Kovid-19 pandemisinde yeni endişe kaynağı Asya ülkeleri

AA
AA
TT

Kovid-19 pandemisinde yeni endişe kaynağı Asya ülkeleri

AA
AA

Kovid-19 pandemisinin ortaya çıkmasından iki yıl sonra, pandeminin sosyal ve ekonomik hayatın tüm alanlarında neden olduğu radikal devrimler, bilim camiasında, istisnai durum yaklaşımından, salgınla birlikte yaşama aşamasınageçilmesi ve Kovid-19’un, her yıl kış aylarında yeni bir dalgayla ortaya çıkan mevsimsel grip gibi ele alınması çağrısında bulunan seslerin artmasına neden oluyor.
Ancak uzmanların çoğu, bu adım için hala erken olduğunu düşünüyor ve özellikle de Omikron varyantının tüm dünyada neden olduğu salgın dalgası henüz zirveye ulaşmamışken, böyle bir adımda acele edilmesinin yol açabileceği sonuçlara karşı uyarıyor.
Diğer yandan, uluslararası sağlık camiasının dikkati yeni bir endişe kaynağına yöneliyor. Salgına karşı endişeler bu defa Asya kıtasından kaynaklanıyor. Çin, başkenti çevreleyen bir dizi şehir ve ilde geniş kapsamlı bir test kampanyası başlatırken, Japonya ve Filipinler, Omikron’un bulaşma seviyelerinde kıtanın en yüksek oranlarını kaydediyor.
Sıkı karantina önlemleri ve maskelerin geniş çapta kullanımı, Asya ülkelerinde Omikron’un yayılmasını yavaşlatmaya katkıda bulunmasına rağmen, dünyanın en büyük nüfusuna sahip bu kıta, yeni bir salgın dalgasıyla yüzleşiyor. Uzmanlar, salgın dalgasının gidişatını tahmin etmenin çok zor olduğunu belirtiyor.
Filipinler’deki epidemiyolojik sahne günlerdir büyük bir hızda kötüleşirken, Japon hükümeti, Omikron’un sebebiyle yeni vaka sayısında istikrarlı bir artışla yüzleşiyor.  Yeni varyantın neden olduğu vaka artışı, Ekim ayında göreve başlamasından bu yana Başbakan Fumio Kishida’nın ilk kez katı kısıtlamalar paketi uygulamasına yol açtı. 
Buna paralel olarak, Pekin’de düzenlenecek Kış Olimpiyatları’nın başlamasına 3 hafta kala Çin, Omikron ile enfekte olan yerel vakaları tespit ettikten sonra, başkenti çevreleyen bir dizi şehirde yoğun bir Kovid-19 test kampanyası başlattı. Hong Kong yetkileri de, Omikron’un geniş çapta yayılmasına engel olmak amacıyla bir dizi sıkı önlemi uygulamaya koydu. 
Güncel verilere göre, Filipinler’deki yeni vaka sayısı geçen ayın sonundan bu yana görülmemiş bir hızda ikiye katlandı. Noel ve Yeni Yıl tatillerinden önce 300 vaka kaydedilirken, geçen hafta Pazar günü vaka sayısı 27 bine yükseldi. Bu durum hastaneye yatırılan vaka sayısının bir haftada 7 katına çıkması sebebiyle, Başkent Manila’daki hastaneleri zor bir durumda bıraktı. 
Filipinler Sağlık Bakanlığı, ciddi semptomları olan vakaların çoğunluğunun aşısız olduklarını ve vakalar arasındaki çocukların oranının yüzde 22 olduğunu belirtti. Bakanlık sözcüsü durumun şu anda kontrol altında olduğunu ancak solunum cihazlarının yetersiz olması sebebiyle hızla kötüye gitmesinin muhtemel olduğunu söyledi. Filipinler’in 109 milyonluk nüfusunun sadece yüzde 47’sinin, aşıların tam dozlarını aldığı biliniyor.
Diğer yandan, Tayland’da geçtiğimiz iki hafta içerisinde yeni vaka sayılarındaki hızlı artışın ardından Omikron’un yayılmasına yönelik endişeler artıyor. Bu durum, sağlık yetkililerinin aşı dozlarını olmuş turistlere karantina uygulamasına ve ülke içinde etkinliklere ve hareketlere katı kısıtlamalar getirmesine neden oldu.
Vietnam ise, geçen ayın sonlarından bu yana yeni vaka sayısında benzeri görülmemiş artışın ardından, 2020’de pandeminin ilk aşamalarında uygulamaya konulan, turizm beldelerinin kapatılmasına yönelik önlemlerin süresinin uzatıldığını duyurdu.
Ancak sağlık camiasının dikkati, özellikle Çin ve Japonya’ya odaklandı. Japonya hükümeti, ülke genelinde uygulanan tüm kısıtlamaların kaldırılmasından sadece iki ay sonra, Okinawa, Yamaguchi ve Hiroşima’da yeniden olağanüstü hal (OHAL) ilan etmek zorunda kaldı. Söz konusu üç şehirde ABD askeri üslerinin bulunduğunu ve üslerde Omikron varyantı ile enfekte olan birkaç vakanın tespit edildiğini belirtmek gerekiyor. 
Japon yetkilileri, sakinlerinin ABD askerlerini Omikron’u yaymakla suçladığı bu şehirlerde, toplanma ve hareketlere yönelik katı kısıtlamalar getirdi ve ABD’den Japonya’da bulunan askeri üslerdeki Kovid-19 karşıtı kısıtlamaları ve önlemleri artırmasını istedi. Bu noktada, Eski Başbakan Yoshihide Suga’nın pandemiyle mücadele konusunda kamuoyunun hoşnutsuzluğunun artması nedeniyle istifa ettiği de hatırlatmak gerekiyor.
Japon hükümeti, Omikron ile vakaların kaydedildiği Tokyo ve Osaka’da, son iki ayda günlük vaka sayılarının 5 kat artması sebebiyle OHAL ilan etmeyi düşünüyor. 126 milyonluk nüfussa sahip olan Japonya’nın yüzde 79’unun aşının tüm dozlarını oldu. Ülkede bu hafta ek doz uygulama kampanyası başlatıldı. 
Çin’de ise, Pekin yakınlarındaki Tianjin’de Omikron ile enfekte olan yerel vakaların kaydedilmesinin ardından, hükümet, pandeminin başlangıcından bu yana uyguladığı “sıfır vaka” sloganına dayanan politikasında yeni bir zorlukla yüzleşiyor. Çin makamları, 5 milyonluk nüfusa sahip Anyang şehrinde, Omikron varyantı başta olmak üzere koronavirüs ile enfekte olan yeni vakaların kaydedilmesinin ardından karantina önlemlerini uygulamaya koydu. Henan bölgesinde yer alan Anyang, geçen ay benzer önlemler alan Xi’an şehrinin ardından, sakinlerini evlerinde kalmaya zorlanan üçüncü şehir oldu. 
Pekin’in, hem Yaz Olimpiyatlarına hemde Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yapan ilk şehir olmasına 3 hafta kalmışken, hükümet, başkent yakınlarında ve başkentin 100 kilometrelik mesafede yaşayan 18 milyon kişiyi kapsayan büyük bir test kampanyası başlattı ve vatandaşlardan büyük bir zorunluluk olmadığı takdirde bulundukları şehri terk etmemelerini istedi.
Çin pazartesi günü 165 yeni vaka kaydetti ve bu durum, yetkilileri 14 milyonluk nüfusa sahip Tianjin şehrini tamamen karantinaya almasına neden oldu. Söz konusu kapanma önlemi, virüsün 2019 yılının sonlarına doğru Wuhan şehrinde ilk kez ortaya çıkmasından bu yana şehirde uygulanan ikinci tam kapanma önlemi oldu. 



Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
TT

Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)

Tayvan ordusu, Çin'in olası saldırılarına "merkeziyetsiz komuta sistemiyle" hızlı yanıt vermeyi planlıyor.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Savunma Bakanlığı, Meclis'e bu hafta sunduğu raporda, ordunun "üst kademeden emir beklemeden merkezi olmayan bir komuta yapısıyla" hareket etmesi için çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Raporda, Çin'in adayı hazırlıksız yakalamak için askeri tatbikatları aniden Tayvan'a yönelik bir işgal operasyonuna dönüştürebileceği uyarısında bulunuluyor.

Savunma yetkilileri, Çin ordusunun neredeyse her gün ada çevresinde çeşitli tatbikatlar düzenlediğini, Tayvan Silahlı Kuvvetleri'ni "sürekli tetikte tutarak yıpratmayı amaçladığını" savunuyor.

Raporda, Tayvan ordusunun Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı hazırladığı acil durum planı hakkında şu bilgiler paylaşılıyor:

Düşman aniden bir saldırı başlatırsa, tüm birimler emir beklemeden 'dağıtılmış kontrol' uygulayacak ve 'merkezi olmayan' bir komuta sistemi altında savaş görevlerini yerine getirecek.

Diğer yandan bu prosedürün nasıl koordine edileceğine dair detay verilmiyor.

Savunma Bakanlığı'nın çalışmasında, Çin'in tatbikatlar aracılığıyla muhtemel işgal senaryolarına hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Çin'e ait savaş gemilerinin Pasifik'teki alışıldık pozisyonlarının değiştirildiği, bunların Avustralya ve Yeni Zelanda'ya doğru konuşlandırıldığı aktarılıyor.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamadaysa Tayvan'ın "savaş çığırtkanlığı" yaptığı savunuldu. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin "bağımsızlık için savaş" vurgusuyla halkı paniğe sürüklediği görüşü paylaşıldı.

Pekin, "tek Çin" politikası kapsamında Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Son yıllarda askeri baskıyı artıran Çin, adanın anakarayla yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanabileceğini vurguluyor.

Taipei yönetimiyse Çin tehdidine karşı ABD'nin askeri ve siyasi desteğine güveniyor. ABD'de 1979'da yürürlüğe konan Tayvan İlişkileri Yasası kapsamında Washington, olası bir Çin saldırısına karşı Tayvan'a kendini koruyacak askeri teçhizatı sağlamak zorunda.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump, Tayvan'ın kendilerine ödeme yapması gerektiğini savunarak Taipei yönetiminde soru işaretleri yaratmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Taipei Times


Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP