Arap Koalisyonu: Yemenlilerin birlik olması onları Sana'ya ulaştıracak

Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki dün Riyad'da basın toplantısında konuştu (Reuters)
Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki dün Riyad'da basın toplantısında konuştu (Reuters)
TT

Arap Koalisyonu: Yemenlilerin birlik olması onları Sana'ya ulaştıracak

Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki dün Riyad'da basın toplantısında konuştu (Reuters)
Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki dün Riyad'da basın toplantısında konuştu (Reuters)

Yemen'deki meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı, Yemenlileri birleştirmenin ve farklılıkları bir kenara bırakmanın onları Sana'ya ulaştıracağını ve böylece İran destekli Husi milislerinin pençesinden kurtulacaklarını söyledi.
Amalika Tugayları, ulusal ordu ve aşiret mensuplarının kazandığı Beyhan zaferinden sonra Şarku'l-Avsat'ın bundan sonraki aşamaya ilişkin sorusuna cevaben, Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki, “Yemenliler birleşirse Sana'ya ulaşacaklar. Yemen Ulusal Ordusu, sahildeki ortak kuvvetler, Amalika Tugayları, halk direniş güçleri ve aşiret mensupları arzu, kararlılık ve fedakarlık duygularına sahip. Bir de aralarındaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakırlarsa Sana'ya gidecekler. Ortak Kuvvetler olarak Yemen Ulusal Ordusu’nu destekliyoruz ve sivilleri korumaya ve Yemen'deki kardeşlerimizin yanında olmaya kararlıyız” ifadelerini kullandı.
Arap Koalisyonu sözcüsü Tuğgeneral Turki el-Maliki ve Ortak Kuvvetler Sivil Askeri Operasyonlar Dairesi Başkanı Tümgeneral Abdullah el-Habbabi dün Riyad'da düzenledikleri ortak basın toplantısında, “Husi milislerinin, güney Kızıldeniz ve Bab’ul Mendeb Boğazı'ndaki uluslararası ticaret ve nakliye hatlarını tehdit etmek için Hudeyde limanlarını askeri olarak kullandığını” ifade ettiler.
Tümgeneral Habbabi, Kızıldeniz'de Hudeyde, Salif ve Ras-İsa limanlarında bazı deniz ihlallerinin yaşandığını belirtti.
Habbabi, “Şu ana kadar Hudeyde'den denize indirilen bubi tuzaklı teknelerin sayısı 100'e ulaştı ve bu durum güney Kızıldeniz'de deniz seyrüseferini tehdit ediyor. Koalisyon bununla ilgileniyor. Koalisyon, 13 ticari gemi ihlaline ek olarak, tüm ticari gemileri ve petrol tankerlerini tehdit eden 248 deniz mayını konusunu da ele aldı. Bu durum, küresel ticaret için ciddi bir tehdit oluşturuyor” dedi.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) bandıralı Ravabi adlı kargo gemisinin Husiler tarafından kaçırılması ile ilgili konuşan Habbabi, “Ticari bir nakliye gemisi. Sokotra Adası’ndan Cizan Limanı’na yol alan bu gemi, adadaki bir Suudi Arabistan hastanesine malzeme taşıyor. Sahra hastanesinden gelen gemi ambulans araçları, tıbbi ekipman, iletişim ekipmanı, çadırlar, sahra mutfağı, sahra çamaşırhanesi ve aksesuarları ile teknik ve güvenlik desteği taşıyor. Gemiye uluslararası sularda taarruz planlanması yapıldı, bu balıkçı tekneleri tarafından gerçekleştirildi ve ardından gemi Salif limanına yönlendirildi” dedi.
Geçtiğimiz dönemde Güney Kızıldeniz'de ticari gemilere ve petrol tankerlerine yönelik çeşitli korsanlık eylemlerine de atıfta bulunan Habbabi, “Bunlardan en önemlisi Suudi Arabistan’a ait Rabigh 3’ün kaçırılması ve Yemen halkı için buğday taşıyan Türk gemisi Arsan ile Abkayk petrol tankerinin füzeyle hedef alınmasıdır” diye konuştu.
İran'ın tehdit edici operasyonların Hürmüz Boğazı'ndan Arap Denizi'ne taşındığını belirten Tuğgeneral Turki el-Maliki deniz mayınlarının, bubi tuzaklı teknelerin ve kıyı savunma füzelerinin hepsinin İran’a ait olduğunu kaydetti.
Maliki, "Husilerin askeri ve siyasi pazarlıklar çerçevesinde ticari gemilere yönelik korsanlık eylemleri yürüttüğüne ve bu eylemleri gerçekleştiren ve gemileri zorla kaçıran özel kuvvetlerinin olduğuna" dikkati çekti.
Koalisyon, ABD Hazinesi'nin yaptırımlar listesinde yer alan terörist Mansur es-Saadi liderliğindeki "Ravabi" gemisine geçtiğimiz günlerde el konulması eylemine katılan 10 kişinin isimlerini yayınladı. 
Tuğgeneral Maliki, koalisyonun yıllardır Husilerin limanları askeri olarak kullandığına dair bilgileri belgelediğini ancak Yemen halkının iyiliği için sabırlı davrandığını ve Husilerin reddettiği siyasi çözüm çabalarını desteklediğini dile getirdi.
Maliki, Husi liderlerine ait 23 şirketin petrol ticareti, kaçakçılık ve karaborsada satış yaptığından bahsetti ve bu yüzden limanların onlar için büyük önem arz ettiğini dile getirdi.  
Koalisyon, deneyler, testler, eğitim, donatma ve bubi tuzaklı tekneleri inceleme gibi faaliyetlere ilişkin fotoğraflar ve videolar göstererek Salif limanının askeri olarak kullanıldığını kanıtladı. Ayrıca limanın balistik füze depolama alanı ve askeri üretim atölyelerine dönüştürüldüğü de görüntülerde ortaya çıkıyor.
Koalisyon sözcüsü, Hudeyde limanıyla ilgili olarak, limanın İran balistik füzelerini parça parça almak için ana varış noktası olduğunu açıkladı. Ardından füzeler Devrim Muhafızları'nın gözetimi altında toplanarak liman içine yerleştirildi ve daha sonra ticari bir örtü altında Zimar, Sana ve Saada'ya nakledildi. Görüntüler ayrıca, Hudeyde limanında balistik füzelerin montajı için füze montajı atölyesi kurulduğunu ortaya koyuyor. 
Kızıldeniz'den geçen tüm İran gemilerinin askeri gemiler olduğunu ileri süren Maliki, “Ticaret gemileriyle hiçbir ilgileri yok, Bab’ul Mendeb ve Kızıldeniz'deki ticaret gemilerine saldıran Husilerle bir bağlantıları var” diye konuştu.
Maliki, limanların Husiler tarafından askeri olarak kullanmasının ardından hedef alınıp alınmayacağı ile ilgili bir soruya şu yanıtı verdi: "Limanları hedef almak istemiyoruz, BM elçisi öncülüğünde kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşmak istiyoruz. Ancak Husiler sivil nesneleri kullandıklarında uluslararası hukuka göre dokunulmazlıklarını kaybediyorlar ve böylece limanlar meşru bir askeri hedef haline geliyor.”



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.