve satın alma arasındaki dengeyi analiz ediyorduk. “(Instagram'ın) bu konuda daha iyi olduğunu gördüm, bu yüzden satın almak daha iyi oldu.”

Zuckerberg ayrıca şirketin kendi uygulamalarını geliştirme girişimlerinin çoğunun başarısız olduğunu da kabul etti.