NASA destekli araştırma ortaya koydu: Güneş'in bir zamanlar halkaları vardı

Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi tarafından kaydedilen bu renklendirilmiş görüntüde, HD163296 adlı genç bir yıldızın etrafındaki halkalar yer alıyor (Andrea Isella/Rice Üniversitesi)
Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi tarafından kaydedilen bu renklendirilmiş görüntüde, HD163296 adlı genç bir yıldızın etrafındaki halkalar yer alıyor (Andrea Isella/Rice Üniversitesi)
TT

NASA destekli araştırma ortaya koydu: Güneş'in bir zamanlar halkaları vardı

Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi tarafından kaydedilen bu renklendirilmiş görüntüde, HD163296 adlı genç bir yıldızın etrafındaki halkalar yer alıyor (Andrea Isella/Rice Üniversitesi)
Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi tarafından kaydedilen bu renklendirilmiş görüntüde, HD163296 adlı genç bir yıldızın etrafındaki halkalar yer alıyor (Andrea Isella/Rice Üniversitesi)

NASA destekli bir araştırma, Dünya ve diğer komşu gezegenler var olmadan önce Güneş'in tıpkı Satürn gibi halkaları olduğunu ortaya koydu.
Gaz ve tozdan oluşan bu halkaların, Dünya'nın veya diğer gezegenlerin bir "süper Dünya"ya dönüşmesini engellediği düşünülüyor. Dünya'nın yaklaşık iki katı boyutundaki gezegenler süper Dünya diye sınıflandırılıyor. Bunların kütleleriyse Dünya'nın kütlesinin 10 katına kadar çıkabiliyor.
Gökbilimciler daha önce, Samanyolu Galaksisi'ndeki Güneş benzeri yıldızların yaklaşık yüzde 30'unun yörüngesinde süper Dünyalar tespit etmişti.
Öte yandan bunların keşfi geride bazı cevapsız sorular bırakmıştı. Örneğin, eğer süper Dünyalar bu kadar yaygınsa, neden Güneş Sistemi'nde bir tane bile yoktu?

Güneş'in halkaları
ABD'deki Rice Üniversitesi'nen astrofizikçi André Izidoro ve meslektaşları Güneş Bulutsusu adlı bir toz ve gaz bulutundan doğduğu bilinen Güneş Sistemi'nin oluşumunu bilgisayar simülasyonlarıyla yeniden canlandırdı.
Simülasyonlar, Güneş'in daha yeni oluştuğu dönemde yüksek basınçlı gaz ve toz bölgeleriyle çevrelendiğini gösteriyordu. Araştırmacılara göre bu manzara, yüksek ihtimalle etraftaki parçacıkların Güneş'in kütle çekim kuvvetine kapılarak ona doğru hareket etmesiyle ve büyük miktarda gazın salınmasıyla sonuçlanmıştı.
Bununla birlikte Güneş'in etrafındaki gaz ve toz diskinde üç yüksek basınç bandı ortaya çıkmıştı. Gaz ve toz parçacıklarının bir araya toplandığı bu bantlar, Güneş'in üç halkası olduğu anlamına geliyordu.
Araştırma ekibinden Doç. Dr. Andrea Isella, "Basınç darbelerinin etkisi, toz parçacıklarının toplanmasıyla sonuçlanır, işte bu yüzden halkalar görüyoruz" diye konuştu.  

Mars, Dünya'dan 10 kat ağır olmalıydı
Simülasyonlara göre, Güneş'e en yakın halka, sistemin iç gezegenlerini oluşturdu. Bunlar Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'tı. Ortadaki halka, nihayetinde sistemin dış gezegenlerine dönüşürken, en dıştaki halka da Neptün'ün yörüngesinin ötesinde yer alan Kuiper Kuşağı'ndaki kuyruklu yıldızları, asteroitleri ve diğer cisimleri meydana getirdi.
Önceki araştırmalarda yapılan simülasyonlar Mars'ın Dünya'dan 10 kat ağır bir süper Dünya olması gerektiğini gösteriyordu. Ancak basınçla ilgili bu faktörlerin dahil edildiği yeni simülasyonlar, Dünya'nın yaklaşık yüzde 10'u kadar bir kütleye sahip olan Mars'ın özelliklerini doğru tahmin etti.
Zira Mars, diskin düşük kütleli bir bölümünde doğmuştu. Halkaların yoğunluğundaki bu değişikler ve yüksek basıncın varlığı Güneş Sistemi'nde neden bir süper Dünya olmadığını açıklıyordu.
Araştırmacı André Izidoro, gezegen oluşum sürecini şöyle özetledi:
"Toz tanecikleriyle başlayan ve milimetre boyutuna ulaşan tanelerden gezegenimsilere ve sonra gezegenlerin kendisine kadar uzanan, birçok farklı aşamayı kapsayan gezegen oluşumunu simüle ettik."
Independent Türkçe, Livescience, Science Daily
 



Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
TT

Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)

Çin bağlantılı bilgisayar korsanları, Tayvan’ın yarı iletken çip endüstrisini hedef alıyor.

Reuters’ın aktardığına göre, bu yıl mart ile haziran arasında Çin’le bağlantılı olduğu savunulan üç siber casusluk grubu, Tayvan’daki yarı iletken sanayisini hedef alan saldırılar gerçekleştirdi.

Sözkonusu grupların saldırılarda çip tasarımı, üretimi ve tedarik zincirine dair hassas verileri çalmayı amaçladığı yazılıyor.

Siber güvenlik firması Proofpoint’in paylaştığı verilerde, hangi şirketlerin hedef alındığına dair bilgi verilmiyor. Ancak analizde, küçük ölçekli şirketlerden küresel çapta faaliyet gösteren firmalara kadar 15 ila 20 kuruluşun saldırıya uğradığı belirtiliyor.

Proofpoint'ten Mark Kelly, “Geçmişte hiç hedef alınmamış kuruluşlara saldırı düzenlendiğini gördük” diyor.

Hackerların “yemleme” (phishing) diye de bilinen, kullanıcıların kimlik bilgilerini çalmaya yönelik saldırılar düzenlediği ifade ediliyor. Bilgisayar korsanları, Tayvan’daki üniversitelere ait e-posta adresleriyle sahte iş başvuruları gönderiyor. Gönderilen PDF dosyalarında virüslü bağlantılar bulunuyor.

Bir Amerikan bankasında çalışan ve Tayvan’daki çip sektörü üzerine yoğunlaşan yatırım analistlerine de saldırı düzenlendiği aktarılıyor. Hackerların sahte bir yatırım firması adına analistlere ulaşıp iş teklif ettiği belirtiliyor. 

Tayvanlı siber güvenlik firması TeamT5, Çinli hackerların çip altyapısına zarar vermek için saldırılarını artırdığını bildiriyor.

Çin’in Washington Büyükelçiliği’nden gönderilen açıklamada, siber saldırıların “Çin dahil tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı ortak bir tehdit” olduğu ifade ediliyor. Pekin yönetiminin “her türlü siber saldırı ve siber suça karşı kararlı mücadele ettiği” belirtiliyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Straits Times